چکیده در بیست و پنج سال گذشته ثبات در محیط امنیتی آسیای مرکزی، همواره با پیچیدگی‌ها و چالش‌های فزاینده‌ای رو‌به‌رو بوده است. گرایش‌های ملی‌گرایانه با شدت و ضعف در جمهوری‌های آسیای مرکزی تجربه شده‌اند. در کنار این گرایش‌ها، پیدایش چالش‌های داخلی، دشواری‌های دوران استقلال، ضعف در دولت‌سازی و ملت‌سازی، سرریز مسایل پیرامونی، خلا ژئوپلیتیکی و سرانجام ورود قدرت‌های خارجی به‌ویژ...

مفهوم «امنیتی‌کردن» یکی از اجزا و انگاره‌های اصلی مکاتب «کپنهاگ» و «پاریس» می‌باشد. این پژوهش در پی پاسخ به این سوال اصلی که «اقدامات ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی را با کدام‌یک از نظریات امنیتی بهتر می‌توان تبیین یا فهم نمود؟» این فرضیه ارائه می‌گردد که «ابزارهای غیرعادی نظیر پیگیری سیاست، تحریم اقتصادی، تهاجم نظامی به خاک ایران، رویارویی دریایی در خلیج‌فارس و ... که ایالات متحده آن‌را در مو...

امنیت منطقه­ای که از جمله مفاهیم محوری مکتب کپنهاگ و مورد تاکید باری بوزان و الی ویور را تشکیل می­دهد، مجاورت و وابستگی متقابل امنیتی در خوشه­های منطقه­ای را بسیار حائز اهمیت می­پندارد. به­عبارتی دیگر، به دلیل اهمیت مولفه­هایی نظیر قطبش، ساختار آنارشیک، مرزها، باز بودن و ساخت اجتماعی، الگوی رفتاری مجموعه­های امنیتی در مناطق مختلف و اتخاذ رویه همکاری­جویانه در میان خود و مقابله با غیر بیش از پیش...

تأمل در رهیافت امنیت اجتماعی با هدف تبیین نسبت نظری امنیت و هویت، از رویکردهای متأخر در مطالعات امنیتی بویژه در میان اروپائیان بوده است و نو واقع‌گرایانی چون باری‌بوزان و اندیشمندان مکتب کپنهاگ را در توضیح معماهای امنیتی در سطوح درون دولتی و میان دولتی یاری داده است. اصطلاح امنیت اجتماعی را نخستین بار باری‌بوزان در کتاب «مردم، دولتها و هراس» به کاربرد و مسائل آن را شامل تهدیداتی دانست که هویت ج...

پس از جنگ دوم جهانی، آن‌چه که مُولدِ امنیت تلقی می­شد، وجود ظرفیت بالای نظامی بود. با فروپاشی شوروی سطوح گوناگونی از امنیت ظهور یافتند که دیگر مطالعات امنیتی را تنها به بُعد نظامی تقلیل نمی­دادند. امروزه موضوعات متعدد امنیت در جهان معاصر جایگاه قابل ­توجهی را دارا هستند و در طول سال‌های اخیر به‌شکل قابل ­توجهی مورد ­توجه پژوهشگران قرار گرفته‏اند. برای فهم موضوع امنیت و اقدام در جهت تامین آن باید ن...

بلوچستان، نقطۀ تلاقی دو مجموعۀ امنیتی مهم در آسیا، یعنی مجموعۀ خاورمیانه و مجموعۀ جنوب آسیا است. اهمیت بلوچستان در مطالعات امنیتی معاصر، به غیبت آن بوده است؛ غیبت آن بر نمودار پویش‌های امنیتی باعث شده است تا دو مجموعۀ امنیتیِ مستقلِ در دو سوی آن پدید بیاید: مجموعۀ جنوب آسیا و زیرمنطقۀ خلیج فارس از منطقۀ خاورمیانه. با این حال در سال‌های اخیر تغییرهای مهمی در این محدوده به وجود آمده که تداوم وضعیت ...

بعد از جنگ جهانی دوم با توجه به نیاز کشورهای اروپایی به نیروی کار برای بازسازی کشورهایشان شاهد مهاجرت مسلمانان از مناطق مختلف به خصوص خاورمیانه و فریفای شمالی به اروپا بودیم. از طرف دیگر عده ای از مسلمانان نیز به دلیل وجود نظام ها ی استبدادی در کشورهایشان دست به مهاجرت به کشورهای اروپایی می زدند. این امر زمینه روند رو به گسترش حضور مسلمانان را در کشورهای اروپایی فراهم ساخت. با توجه به افزایش جم...

تقویت و ثبات مناسبات اقتصادی کشورهای یک منطقه، تا حدِّ زیادی منوط به رفع چالش‌های امنیتیِ آنان است. این مهم، درخصوص تعاملات بازرگانیِ ایران و افغانستان نیز که در منطقه ای تنش زا واقع شده اند، صِدق می کند. مهم تر آنکه، ایران با وجود موانع امنیتیِ منطقه ای و فرامنطقه ایِ کنونی، توانسته در بازار این کشور نفوذ بسیاری یابد. با این حال، روابط اقتصادی فعلیِ دو کشور، به شدّت از چالش های غالباً امنیتی شده تأثیر پ...

برنامه هسته ­ای جمهوری اسلامی ایران از سال 2002 تاکنون از مهم­ترین مباحث مطرح در سطح بین­المللی است. از زمان مطرح شدن این برنامه، کشورهای غربی و در راس آنها ایالات­متحده، واکنش شدیدی علیه این برنامه ابراز و به تبع آن رسانه­های غربی و آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز سعی در بزرگنمایی و تهدید جلوه دادن آن دارند. لذا نوشتار حاضر به تببین و بررسی کنش کلامی رسانه­های غربی و آژانس بین­المللی انرژی اتم...

بحران سوریه از آغاز تاکنون، یکی از مهم ترین رویدادهایی است که جهت گیری های منطقه ای و بین المللی ترکیه را تحت تاثیر قرار داده است. این بحران برای ترکیه به نوعی بازی با حاصل جمع جبری صفر بوده که طی آن هر گونه تحولات بنیادین در ساختار سیاسی و  امنیتی این کشور، امنیت و منافع ترکیه را متاثر خواهد کرد. سوریه دروازه ورود ترکیه به جهان عرب و اتصال استراتژیک ترکیه به خاورمیانه است. این پژوهش با در نظر ...