بین تحوّل و تکامل جنبش‌های اجتماعی در جوامع غربی و تطوّر نظام سرمایه‌داری در دهه‌های اخیر، رابطه‌ا‌ی درهم تنیده‌ وجود دارد. خصلت این جنبش‌ها در نظام اقتصاد سیاسی بین‌الملل بعد از جنگ دوم جهانی تا 1970، غالباً هویتی - فرهنگی بوده و بر نیازها و مطالبات فرامادی متمرکز بوده‌اند. جنبش‌های طرفدار محیط زیست، دانشجویی و جنبش زنان، در شمار این نیروهای اجتماعی فعال در برهه‌ی یاد شده محسوب می‌شوند. با وقوع ب...

با تحول مـفاهیم مـربوط به منافع، قدرت و امنیت ملی پس از دوران جنگ سرد و فروپاشی شوروی و تقویت مـؤلفه اقـتصادی قدرت ملی، بهره بردن از توان اقتصادی بعنوان یکی از مهمترین ابزارهای تقویت قدرت ملی درجهت برآورده نمودن انتظارات و منافع ملی یکی از اولویت های کشورها در حوزه سیاستگذاری خارجی بوده است. بنابراین، بـرخورداری از یک نظام پایدار اقتصادی می توانست تضمین کننده قدرت و امنیت ملی کشورها باشد. دراین...

این مقاله به­دنبال فهم نظام­مند چرایی تنش در روابط آمریکا و ترکیه، از طریق ایجاد رابطه معنادار بین تحولات ساختاری در نظام بین­الملل و تغییر در روابط هژمون در حال افول با یک قدرت منطقه­ای درحال ظهور در خاورمیانه است. فرضیه مقاله این است که بی­ثباتی در روابط آمریکا و ترکیه خروجی ­گذار از نظم آمریکایی پساجنگ سرد به بی‏نظمی پساآمریکایی در ژئوپلیتیک خاورمیانه است. در واقع، تحول در موازنه قدرت بین­ال...

چکیده شکل گیری و تداوم سازمان آتلانتیک شمالی «ناتو» در دوره جنگ سرد، به ویژه پس از پایان جنگ سرد، یکی از موضوع های اساسی و در عین حال بحث برانگیز در نزد محققان رشته روابط بین الملل محسوب می­شود. تبیین علل شکل­گیری و تداوم این سازمان که در قالب سه نظریه پراستفاده دربارۀ روابط بین­الملل یعنی­ واقع­گرایی «اعم از کلاسیک و جدید»، لیبرالیسم «کلاسیک و جدید» و سازه­انگاری اجتماعی در جریان بود، به گونه...

قدرت نوظهور چین با حاکم شدن دوران گذار در نظام پساجنگ سرد تلاش نموده است با افزایش قدرت سیاسی و اقتصادی ضمن چرخش سیاست خارجی خود به سمت سیاست مسالمت آمیز با استفاده از نهادها و ائتلاف های موجود در حوزه های گوناگون از جمله ائتلاف سیاسی- اقتصادی بین قاره ای بریکس سهم خود را از قدرت جهانی افزایش دهد و ساختار جهانی را به سمت سیستم چندجانبه، منصفانه، عادلانه و متعادل در جهت زمینه سازی برای حضور سایر...

مدیریت منازعه میان دو کشور هند و پاکستان در سال های پس از 1998 از عوامل مختلفی اثر پذیرفته است. تغییر در ساختار بین المللی دوران پساجنگ سرد، تحول در سیاست خارجی هند و تلاش این کشور در نقش آفرینی در حوزه های اقتصادی و دیپلماتیک از آن جمله اند. در کنار این عوامل می توان نقش بازدارندگی هسته ای میان این دو کشور را نیز اضافه کرد. با توجه به مهم بودن این عامل نسبت به سایر عوامل گفته شده هدف اصلی این ...

ویژگی های نظام بین الملل پساجنگ سرد و تبیین هژمونی ایالات متحده صرفا متأثر از تغییر ساخت قدرت نیست، بلکه عملکرد کارگزاران و بازیگران نیز در شکل دهی به اصول و مبانی این دوران نقش قابل توجهی را ایفاء می نماید. در این راستا، انجام اقدامات ضدهژمونیک نظیر حادثه 11 سپتامبر 2001 و نقش آفرینی بازیگران چالشگر منطقه ای روحیه تقابل با قدرت هژمون را افزایش داد و زمینه را برای ابراز وجود قدرت های نوظهوری فر...