عوامل سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، و مذهبی دوران صفوی بر حضور زنان در جامعه تأثیرگذار بود. در ساختارهای جدید، نقش زنان بر اساس جایگاه اجتماعی آن ها شکل می گرفت. همچنین، با برپایی آرامش، کودکان در جوار مادرانشان، از امنیت و آموزش و پرورش بهتری برخوردار شدند. این عوامل نگارگران را به ترسیم بیشتر تصویر زنان و کودکان در نگاره هایشان ترغیب کرد. هدف مقالۀ حاضر شناخت جایگاه اجتماعی زن و کودک در دورة شاه طه...

در سال 33ـ24 هـ.ق، گرجستان توسط مسلمانان فتح شد پایداری گرجی ها سال ها ادامه یافت تا آنکه خاندان باگرات بر گرجستان مسلط شدند . موقعیت استراتژیکی و نظامی ، تجاری و اقتصادی و منابع انسانی گرجستان از علل توجه اقوام مجاور و صفوی ها به گرجستان بود . در دوره شاه اسماعیل اول گرجی ها خراجگذار ایران شدند. شاهان صفوی بویژه از دوره شاه طهماسب اول برای حفظ حاکمیت برگرجستان از شیوه های گوناگون بهره می بردن...

حکومت صفوی اگر چه تداعی کننده قبایل قزلباش است اما در گستره جغرافیائی این حکومت اقوام و قبایل گوناگونی سکونت داشتند که هر کدام با توجه به اوضاع و احوال زمان و وضعیت داخلی خود در پیشبرد سیاست های صفویان نقش فعالی بازی کردند که از جمله آنها می توان به کُردها اشاره نمود. رساله حاضر به بررسی نقش قبایل کُرد از روی کارآمدن شاه اسماعیل اول تا ابتدای حکومت شاه عباس اول می پردازد. در دوره صفویه علاوه بر ...

شهر قزوین پس از تشکیل دولت صفوی اهمیت ویژه و منحصر‌به‌فردی یافت و به‌سرعت مراحل رشد و ترقی خود را در زمان شاه ‌طهماسب اول طی‌ کرد. این شهر در وهلۀ نخست مرکز تجمع گروه‌ها و اقوام مختلفی شد که پس از پایتخت‌شدن راهی این شهر شدند. همچنین مرکزیت سیاسی این شهر اهمیت مذهبی و تجاری قابل‌‌توجهی بدان بخشید. در این دوران ساخت بناها و مساجد جلوة جدیدی به فضای این شهر بخشید، اما دیری نپایید که باانتقال پایت...

هدف این مقاله بررسی و تحلیل زمینه­ها و علل شورش و پناهندگی اُلامه تکلو به دولت عثمانی و تأثیری است که این پناهندگی­ در روابط دولت صفوی با عثمانیان داشت. یافته­های پژوهش نشان می دهد که این شورش که از سنخ کشمکش های نخبگان بر سر قدرت سیاسی بود، در سال 937 ه.ق، در ایالت آذربایجان به وقوع پیوست و با حمله ی اُلامه تکلو به دارالسلطنه ی تبریز و غارت آنجا آغاز شد. پس از آن، اُلامه چون نتوانست نیروی لازم بر...

چکیده: آسمان از مهمترین تجلیات قداست و در واقع جلوه گاه ساحت اقدس و حوزه ی اقتدار الهی تلقی می شده است. آثار ادبی و هنری و مذهبی اقوام و ملل مختلف، جلوه گاه باورهایی اند که آشکار و نهان از گذشته های دور تا به حال زنده اند. بررسی جایگاه و مفهوم آسمان از مناظر مختلف در ایران، در واقع می تواند به شناخت نقش باورهای مربوط به آن و تأثیر آن در خلق آثار هنری، ادبی، عرفانی و... توسط مردمی که با این با...

کتاب خلاصه التواریخ نوشته قاضی احمد قمی، یکی از مهم ترین تواریخ اوایل دوره شاه عباس است. این کتاب در ابتدا مشتمل بر پنج جلد بوده که امروزه تنها جلد پنجم که وقایع روزگار شیخ صفی الدین اردبیلی را تا اوایل سال های سلطنت شاه عباس اول صفوی روایت می کند، باقی مانده است. موضوعِ حاضر، علی رغمِ قابل توجه بودن در این حوزه، در مقایسه با دیگر تواریخ، به ویژه تاریخ عالم آرای عباسی، کمتر مورد اعتنا قرار گرفته ...

نگارگری ایران در طول تاریخ پرفراز و نشیب خود مضمون‏های متنوعی را به نمایش گذاشته است؛ و در هر دوره وقایع و تحولات سیاسی، نظامی، تجاری، مذهبی و فرهنگی، بر نقاشی ایران تأثیر بسیار نهاده است. تأثیرات متقابل نگارگری صفویه از ویژگی‏های نقاشی‏های شرقی و غربی، باعث پدیدار شدن تیپ‏هایی غیر ایرانی در نقاشی ایرانی شد. در این رساله سعی گردیده تیپ‏های غیرایرانی در نگارگری عصر صفوی (تبریز و اصفهان) مورد برر...

سرآغاز فرمانروایی صفویان- عصر سلطنت اسماعیل و طهماسب- دور? بالندگی هنر خوشنویسی در ایران است. این هنر در این عصر، سه دوره تقریباً برابر را گذراند. نخست دور? گذار و انتقال از سنت های پیشین به ویژه عصر تیموری به صفویان تبریز است؛ دور? دوم که مقارن با نخستین سال‌های سلطنت طهماسب و اقبال او به هنر کتاب‌آرایی است، دور? قاعده مند شدن برخی از خطوط به ویژه نستعلیق و کاربرد آن برای نخستین بار در کتابت قر...

با بر امدن حکومت صفویان و به دلیل ویژگیهای خاص این دوره تاریخی در طول حیات سلسله صفوی سه شهر به عنوان پایتخت انتخاب شدند: تبریز:این شهر نزدیک ترین شهر مهم ایران به خاستگاه صفویان یعنی اردبیل بود که فاصله بسیار اندکی تا مرزهای عثمانی داشت و دروازه ورود علم وکالای روز اروپا به آسیا بود و لزوم نزدیکی سپاه صفوی به مرز عثمانی،دیگر دلیل انتخاب تبریز بود. قزوین:پس از شکست در جنگ چالدران و تسخیر تبری...