باورهای افراد در خصوص دانش و دانستن (باورهای معرفتی) در آموزش آنان نقش دارد و عوامل مختلفی بر شکل‌گیری و توسعۀ این باورها اثرگذارند. هدف این پژوهش بررسی ابعاد و سطوح باورهای معرفتی دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد بر حسب متغیرهای جنسیت، حوزۀ تحصیلی و دوره تحصیلی بود. این تحقیق کاربردی و از نظر روش پیمایشی و از نظر نوع توصیفی بود. 364 نفر از دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد به روش نمونه‌گیری تصادفی طب...

چگونگی تأثیر عوامل غیر معرفتی بر معرفت از مباحث مهم معرفت شناسی به شمار می رود. این پرسش از مسایل ریشه دار در تفکر بشری است که بسیاری از متفکران با دیدگاه های مختلف را به خود مشغول داشته است، چه آنانی که واجد اندیشه دینی بوده و چه آنانی که نبوده اند؛ اما کسی که برای نخستین بار و به گونه ای نظام مند به این موضوع پرداخته ویلیام جیمز فیلسوف و روان شناس آمریکایی بوده است، وی در مقاله مشهور "اراده م...

مبادی ادراکی، از عوامل بیرونی و درونی تأثیرات مثبت و منفی می‌پذیرند. بخشی از این تأثیرات باعث اعوجاج و محرومیت از معرفت و بخشی سبب ایجاد نوعی جدید از بصیرت یا تسریع در معرفت می‌شوند. هدف: هدف در این مقاله، تبیین تأثیرگذاری فضایل و رذایل به عنوان بخشی از عوامل غیر معرفتی تأثیرگذار بر معرفت بشری از منظر قرآن بود. روش: روش گردآوری داده‌ها به صورت کتابخانه‌ای و با رویکرد پژوهش تفسیری- اخلاقی انجام ...

با بررسی تفاسیر قرآن کریم با این رخداد مواجه می­شویم که فهم و تفسیر برخی از مفسران درباره برخی از آیات در دوره­های پیشین، به گونه­ای بوده و امروزه تفاوت پیدا کرده است. این رخداد این پرسش­ها را شکل می­دهد که اساساً چرا چنین اختلاف نظر و تحول آرائی در فهم و تفسیر برخی آیات قرآن کریم به وجود می­آید؟ و چگونه می­توان تبیین و توضیح علمی برای چنین رخدادی ارائه کرد؟ در پاسخ به این پرسش محققان قرآنی غالب...

روش شناسی بنیادین، به شیوه کاربرد نظریات نسبت به موضوعات مورد مطالعه آنها نمی پردازد، بلکه شیوه شکل گیری نظریات علمی را دنبال می کند. هر نظریه برای شکل گیری و تکوین تاریخی خود از برخی مبانی معرفتی و نیز زمینه های غیرمعرفتی بهره می برد. مبانی معرفتی با آنکه در تکوین تاریخی نظریات دخیل اند، ارتباطات منطقی نفس الامری نیز با نظریه دارند و اما مبادی وجودی غیرمعرفتی با آنکه با شیوه های منطقی شناخته م...

هدف: در معرفت‌شناسی معاصربرای توجیه باورها در حوزه‌های مختلف معرفتی، دو رویکرد درون‌گرایی و برون‌گرایی مطرح است. در درون‌گرایی، موجّه و مستدل کردن باورها توسط عوامل معرفتی درون دستگاه ادراک انسان صورت می‌گیرد و برای این کار به هیچ عاملی بیرون از این دستگاه تمسک نمی‌شود. اما در برون‌گرایی، علاوه بر عوامل درون دستگاه ادراک، به یک سلسله عوامل بیرون از دستگاه معرفت نیز تمسّک می‌شود. هدف این مقاله، بر...

در دهة 1970 میلادی میان رئالیست ها و پسارئالیست ها مناقشه ای حول محور دو پرسش مطرح بود؛ هدف معرفتی علم چیست و چگونه می توان پیشرفت یا توفیق علم را به بهترین نحو تبیین کرد؟ یکی از مهم ترین رویکردها نگرش رئالیسم متکی به صدق نظریه ها بود؛ پاسخ رئالیست ها بر مبنای رویکرد مطابقت با واقع تبیین می شد و تاریخ پیشرفت علم را دلیل این امر می دانستند. در مقابل، برخی نظیر لائودن دو مفهوم توفیق در علم و صدق ...