محیط­های شهری، سیستم­های پیچیده با پدیده­های پیچیده، روابط و تعاملات متعدد بین اجزا هستند. فقر نیز یکی از این پدیده­های پیچیده است که طی دهه­های اخیر در مراکز شهری مهم­ترین معضل اجتماعی ـ اقتصادی محسوب می­شود و به‎واسطۀ اثرهای سوء آن، جلوگیری از گسترش این پدیده، شناخت دقیق پهنه­های فقیر در شهرها را طلب می‎کند. در همین راستا، این پژوهش با شناخت دقیق­تر وضعیت تبلور فضایی فقر در محلات شهر یزد، در ...

مفهوم توسعۀ پایدار مبتنی بر ایجاد تعادل در محیط است و شهرها به لحاظ مکانی مهم ترین نقطۀ تلاقی انسان و محیط است. لذا توجه به شیوۀ زیست شهری و برنامه ریزی در راستای برقراری تعادل زیست محیطی در شهرها از ضروریات توسعۀ پایدار شهری است. در بین مناطق دهگانه کلانشهر تبریز، محدودۀ منطقۀ 8 به جهت تاریخی، فرهنگی، میراثی و گردشگری بودن، یکی از مناطق شهری استراتژیک و مهم به شمار می رود. موقعیت این منطقه به ...

اگرچه افزایش جمعیت علت اولیه گسترش شهرها محسوب می­شود، لیکن پراکندگی نامعقول آن اثرات نامطلوبی بر محیط طبیعی و فرهنگ جوامع می­گذارد. تلاش­های زیادی برای برطرف ساختن اثرات منفی گسترش پراکنده شهرها به عمل آمده است که عمده­ترین آنها راهبرد «رشد هوشمند» به عنوان یکی از راهکارهای مقابله با «پراکندگی» توسعه شهری است. الگوی توسعه میان­افزا یکی از ابزارهای رشد هوشمند است و در صورت تحقق از مصادیق بارز ت...

گسترش شهرنشینی همواره مسائل متنوع و گسترده ای را به دنبال داشته است که تغییرات وسیع در الگوی کاربری زمین مهم ترین اثر آن است. کاهش توان اکولوژیکی و بیولوژیکی زمین یکی از آثار منفی تغییرات کاربری اراضی است که از آن، با عنوان عامل بیابان زایی نیز یاد می شود. در این پژوهش، برای تعیین شدت بیابان زایی ناشی از توسعۀ شهری در محدودۀ شهر مشهد، از روش ایرانی imdpa استفاده شد. در گام اول، نقشۀ کاربری اراض...

یکی از موارد مهم و پیچیده برای برنامه­ریزان شهری تصمیم گیری در مورد مکان­های مناسب جهت گسترش آتی شهرها و تعیین اراضی مناسب توسعه می­باشد. پیچیدگی و فراوانی عوامل مؤثر در تعیین مطلوبیت اراضی برای توسعۀ شهری لزوم به کارگیری فناوری­هایی برای مدیریت بهینه و جلوگیری از رشد پراکندۀ شهری را می­طللبد. هدف اصلی مقالۀ حاضر تشخیص و تعیین مکان­های مناسب جهت گسترش آتی فضاهای سکونت و فعالیت در محدودۀ مجموعۀ ...

در سال‏های اخیر با توجه به کمبود آب سطحی و افزایش جمعیت و توسعۀ کشاورزی، توجه به آب‏های زیرزمینی و مدیریت و استخراج آن افزایش یافته است. آب‌های زیرزمینی یکی از منابع باارزش آب شیرین محسوب می‏شوند، به‌گونه‏ای که این منبع به یکی از منابع حیاتی باارزش تبدیل شده است. استخراج آب زیرزمینی در سال‏های اخیر به پایین‌رفتن سطح این آب منجر شده است، به‌طوری ‏که از سال‌های 1365 و 1366 تا پایان سال 1393 به مق...

در پژوهش حاضر عوامل مؤثر بر فرونشست سطح زمین در دشت شازند با به‌کارگیری روش وزن‌دهی و تحلیل سلسله‌مراتبی بررسی شده است. در این مدل هفت پارامتر مؤثر، محیط آبخوان، کاربری زمین، پمپاژ، تغذیه، ضخامت آبخوان، فاصله از گسل و افت سطح آب زیرزمینی طبق نظر کارشناسی ارائه‌شده، رتبه‌بندی و کلاسه‌بندی شد و از تلفیق این پارامترها در محیط ArcGIS نقشۀ آسیب‌پذیری دشت با شاخص بین 87 تا 170 به دست آمد. سپس، به‌منظ...

یکی از مسائل مهم در فرایند توسعه شهری در جهان، کاربری زمین و برنامه ریزی برای پایداری های شهری بوده است. با عنایت به این مهم، پژوهش حاضر، برنامه ریزی کاربری اراضی دوگنبدان را هدف خود قرار داده است. پژوهش از نوع کاربردی- تحلیلی است و با استفاده از شاخص گسترش اراضی و مدل پتانسیلی هنسن سعی شده به مطالعه و برنامه ریزی کاربری اراضی در این شهر پرداخته شود. شاخص گسترش اراضی شهری 53.12 درصد محاسبه شده ...

افزایش جمعیت شهری و عوارض ناشی از آن در حال حاضر یکی از دشواری ها و مشکلاتی است که درسطح جهانی ملی و منطقه ای اذهان عمومی را به خود مشغول داشته است . در این میان پیدایش کلان شهرها درکشورهای مختلف و رشد بی رویه تهران در کشور ما موجبات تغییر در نظام شهری را فراهم آورده است . توسعه وگسترش فضایی تهران علاوه بر پیدایش کو یها، محلات، شهرک های جدید، هسته های جمعیتی کوچکی را نیز که از35 سال پیش به صورت...