بررسی و تطابق مؤلفه های نظریة تک اسطورةکمبل درداستان های مثنوی، هدف اصلی این نوشتار است. کمبل اسطوره ها را سرنخ هایی می داند که ما را به سوی عمیق ترین توان های معنوی خود می کشاند و سبب می شوند تا به سوی اشراق و جذبه پیش رویم. وی در نظریة خود با معرفی قهرمان نشان می دهد که قهرمان در پی جستجو و شناخت خود است که به سفر می پردازد. جوزف کمبل، سیر و سفر قهرمان را در سه مرحلة: عزیمت، تشرف و بازگشت به ...

قیاس­ناپذیری در فلسفة علم می­گوید که پادایم­ها/نظریه­های علمی رقیب، هر چند از اصطلاحات واحدی استفاده می­کنند، اما راجع به موضوع واحدی سخن نمی­گویند و در نتیجه، دانشمندانی که در پارادایم­های علمی رقیب بسر می­برند یا از نظریه­های بنیادین علمی رقیب دفاع می­کنند، حرف یکدیگر را نمی­فهمند. مقالة حاضر، کوششی است برای بررسی و نقد این تز. مؤلف ابتدا با تمرکز روی دو مدافع اصلی این تز، یعنی توماس کوهن و ف...

مقالة حاضر به جلوه‌های حضور دو ایدئولوژی در داستان ریشه در اعماق ابراهیم حسن‌بیگی براساس دیدگاه‌های آلتوسر، گرامشی و مارکس می‌پردازد. این اندیشمندان هر کدام با کلید‌واژه‌های خود به تأثیر ایدئولوژی نظرمی‌کنند. نگارنده با توجّه به آراء این اندیشمندان، این اثر را بازخوانی می‌کند. در نگاه کلی، می‌توان شاهد حضور دو نوع ایدئولوژی در داستان بود. ایدئولوژی دولتی و ایدئولوژی غیر دولتی هر کدام از این دو، ...

هر انقلابی معمولاً دارای نوعی ایدئولوژی است که چگونگی وضع موجود جامعه و نیز ویژگی های جامعه آرمانی را مشخص نموده و مکانیزم نیل به آن را نیز بررسی می­کند. آنچه در پی می­آید، بررسی علمی ایدئولوژی انقلاب اسلامی با تاکید بر مذهب تشیع است مبنی بر آنکه این ایدئولوژی چگونه توانسته است نقش مؤثری در هویت بخشی گستره جغرافیای سیاسی ایران ایفا نماید؟ با عنایت به این سوال، نویسنده در طول تحقیق در صدد پاسخ به...

ساخت­گرایی یکی از شیوه­های نقد ادبی است که به بررسی ساختار­های اجتماعی در آثار ادبی می­پردازد. ایدئولوژی، از مهم ترین مباحث مورد توجه منتقدان ساخت­گرا و ازجمله مباحث مهم داستان­نویسی عصر صادق چوبک است. چوبک در داستان­های خود به انحاء و روش­های مختلف، ایدئولوژی­های گوناگون حاکم در جامعة وقت، ازجمله ایدئولوژی اجتماعی(مرد­سالاری، طبقاتی و... )، سیاسی و مذهبی را به چالش می­کشاند. در این مقاله، ایدئ...

این مقاله با هدف تحریر شرایط تکوین چالش های نظری متداول ایدئولوژی های سیاسی و بررسی راه کارهای غلبه بر آنها ، چند ایده اصلی را به بحث نهاده است: 1) ایدئولوژی های سیاسی به لحاظ تحول اجتناب‏ناپذیر مبانی انگیزشی و شناختی آنها، نیازمند تحول هستند و در صورت عدم تحول و یا تحول نامناسب به دگماتیسم و یا بیگانگی نظری تبدیل می‏‎شوند. 2) پیدایش دگماتیسم و بیگانگی نظری در میان حاملان یک ایدئولوژی سیاسی،...

نسبیت گرایی معرفت شناختی در اخلاق، با پذیرش دست کم برخی تفاوت های اخلاقی به این تفاوت ها برحسب ارزش های معرفتی مانند صدق و توجیه پذیری عطف توجه می کند. ارائه تحلیلی نسبیت گرایانه از گزاره های اخلاقی که هم اطلاق اصطلاحات معرفتی در آنها را بپذیرد و هم تفاوت های اساسی و اختلاف های حل ناشدنی را تبیین کند بخش محوری تلاش دیوید ونگ، فیلسوف چینی الاصل آمریکائی است که تحولات اخیر در فلسفه زبان را نیز مد...