یکی از انواع ادبی معروف و گسترده در زبان فارسی، ادبیّات غنایی است. دوره­ی کمال اشعار غنایی نیز در زبان فارسی از قرن چهارم آغاز گردیده است. در ادب پارسی در کنار قالب غزل، برای بیان مضامین غنایی و عاشقانه، استفاده از مثنوی های عاشقانه نیز رواج دارد. اصولاً داستان سرایی از انواعی است که بسیار زود در شعر فارسی مورد توجّه قرار گرفته است. عنصری در قرن پنجم چند داستان و از جمله«وامق و عذرا» را به نظم کشی...

منظومه ی «لیلی و مجنون» نظامی گنجه ای، غمنامه­ای عاشقانه است که روح درد و رنج سالکان حق را آشکارا می توان در آن دید. لیلی و مجنون دارای قابلیت های زیادی برای تحلیل مفاهیم و صفات عرفانی است که گاه به طور مستقیم، در بیان نظامی و به خصوص از زبان پدر مجنون، و گاه به طور غیرمستقیم، در پس سخنان شاعر جلوه گر می شود. در این مقاله سعی شده است که قابلیت های عرفانی لیلی و مجنون در پرتو صفات و مقاماتی چون ...

یکی از انواع ادبی معروف و گسترده در زبان فارسی، ادبیّات غنایی است. دوره­ی کمال اشعار غنایی نیز در زبان فارسی از قرن چهارم آغاز گردیده است. در ادب پارسی در کنار قالب غزل، برای بیان مضامین غنایی و عاشقانه، استفاده از مثنوی های عاشقانه نیز رواج دارد. اصولاً داستان سرایی از انواعی است که بسیار زود در شعر فارسی مورد توجّه قرار گرفته است. عنصری در قرن پنجم چند داستان و از جمله«وامق و عذرا» را به نظم کشی...

دهنامه ها و سی نامه ها یک نوع ادبی و زیر مجموعه ای از منظومه های داستانی عاشقانه است که شاعر در آن، طیّ ده یا سی نامه عاشقانه با ساختاری ویژه، گفتگویی میان عاشق و معشوق را به رشته ی شعر می کشد. می توان شروع تقریبی دهنامه و سی نامه سرایی را از قرن پنج و دوره اصلی رواج آن را قرن هشت دانست. از آنجا که تاکنون پژوهش جامعی در این باره صورت نگرفته، در این مقاله به تحلیل محتوا و ساختار این گونه ی ادبی پ...

شعر تعلیمی، یکی از گسترده ترین و دراز آهنگ ترین انواع شعری ادب فارسی است. اشعار و آثار تعلیمی گاهی به صورت مستقل و جداگانه است همانند منظومه ها و داستان ها و قطعاتی که منحصراً به تعلیم و پند و حکمت و اخلاق می پردازد و گاهی هم در میان دیگر آثار ادبی پراکنده است. بدان گونه که گاهی مفاهیم و مضامین اخلاقی، حکمی، مذهبی و پندیات در منظومه های غنایی و حتی حماسی و یا قصاید مدحی به کار رفته که نه تنها جن...

از جمله آثار فراوانی که به نادرست به عطّار نیشابوری نسبت داده اند ، یکی هم منظومه عاشقانه گل و هرمز معروف به خسرونامه است. درچند دهه اخیر پس از تحقیقات دکتر شفیعی کدکنی معلوم گردیده است که این منظومه بی گمان از عطّار نیشابوری نیست.امّا هنوز هویّت گوینده آن شناخته نشده است. دراین جستار، نشان داده ایم که گل و هرمز نزدیک به سال 600 هجری در اصفهان سروده شده و گوینده آن شیخ عطّار ابوعبدالله محمّد میانجی(م...

چفری چاسر(Geoffrey Chaucer) پدر شعر انگلیس است که در سال 1343 میلادی در لندن به دنیا آمد و در سال 1400 وفات یافت. این مقاله ضمن معرفی و شناساندن «جفری چاسر» به محضر ادب دوستان و ادب پژوهان، به مقایسه دو منظومه عاشقانه  لیلی‌و مجنون نظامی و ترویلس و کرسیده(Troilus and Criseyde) پرداخته است. این دو سروده شاعرانه و عاشقانه فارسی و انگلیسی دو فرهنگ را نشان می دهند و می توان با مطالعه این دو منظومه ...

در ادب پارسی، برای بیان مضامین غنایی و عاشقانه، علاوه برقالب غزل استفاده از مثنوی نیز رواج دارد. در پایان قرن ششم هجری، نظامی گنجوی نظم داستان­های بزمی و غنایی رابه حد اعلای کمال رسانید. با تحلیل ساختاری می­توان به تناسب هنری و ظرافت های کلام نظامی پی برد.تجزیه و تحلیل اجزا و عناصر سازنده­ی متن داستان، زمینه­ی شناخت بیشتر آن را فراهم ­آورده، نقاط قوت و ضعف آن را می­نمایاند. درجستارحاضر به تحلیل...

منظومه های عاشقانه یکی از زیر مجموعه های ادبیات غنایی محسوب می شوند.همان طور که از نام این منظومه ها مشخص است، درون مایه ی اصلی این نوع ادبی عشق و مضامین عاشقانه می باشد.مثنوی سیف-الملوک و بدیع الجمال اثری از میرصوبدارخان از دودمان تالپوران سند است. اثر مذکور در قرن سیزدهم از روی نسخه ی منثور یکی از داستان های کتاب هزار و یک شب طسوجی در بحر خفیف مسدس مخبون محذوف سروده شده است. این داستان را می ...