چکیده تحریر در دسته ی تزئینات موسیقایی جای می گیرد. گذشته از این که اندیشه ی تزئین کاری در پدیده های هنری یک امر جهان شمول است، فرهنگِ ویژه ی ایرانیان برای هر یک از هنرها، گونه های تزئیینی خاصی را پدید آورده است. از این دیدگاه، موسیقی دستگاهی ایران نیز، جایگاه تزئیناتی ویژه ای دارد. هدفِ اصلیِ این رساله شناسایی نقش تحریرها در صورت بندی سامانه ی دستگاه ها و نیز شناسایی برخی از قانونمندی های حاکم ب...

موسیقی ایرانی مانند دیگر هنرهای ایرانی در طول سالیان متمادی پیوندی عمیق با فرهنگ بومی و تعلقات مذهبی و معنوی مردم ایران برقرار نموده است. پیوندی که اگر مستحکم تر از پیوند سایر هنرهای ایرانی با فرهنگ اسلامی نباشد ضعیف تر هم نخواهد بود به عبارت دیگر ‘بستارهای معنوی دستور زبان موسیقی سنتی را تشکیل داده اند. آن چه بیش از همه چیز بر چگونگی فرگشت آن تاثیر گذار بوده و خط مشی تعالی آن را تعیین کرده حکم...

دوره ساسانیان از دوره‌های اعتلای هنر و تمدن در ایران پیش از اسلام است. در این دوره جایگاه هنر و هنرمند در مقایسه با دوره‌های پیش از خود، از شکوفایی قابل وصفی برخوردار شد. از جمله هنرهای این دوره، هنر موسیقی است که در دربار پادشاهی و درون جامعه مردم جایگاه به‌سزایی داشته است. از نشانه‌های ترویج و جایگاه موسیقی در دوره ساسانیان می‌توان به نگاره‌ها، سفرنامه‌های سیاحان غربی و اشاره‌های آنها به موسی...

گسترش موسیقی کلاسیک غربی و پذیرش آن توسط هنرمندان ایرانی از دهه ی هفتاد تا به امروز منجر شده این نوع موسیقی در ارکان مختلف فرهنگی و اجتماعی ایران جایگاه خاصی بدست آورد. اما علی رغم این رشد چشمگیر متاسفانه پیشرفت این موسیقی تنها جنبه ی کّمی داشته و نوازندگان آن گونه که باید به درک کیفی از آن دست نیافته اند، زیرا موسیقی کلاسیک از ارکان بومی این سرزمین نبوده، و در نتیجه این مسئله، نوازندگان را به م...

وقایع اجتماعی و سیاسی همواره در جوامع گوناگون منجر به تغییر کیفی و کمی ارائه‏ی محصولات هنری بویژه موسیقی است. این مقاله در صدد آن است که این تغییر شکل را در دو سال پیش و پس از انتخابات ریاست جمهوری 1388 ایران مقایسه نماید. در کشور ما آمار دقیقی از میزان فروش محصولات موسیقی وجود ندارد. تنها آمار قابل دستیابی شمار و نوع مجوزهای صادره از دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای انتشار آلبوم ها ...

در موسیقی سنتی ایران، قطعه­های موسیقی به‌صورت ‌ردیف­ها و دستگاه­ها دسته‌بندی‌شده‌اند که باعث تداوم موسیقی سنتی شده‌اند اما این‌گونه دسته­بندی در عناصر معماری ایران وجود ندارد. پژوهش‌های پیشین اشتراکاتی بین معماری و موسیقی برشمرده‌اند؛ اما با توجه به اهمیت فضا در معماری اسلامی، این وجه کمتر موردتوجه بوده است. هدف این پژوهش، شناخت الگوهای فضایی در معماری سنتی ایران است. این پژوهش، با بهره‌گیری از...

این جستار، دعای سال نو را به منزلة اثری ادبی در نظر می‌گیرد. ابتدا به چند الگوی ارتباطی از جمله الگوی یاکوبسن، اشاره می‌شود. در این الگوها جایی برای موقعیت ارتباطی دین شناختی متصور نیست. این مقاله سرآغاز ورود به حیطة گفتمان دینی از جمله ادعیه است. ابتدا از پیشینة ادعیه به منزلة آثار ادبی سخن به میان می‌آید. بعد، به ویژگی‌های زبان ادعیه اشاره می‌شود. سپس نقش شعری دعا در پرتو ساختار و کارکرد زبان...

دوره ساسانیان از دوره های اعتلای هنر و تمدن در ایران پیش از اسلام است. در این دوره جایگاه هنر و هنرمند در مقایسه با دوره های پیش از خود، از شکوفایی قابل وصفی برخوردار شد. از جمله هنرهای این دوره، هنر موسیقی است که در دربار پادشاهی و درون جامعه مردم جایگاه به سزایی داشته است. از نشانه های ترویج و جایگاه موسیقی در دوره ساسانیان می توان به نگاره ها، سفرنامه های سیاحان غربی و اشاره های آنها به موسی...

فرم های شعر فارسی ـ حداقل از زمان رودکی تاکنون ـ نقش عمده ای در شکل گیری موسیقی آوازی ایران ایفا کرده است. در اغلب آوازهای ایرانی، از روزگاری که بر روی صفحه‏های گرامافون ضبط می شده تا امروز، رد و نشانی از غزل های سعدی آشکار است. این نشان گاه چنان برجسته است که گویی برای روایت موسیقایی احوال درونی خواننده (و نوازنده)، بستری سازگارتر از غزل سعدی فراهم نبوده است. پرسش اینجاست که چرا تا این اندازه ...

مقالة حاضر به مطالعة موسیقی در زمینة اجتماعی آن می پردازد. در این مقاله از میان انواع موسیقی هایی که جوانان ایران بدان گرایش دارند، موسیقی پاپ به دلیل توجه گستردة جوانان به آن مورد بررسی قرار می گیرد. نویسندگان این مقاله با مطالعة جایگاه دو نوع موسیقی پاپ غیرمجاز و مجاز در خرده فرهنگ جوانان ایران قصد دارند دلایل توجه جوانان به این دو نوع موسیقی را بررسی نمایند. اطلاعات این پژوهش به روش پیمایشی ...