ارزیابی و تحلیل سیستم­های شهری نشانگر سیاست گذاریها و نحوه پخشایش جمعیت در پهنه سرزمین می­باشد. با مطالعه این امر نحوه پخشایش و میزان تعادل در توزیع جمعیت مشخص­تر می­شود. در ارزیابی سیستم­های شهری مدل­های بسیار فراوانی مطرح­اند. این مدل­ها دارای نتایج بسیار    متفاوتی­اند، به طوری که کاربرد دو مدل متفاوت در یک موضوع مشخص حصول نتایج متفاوت را به همراه دارد. هر کدام از مدل­های ریاضی دارای درجه اه...

شرایط طبیعی و اکولوژیکی گیلان سبب شده است تا این سرزمین تحولات اجتماعی و اقتصادی متفاوتی را پشت سر بگذارد؛ چرا که گیلان در پناه حصار کوهستانی و جنگل های انبوه آن کمتر مورد یورش مهاجمان و نفوذ حکومت های مرکزی قرار گرفته است و از دیر باز مساعدت منابع آب و خاک موجب برتری زندگی روستایی شده است که حول محور بازارهای روستایی و شهرهای کوچک محلی اداره می گردیدند. بدین ترتیب عدم یکپارچگی سیاسی و اقتصادی ...

شهرها به عنوان مراکز اصلی تجمع و تمرکز جمعیت و فعالیت بخش های بازرگانی، صنعتی، فرهنگی، اداری و سیاسی به شمار می روند. در نتیجه، استخوان بندی و چارچوب اصلی سازمان فضایی کشور را شبکه سلسله مراتبی از مراکز شهری تشکیل می دهند. برای تبیین اندازه شهرها در درون این شبکه، برخی پژوهشگران همچون اویرباخ مدل های فضایی خاصی (مدل رتبه – اندازه) را پیشنهاد نموده اند که اندازه جمعیتی شهرها را نسبت به بزرگ ترین...

مقایسه و سنجش سطح توسعه یافتگی کشورها از مباحث مهمی است که مورد توجه مدیران و کارشناسان اقتصادی کشورهای مختلف، سازمان های بین المللی و اندیشمندان توسعه اقتصادی قرار گرفته است. شاخص توسعه انسانی نیز، به گسترش آن رونق بیشتری داده، امکان تهیه و استفاده از شاخص واحد برای توضیح پدیده چند بعدی و گسترده توسعه را عملا نشان داده است.امروزه درآمد سرانه و شاخص توسعه انسانی به طور وسیع و فراگیر برای مقایسه...

هدف اصلی این پژوهش، بررسی و تحلیل میزان تعادل نظام شهری استان خوزستان در دهه های 65 تا 85 می باشد. جامعه آماری آن را جمعیت نقاط شهری استان خوزستان در دوره های 85 تا 1365 تشکیل می دهد. داده های بدست آمده از آمارنامه های مرکز آمار و سالنامه های سرشماری عمومی نفوس و مسکن، ابتدا در محیط های excel و spss وارد شده، سپس با استفاده از روش های شاخص تمرکز شهری(مهتا)، مدل رتبه - اندازه، ضریب آنتروپی و ضری...

عصر اخیر، عصر پیدایش و گسترش شهرها است؛ شهرنشینی و تمایل به سکونت در شهرها در اکثر کشورهای جهان بالأخص کشورهای کمتر توسعه­یافته بیشتر شده است. این افزایش جمعیت بیشتر در شهرهای بزرگ متراکم شده­اند، از ویژگی­های عمدۀ شهرنشینی در کشورهای کمتر توسعه یافته علاوه بر تقدم شهرنشینی بر شهرگرایی و مشکلات اجتماعی- فرهنگی درون شهری، توزیع فضایی نامناسب شهرها در نظام شبکه شهری می­باشد. بطوری­که بروز پدیده­ی...

شاید هیچ یک از اصول و قواعد حقوق دادرسی مدنی به اندازه اصل بی طرفی دادرس، قاعده منع تحصیل دلیل و قاعده منع تلقین دلیل دچار کشاکش نبوده اند. این پژوهش با رویکردی انتقادی بر آن است که رهیافت موجود در ارتباط این اصل و قواعد را به چالش کشیده و رهیافتی جدید ارائه دهد. بر اساس دیدگاه سنتی و موجود، تحصیل دلیل چهره زشت و ناپسندی دارد، مبنای قاعده منع تحصیل دلیل اصل بی طرفی دادرس است و رابطه بین قاعده م...

نظارت بر چگونگی گسترش مناطق شهری در مقیاس کلان امری بسیار مهم به منظور برنامه ریزی توسعه شهری و پیشگیری از مشکلات فاجعه بار در مناطق کلان شهری می باشد. با این حال، در اغلب موارد کمبود اطلاعات اولیه در این زمینه به ویژه در کشورهای در حال توسعه یکی از موانع اصلی برای رسیدن به این امر است. بنابراین به منظور بررسی تعادل در نظام شهری ایران از شاخص نخست شهری و رتبه اندازه شهرهای ایران از سال 1335 تا ...

شبکه شهرها به عنوان اصلی ترین مکان استقرار جمعیت و مؤثرترین مکان در جابه‏جایی های جمعیت، از اهمیت زیادی در برنامه‏ریزی‏ها برخوردار است. پرسش اصلی این مقاله این است که اندازه بهینه جمعیت در شهرها کدام است وچگونه می توان تعادل جمعیتی را در یک محدوده جغرافیایی ایجاد کرد؟ نویسنده با پیش بینی جمعیت شهرهای منطقه آذربایجان تا افق 1400 و برنامه‏ریزی برای آن بر اساس مدل رتبه ـ اندازه تعدیلی متناسب با می...

انقلاب صنعتی، استعمار و رواج الگوهای توسعه برون زا و به تبع آنها مهاجرت های گسترده از روستاها به شهرها و تمرکزگرایی در سده اخیر باعث به وجود آمدن الگوی توزیع نامتعادل جمعیتی در گستره سرزمینی ایران گردیده است. در این میان علاوه بر مناطقی که نابرابری های محیطی و منابع تولید خود عامل افزاینده نابرابری فضایی توزیع جمعیت محسوب می شود. این عدم تعادل در مناطق با تعادل اقلیم و منابع تولید مانند منطقه آ...