هدف مقالة حاضر، واکاوی اندیشه‌های اجتماعی و سیاسی حضرت علی†، به‌ویژه دربارة عدالت است. این مقاله سعی دارد مفهوم عدالت و ابعاد آن را از دیدگاه ایشان بررسی کند. در این مطالعه، با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی از متن کتاب نهج‌البلاغه، به‌مثابه متن اصلی، مقوله‌های مرتبط با عدالت استخراج گردید. یافته‌های تحلیل محتوا نشان می‌دهد مفهوم عدالت‌، کلیدی‌ترین و باارزش‌ترین مفهوم در نظام فکری، و مبنایی‌ت...

 انسان به دلیل ویژگی اختیار و توانایی تمرّد، به نظارت نیازمند است؛ منطقاً اهمیت نظارت و کنترل کارگزاران و مدیران باید به صورت مضاعف دیده شود، زیرا همواره احتمال سوءاستفاده‌ی آنان از قدرت وجود دارد. کنترل و نظارت در دستگاه اداری وظیفه‌ی اجتناب‌ناپذیر رهبران تلقی می‌شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی ارکان و وظایف مدیریتی در مفاهیم عمیق و سیره‌ی عملی اماما علی(ع) در پی پاسخ به این مسئله است که سیستم نظار...

در این نوشتار برآنیم تا با بیان مجموعه ای از آیات و روایات، ویژگی هایی از ساختار حکومت جهانی حضرت مهدی (عج) را تبیین کنیم. از آیات قرآن بر می آید که خداوند به «صالحین» که از یاوران مهدی هستند، چند بشـــارت داده است: جانشینی خداوند و حکومت در زمین، نشر آیین حق در گستره جهان و از میان رفتن اسباب ترس و وحشت و ناامنی. این آیات و روایات به روشنی بیانگر حاکمیت الله و اولیای امر و احکام قرآن، پیروزی د...

اشکهای امام صادق (ع)     حجت الاسلام محمد سروش محلاتی 1   1- استاد حوزه علمیه قم و عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه     خلاصه   طبق روایت معتبری در کافی، امام صادق (ع) ناراحتی و اندوه خود را با یکی از یاران نزدیک خویش مطرح می‌نماید. اندوه ایشان در مورد عدم اجرای حق در حکومت است، چرا که حرمتهای الهی همه شکسته‌اند و این قلب امام را به درد آورده است. ایشان با نقل نامه‌ای از امام علی (ع) که در...

چکیده: بحث حق و تکلیف در روابط اجتماعی و سیاسی از مباحث مهم و اصولی در اندیشه بشری به شمار می رود، زیرا از زمانی که بشر بر اساس درک عقلانی، ضرورت زندگی جمعی و جامعه سیاسی را پذیرفت؛ مردم به دو گروه حاکم و رعیّت، فرمان روا و فرمان بردار تقسیم شده و بدین طریق مسئله ی حق و تکلیف مطرح گردید و در اندیشه و سیره ی علوی نیز دارای اهمیت بالایی بوده، از این رو نظامی که در نهج البلاغه ترسیم شده، ناظر به ر...

عنوان رساله حاضر، بررسی حقوق عمومی در حکومت حضرت علی (ع) می باشد. در تعریف حقوق عمومی آمده است که حقوق عمومی به رابطه بین مردم و دولت؛ و همچنین به رابطه بین بخش های دولتی با یکدیگر می پردازد و از آنجایی که حکومت یکی از اساسی ترین بنیاد های اجتماعی است و مورد عنایت خاصّ و شدید اسلام است و هدف امام علی (ع) در جنگ ها و جهادها تأسیس حکومت اسلامی بود، امروز هم حکومت ما باید انعکاسی از آن حکومت باشد. ...

نیروهای اجتماعی به عنوان یکی از عمده موضوعات رشته جامعه شناسی سیاسی، برگرفته از برخی تفاوت ها یا به اصطلاح «شکاف های اجتماعی» هستند که به صورت تعمیق یافته در جامعه درآمده اند؛ شکاف هایی نظیر جنسیت، قومیت، ایدئولوژی و ... می توانند تشکیل نیروهای اجتماعی دهند و این نیروها، قابلیت ایفای نقش موثری در ارتباط با قدرت سیاسی دارند. اهمیت موضوع نیروهای اجتماعی از یک سو و اهمیت تجربه دوران حکومت امام علی...

با ملاحظات تاریخ زندگی اجتماعی انسان و نحوه شکل گیری دولت ها در عرصه جوامع انسانی؛ به نظر می رسد که تحقق عدالت اجتماعی؛ مبنای توجیه حیات دولت و سنگ پایه مشروعیت اقدام آن در عرصه های سیاسی اقتصادی و فرهنگی جامعه است. تلاش نوع بشر در تمنای عدالت در چالش دنباله دار صاحبنظران برای مفهوم پرداز آن انعکاس یافته و در سیر تاریخ روایت های گوناگونی از عدل را فرا روی مشتاقان عدالت قرار داد هاست به طوری که...

عدالت یعنی برابری و مساوات در بهره مندی از امکانات و حق هر کسی را به او دادن این واژه در طول تاریخ، همواره مورد توجه بشر بوده است. از آن جا که مجری اصلی عدالت، حکومت ها هستند، عموماً عدالت را در کنار حکومت بحث می کنند. یکی از حاکمانی که مبنای حکومتش، بر پایه ی «عدالت» استوار بود، امیر مومنان علی(ع) است. در کتاب شریف نهج البلاغه که بازتاب بخشی از عملکرد عدالت محور آن حضرت(ع) است، مطالب فراوانی د...

با توجه به تحولات اخیر ترکیه، این سؤال مطرح است که از سرگیری درگیری‏ها بین دولت این کشور و حزب کارگزاران کردستان و کودتای نافرجام تیرماه 1395 علیه اردوغان، چگونه بر شکاف‏های درونی ترکیه و آینده سیاسی آن تأثیر خواهد گذاشت؟ بر اساس فرضیه این مقاله، رویکرد اقتدارگرایانه و ایدئولوژیک (ناسیونالیستی- اسلامیستی) حزب عدالت و توسعه، به ‏ویژه رهبری آن یعنی اردوغان، و عدم تمایل آن به حل‏وفصل مسائل ناشی از...