سید جمال الدین اسدآبادی از برجسته ترین اندیشمندان جهان اسلام بود که در برخورد با معضلات و مشکلات اساسی مسلمانان اندیشه های تازه را مطرح کرد. او همانند دیگر روشنفکران ایرانی در آغاز به دنبال اصلاح از بالا بود، اما از طریق ارتباط نزدیک با دربار قاجار و شخص ناصرالدین شاه به-تدریج به این باور رسید که اندیشه ی اصلاح از بالا ثمربخش نیست. سیدجمال سفرهای متعددی به غرب داشت. به کشورهای مختلف اسلامی نیز ...

نظریه ادبی پسااستعماری به بیان تأثیر استعمار اروپا بر سایر مناطق جهان و نیز زندگی مردم تحت استعمار از جنبه‌های مختلف و نیز نمود آن در ادبیات غرب و میراث فلسفی آن می‌پردازد. این پژوهش با نشان‌دادن تاثیر استعمار بر نظریه پسااستعماری در حوزه نقد ادبی، به دنبال اثبات این حقیقت است که هرچند افراد متعددی به این نظریه پرداخته‌اند، اما بنیانگذار واقعی این نظریه، کسی جز ادوارد سعید نیست.اساس نظریه وی بر...

ملی کردن صنعت نفت در ایران توسط دکتر محمد مصدق یکی از حوادث مهم تاریخ معاصر خاورمیانه در دهه­ی 1950م می باشد. این اقدام گامی بزرگ برای کوتاه کردن دست استعمار از کشور ایران و کسب آزادی ملی بود. که علاوه بر بازتاب داخلی، بازتاب­های منطقه­ای و فرامنطقه­ای وسیعی برجای گذاشت. بارزترین جلوه­های این رخداد همانا از بین بردن تصور شکست ناپذیری کشورهای استعماری و شکستن تابوی استعمار در منطقه خاورمیانه می­...

نقد پسا استعماری به تحلیل واکنش استعمار­زدگان در برابر میراث فرهنگی استعمارگران در متون ادبی می پردازد. مهم ترین شاخص آن، جستن راهی برای بازیابی حقوق، هویت­ملی و بینش بومی فراموش شده در کشورهای استعمار زده است. ادبیات داستانی الجزایر در دوران استعمار فرانسه و پس از آن در شیوه های بیان و زبان ادبی به زیبایی دگرگون شد. از این­رو، رمان پسا استعماری الجزایر، هویت و شکل نوینی یافت که بخشی از آن همزم...

« اقبال لاهوری » و « ابوالقاسم شابی » از شعرای انقلابی و متعهد بودند که در راه اصلاح  بیدارسازی افکار مردم گام نهادند. این دو شاعر آزادیخواه علیه جور حاکم بر زمانة خود قیام کردند و به قیام علیه ستم متعهد شدند و ب هعلت خفقا نهای موجود در سرزمی نهای در قصاید « ظالم و ظلام » تونس و پاکستان، زبان رمز و کنایه را برگزیدند تا آنجا که مار تعبیر م ی شود. اقبال نیز از « الثعبان » شابی نماد استعمار فرانسه...

دو کتاب «سووشون» سیمین دانشور و «تپۀ بزرگ» سهیر قلماوی از جملۀ نخستین بارقه­های بیداری اسلامی و بازتاب مبارزه با استعمار در کشورهای ایران و مصر است که هر دو داستان در بحبوحۀ جنگ جهانی دوّم و اشغال ایران و مصر به وسیلۀ انگلیسی­ها اتّفاق افتاده­است. در این مقاله که به روش تحلیلی – توصیفی می­باشد، با تطبیق داستان «تپۀ بزرگ» از سهیر قلماوی و «سووشون» از سیمین دانشور به بیان اوضاع استعمار در کشورهای ف...

«توانا بود هر که دانا بود». این شعاری است که بر سر وزارت آموزش و پرورش ما و هر مدرسه در میهن ما نقش بسته و مایه تحرل و غنای نهاد تربیتی و فرهنگی ما در همه اعصار بوده است. همین اندیشه بود که به فرهنگ ایرانی و اسلامی ما امکان داد تا قرنها در تاریخ معرفت بشریت بدرخشد. در عصر حاضر، وضع دیگر شده و سکه وارونه گشته است؛ البته نه اینکه دیگر دانایی توانایی نمی آورد، بلکه به این جهت که دیگر دانش در کف ما...

رشد مباحث نظری درباره ادبیات جهان در یکی دو دهه اخیر حاصل واکنش به محدودیتهای رشته ادبیات تطبیقی و تلاش برای بازتعریف اصول نقد ادبی در قالب ادبیات جهان است. یک هدف ادبیات جهان، توسعه روشهایی علمی است که برای مطالعه ادبیات های غیرغربی در نقد ادبی و، در نتیجه، نگارش تاریخ ادبیات جهان کافی باشد. با ترجمه جمهوری جهانی ادبیات اثر پاسکال کازانووا، بخشی از این مباحث اخیراً به زبان فارسی هم راه پیدا کرد...

بحث استعمار یکی از مضامین اصلی شعر عرب در عصر نهضت یعنی نیمه دوم قرن نوزدهم و نیمه اول قرن بیستم است. در شعر این دوره میتوان از غرب چهرهای دوگانه و متعارض دید. از طرفی الگوی پیشرفت های علمی و صنعتی و دموکراسی است و از طرف دیگر استعمارگری ظالم و مستبد . زمانی که غرب از لحاظ علمی و تمدنی مورد بحث است شاعران آن را میستایند و به تقلید از آن تشویق م یکنند ولی زمانی که از غرب به عنوان استعمارگر بحث م...

موضوع اصلی این پژوهش بررسی تأثیر سیاست خارجی ایران در پیوند با آمریکا بر مناسبات ویتنام و ایران دوره بعد از کودتای 28مرداد تا قبل از انقلاب می باشد. دوره 25 سال از کودتای 25مرداد تا انقلاب اسلامی و سقوط شاه، دوره ای پر تحول در تاریخ ایران در عام و همچنین تاریخ روابط بین ایران و ویتنام در خاص محسوب می شود. پیچیدگی اوضاع بین المللی و داخلی و در عین حال شخصیت شاه، دلیل اصلی این دگرگونی ها در مناسب...