هدف از این تحقیق بررسی زمینه¬های نوگرایی و موشکافیِ عوامل شکل¬گیری نقاشی مدرن ایران و بررسی ساختاری آثار با تحلیل عناصر شکلی آن است. البته با محوریتِ استفادۀ نقاشان نوگرای ایرانی از عناصر سنتی-ایرانی برای هویت¬بخشی به آثار خویش در عرصه¬های جهانی. برای نیل به این هدف مشخصا جنبش سقاخانه که مهم ترین و تنها جنبش نسبتا منسجم هنر نوگراست انتخاب شده و تعدادی از آثار شاخص این جنبش مورد بررسی قرار گرفته ا...

نقوش تزئینی سنگ مزارها، بازخوردی از شرایط فرهنگی، اجتماعی و دینی است، که در قالب نقوش حیوانی، انسانی، هندسی، کتیبه­نگاری و نقوش نمادین تجلی می­یابد. بر اساس مطالعات میدانی به عمل آمده، قبرستان قدیمی مار زلیخا (مادر زلیخا)[i] در شهرستان دره­شهر، یکی از مناطقی است که به‌رغم فرسودگی سنگ­قبور آن به دلایل مختلف، از منظر مطالعات هنری و مردم­شناسی، قابلیت بررسی و مطالعه روشمند و علمی را دارد. از اهداف...

در نقاشی های این مجموعه هم استفاده و تأکید زیاد بر مهندسی و ترکیب بندی حساب شده، استفاده از یک یونیفرم یا روحیه ثابت در عناصر نگاره، تمایز شخصیتی بین یک یا دو نفر از فیگور های داخل نقاشی، استفاده از آلات موسیقی عصر خود، رقص و سماع، تنوع در ترکیب ها، همچنین استفاده از نقوش هندسی و اسلیمی بعنوان عنصر تزئینی در تمامی آثار، از جمله خصوصیات بارز آثار این نسخه خطی می باشد.

باغ ایرانی در دوره گورکانیان که به دلایل و شرایط خاص سیاسی، تبادل فرهنگی ایران و هندوستان رو به فزونی نهاد، به همراه دیگر محصولات فرهنگی و هنری با سفر به کشور هندوستان دچار تحولاتی شد. این تغییرات را می توان در سه دسته مورد بررسی قرار داد : شرایط سیاسی و اجتماعی متفاوت، موقعیت جغرافیایی خاص و بستر فرهنگی و تمدنی هند. این پژوهش یکی از عوامل این تغییرات یعنی تأثیر «ذوق و سلیقه» مردمان هند بر باغ...

چکیده معماری شهر دزفول از دو جهت قابل بررسی است: 1- کاربرد خاص ومنحصر به فرد آجردر بناها 2- ویژگی های خاص معماری و چگونگی شکل گیری بافت شهری مورد اول خود شامل 2 بخش زیر است: 1- کاربرد کالبدی (استحکامی) آجر: با استفاده از تعداد وشکل ترکیبی و احیاناً خرد کردن آجرها 2- کاربرد تزئینی: شامل گره کاری، فریز و خوون چینی که در این پژوهش به صورت جامع به مقوله خوون چینی پرداخته خواهد شد. شهر دزفول...

چکیده مجموعه شاه نعمت الله ولی چندین دوره تاریخی و شیوه های مختلف معماری را در خودش جای داده است، اولین بنای این مجموعه در دوره تیموری(قرن نهم) ساخته شده و الحاقات آن تا دوره پهلوی(قرن چهاردهم) به مدت پنج قرن دوام داشته پذیرش الحاقات در دوره های مختلف بنا را به مجموعه ای غنی از عناصر معمارانه مبدل ساخته است از جمله تزئینات این مجموعه انواع کتیبه ها، مقرنس کاری، کاشی کاری و. . . می باشد که از ا...

آویختن سنگها به لاله گوش به صورت گوشواره و گردن بند در گردن، و بستن دستبند و بازوبند و مچ بند بر دست و کمربند و سنجاق زدن سنگ فیروزه با مهرهای آبی رنگ لاجورد به کلاه یا لباس کودکان برای جلوگیری از چشم زخم، از اعتقادات فرهنگی و آداب و رسوم اجتماعی و سنتی اقوام کهن ایران بوده است. ایرانیان از دیرباز، زیورآلات را مورد استفاده قرار می دادند به طوری که حتی مردان همانند زنان از گوشواره، دستبند و گردن...

زمینۀ خاص هر تمدن کهن، از جنبه های کالبدی تا فرهنگ و تاریخش، آن را از تمدن های دیگر متمایز می سازد. زمینه و مکان مخصوص به سرزمین هند، پایۀ این تمدن متفاوت است و آثار آن در ابنیۀ تاریخی اش دیده می شود. به طور قطع مهم ترین بناهایی که در هند باقی مانده مانند دیگر تمدن های بزرگ، بناهای مذهبی است. اقلیم غالب گرم و مرطوب کشور هند، به عنوان یک وجه از زمینه، امکانات نسبتاً فراوانی را در اختیار مردمان ای...

جلدهای چرمی قرآن، از میراث باارزش هنری- مذهبی می‌باشد. دوره تیموری یکی از مهم‌ترین دوره‌های هنری در ایران می‌باشد که هنر کتاب‌آرایی در آن به اوج شکوه خود رسیده است. این دوره هم‌زمان با دوره مملوکی در مصر می‌باشد که جلدهای چرمی قرآن‌های آن نیز بسیار نفیس و گران‌بها بودند. ارائه تصویر روشنی از جلدهای چرمی که به‌عنوان جلد قرآن کریم به‌کاررفته‌اند، آشکارکننده هنری است که در طول تاریخ توسط هنرمندان ...

از حدود قرن سوم هجری خط کوفی در معماری ظاهر شد و تا حدود قرن هفتم هجری، گونه‌های متنوعی از کوفی در مناطق مختلف ایران شکل گرفت. در یک تقسیم­بندی کلی، ­می‌توان عنوان کوفی تزئینی به آنها اطلاق کرد.این خط، محکم، استوار و ساختار هندسی‌اش مبتنی بر حرکت‌های صاف، زاویه­دار و کشیده­های طولانی است. خطوطی مانند "کوفی بنّایی، کوفی مُعقِلی، کوفی‌های گره‌دار و گُل‌دار". این‌گونه­ها، بیشترین سازگاری و هماهنگی را ...