هماهنگی لفظ و معنی در قرآن، یکی از ابعاد گسترده ی اعجاز بیانی آن است و بدین معنی است که انتخاب مناسب الفاظ و تعابیر و شیوه ی بیان آنها در قرآن، معنای مورد نظر را به بهترین وجه به خواننده القا می کند. در این رساله، موضوع مطابقت لفظ و معنی در قرآن، از طریق توجه به بافت کاربرد الفاظ مفرد و مشتقات آن-ها و مطالعه ی نقش برخی عوامل ساختاری مانند سبک ادبی خاص و بلاغت، نظم و انسجام، آهنگ و موسیقی آیات ق...

در سنت مطالعه ی معنی، می توان معنی شناسی را به سه شاخه ی عمده تقسیم کرد و سه گونه معنی شناسی را از یکدیگر متمایز ساخت؛ معنی شناسی فلسفی به مثابه بخشی از مطالعه فلسفی زبان، معنی شناسی زبانی به منزله ی بخشی از زبان شناسی، و معنی شناسی منطقی در حکم بخشی از منطق ریاضی. در این میان سابقه ی مطالعه ی فلسفی معنی یا معنی شناسی فلسفی به مراتب بیش از دو مطالعه ی دیگر بوده و به آرای مندرج در مکالمات کراتیل...

استعاره یکی از مهم ترین موضوعاتِ مورد بحث در زبان شناسی شناختی است. هدف از پژوهش حاضر مقایسه ی دو دیدگاهِ سنتی و شناختی و نیز بررسیِ اشعارِ فروغ فرخزاد در چارچوب شناختی است. به این منظور ابتدا به تفاوت های دو دیدگاهِ سنتی و شناختی پرداخته می شود. در این راستا علاوه بر آثارِ محققانِ غربی، آثارِ پژوهشگرانِ ایرانی نیز مورد مطالعه قرار می گیرد و به چهارده مورد از تفاوت های برجسته ی این دیدگاه و نظریه ی شناخ...

نشانه شناسی، مطالعۀ نظام مند نشانه هاست که به عنوان یکی از ابزارهای کارآمد امروز توانسته است در تحلیل بسیاری از متون مؤثر باشد و نشانه شناسی لایه ای به مثابۀ یک دیدگاه نظری، زمینه را برای تحلیل متون چندوجهی که شامل نشانه های زبانی و غیرزبانی است، فراهم می کند. این پژوهش به تحلیل سنگ نوشته های قبور شهدا از منظر نشانه شناسی لایه ای پرداخته است. سنگ نوشته قبور شهدا به مثابۀ متون چندوجهی، حاوی نشان...

پژوهش حاضر، به تحلیل نگاشت¬های مفهومی در چند شعر از مهدی اخوان ثالث بر مبنای نظریۀ شعر شناسی شناختی و در چارچوب نظریات مارگریت فریمن (2000)، فوکونیه (2005) و ترنر (2002)، می¬پردازد. در رویکرد شعر شناسی شناختی امکان بررسی متون ادبی، به واسطه ی ابزارهای زبان شناسی شناختی امکان¬پذیر است. از جملۀ این ابزارها که بررسی ساختار کلی اثر و چینش واحدهای زبانی را ممکن می سازند، می توان به نگاشت های مفهومیِ ...

هدف پژوهش حاضربررسی استعاره زن در متون نوشتاری فارسی در دهه ی 1300تا1357 است.روش انجام تحقیق تحلیل محتوا است و جامعه ی آماری کتابهای جزیره ی سرگردانی نوشته ی سیمین دانشور(1377)، زن زیادی نوشته ی جلال آل احمد(1383)، کتاب سه تار نوشته ی جلال آل احمد(1382)، وکتاب بوف کور نوشته ی صادق هدایت(1351).کتابها بصورت تصادفی از بین سالهای 1300تا 1357انتخاب گردیده است.از نتایج این پژوهش به نظر می رسد که استع...

هدف پژوهش حاضر بررسی معانی مختلف حروف اضافه ی مکانی روی، از، در، به و تا از منظر معنی شناسی شناختی بود. در همین راستا رویکرد چندمعنایی قاعده مند تایلر و ایوانز (2003) برای تحلیل داده ها برگزیده شد و ابزار به کارگرفته شده، ابزار معنی شناسی شناختی بودند؛ مانند ابزارهای طرح واره های تصویری، چیرگی معنایی و شبکه ی معنایی. درجهت نیل به این هدف داده ها از متون فارسی و مکالمات روزمره ی فارسی استخراج و ...

این مقاله به بررسی استعاره های کلامی –تصویری درچند پوستر مناسبتی زبان فارسی بر اساس مدل تحلیلی استعاره های چندوجهی فورسویل (1994 و 2006) می پردازد. هرچند مطالعه نشانه شناختی و نشانه شناختی اجتماعی وجوه غیرکلامی پیام به ترتیب از بارت و کرس و ون لئوون شروع شد، اما در چارچوب معنی شناسی شناختی، نخستین بار، محققانی چون فورسویل (1994) به بررسی وجوه غیرزبانی استعاره مفهومی مانند وجه بصری، تصویری و وجو...

مطالعۀ حروف اضافه در زبان فارسی می تواند گامی در جهت شناخت پیچیدگی های آن و کمکی در جهت تبیین صحیح ساخت زبان فارسی باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی معانی مختلف حرف اضافۀ ”به“ از منظر معنی­شناسی شناختی است. برای این منظور از رویکرد چندمعنایی سامان مند تایلر و ایوانز (2003) در چارچوب معنی­شناسی شناختی برای تحلیل داده­ها استفاده شده است. در جهت نیل به این هدف، مثال های مختلف از فرهنگ لغات سخن، معین و ده...

هر روزه ما با انسانهایی در ارتباط هستیم که زبان مشترکی با آنها داریم. تا زمانی که ما از زبان مادری استفاده میکنیم توجه چندانی به تولیدات زبانی خود نمیکنیم. اما زمانی که زبانی جدید را فرامی گیریمبا مسئله ای کاملا متفاوت روبرو هستیم،در نتیجه این ارتباط نیازمند توجه دقیق تری خواهد بود. زمان فراگیری زبانی جدید ارکان فرهنگی نقش بسیار مهمی را ایفا می کنند. عدم آگاهی کافی ازارکان فرهنگی زبان مقصد منجر...