استان اردبیل در شمال غرب ایران یکی از استان‌هایی است که اطلاعات باستان‌شناسی آن برخلاف غنای فرهنگی نهفته در آن کمتر مورد مطالعه قرار گرفته است. در این مقاله قسمتی از مواد فرهنگی جمع آوری شده از بررسی‌های باستان‌شناسی که از سال 1379 در حاشیه رود ارس و مشکین شهر در استان اردبیل آغاز گردید، ارایه می‌گردد.  همچنین گونه  جدید قبرها از استان اردبیل، یعنی قبر تپه‌ها (کورگان‌ها) و نیز نمونه‌های جدید قب...

در میان مسائل انسان شناختی، مسئلۀ ماهیت و ساحت های وجودی انسان در مقایسه با دیگر مباحث، اهمیت بیشتری دارد. در این مقاله دیدگاه سید مرتضی علم الهدی، متکلم برجستۀ شیعه در قرن چهارم، دربارۀ ماهیت و ساحت های وجودی انسان بررسی شده و تأثیر نوع نگاه وی در تبیین برخی آموزه های دینی مرتبط با مرگ و معاد همچون حقیقت مرگ، عالم برزخ و عذاب قبر، علم و آگاهی مردگان و کیفیت معاد نشان داده خواهد شد.

نقد و بررسی عقاید وهابیت با استناد به قرآن و احادیث معتبر در نزد علمای اهل سنت و با دلائل عقلی و تجربه های تاریخی، مهم ترین مسأله این رساله می باشد. اندیشه وهابیت توسط ابن تیمیه حرّانی شکل گرفت، و توسط محمد بن عبدالوهاب تثبیت گردید. این روند، موجب پایه گذاری مذهبی شد که مسلمانان را به جرم اعتقاد به شفاعت خواهی از پاکان و زیارت قبور اولیای خدا، متهم به کفر و بت پرستی می کرد. سردمداران و پیروان ای...

باخرز در گذشته از جمله مناطق آباد و پر رونق خراسان (رضوی) بود که در مسیر هرات قرار داشت و خاستگاه نام آورانی چون سیف الدین باخرزی، تاج الدین باخرزی، ابوالمفاخر باخرزی، علی بن الحسن باخرزی، ابوالحسن باخرزی و خواجه علاءالدین علی صانعی باخرزی از صاحب منصبان دستگاه حکومتی سلطان حسین میرزا بایقرا بود. یکی از روستاهای تابعه باخرز در گذشته، رزه بود که اکنون نام آن به مشهد ریزه تغییر یافته است و از توا...

در منطقه کشکسرای شهرستان مرند در استان آذربایجان شرقی تا دو دهه پیش، تدفین مردگان به شیوه منحصر به فردی بنام تدفین ”امانتی“ انجام می‌شد. محققان این مقاله با تکیه بر مشاهده مشارکتی و گفتگو با عاملان مناسک ”امانت“ داده­های مربوط را جمع‌آوری کرده‌اند. در مناسک امانت، مرده به طور موقتی در اتاقکی در قبرستان قرار می­‌گیرد و چندین سال مورد مراقبت است. سپس در فصل پاییز، استخوان­‌های باقی­مانده برای تدف...

این پژوهش به بررسی نظامِ نمادینِ مرگ در قبرستانِ بهشتِ زهرای تهران (با تمرکز بر سنگِ قبر نوشته ها) می پردازد. به این منظور 30 سنگِ قبر از دو قطعه ی مربوط به دهه ی 60 و 80 به دو روش نمونه گیری هدفمند و نمونه گیری احتمالی (تصادفی) انتخاب شده و با رویکرد بارتی، نشانه شناسی شدند. با اتکاء بر مفهومِ "تمایز" بوردیو و نظریه ی مصرف هالت و با تکیه بر رویکرد «بونسو و اسپنس» و «اَبی کولیر» بر آنیم که در این نمونه...

سبک­شناسی با انواع مختلف آن جنبه­های مختلف متن و فرامتن اثر را با ریزبینی مورد بررسی و واکاوی قرار می­دهد و هدف آن ارائه شناختی از ویژگی­های اثر و شیوه یا چگونگی خلق آن در ساخت و بافتی منحصر به خالق اثر است. سبک‌شناسی از گذشته تاکنون، در پژوهش­های کلاسیک و مدرن، مبنای بحث و بررسی آثار ادبی است و در سه سطح زبانی، محتوایی و بلاغی صورت می­گیرد. در جستار حاضر، سبک­شناسی بلاغیِ مجموعة شاهدة قبر من رخ...

یکی از کارآمدترین روش های شناخت و بازسازی جوامع باستانی، مطالعه و بررسی قبر و بقایای موجود در آن است. از این طریق می توان با جنبه های گوناگون زندگی متوفیان آشنا شد و در نتیجه به بازسازی اجتماعی که در آن می زیسته اند، پرداخت. با بررسی این اشیاء نه تنها برخی از اشکال زندگی مادی افراد یک جامعه باستانی روشن می شود، بلکه گوشه هایی از اعتقادات، باورها و وضعیت زندگانی معنوی آن ها نیز بر ما و آیندگان م...