نام پژوهشگر: محمدرضا احمدخانی

کاربرد و تاثیر فناوری های جدید درآموزش زبان فارسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1389
  سوییده خا ضعی   محمدرضا احمدخانی

هدف کلی این پژوهش تسهیل در امر آموزش زبان فارسی از طریق استفاده از فناوری های جدید آموزشی است. با توجه به اهمیت کاربرد و ترویج فناوری های جدید در آموزش زبان ها این تحقیق یکی از تحقیقاتی است که به بررسی این کاربرد و تاثیر آن در آموزش زبان فارسی، زبان ملی ایران، می پردازد. در این تحقیق از روش پژوهشی (توصیفی - پیمایشی - مقطعی) برای فرضیه ی یک، دو و سه با ابزار پژوهش پرسشنامه استفاده شده است. جامعه ی آماری این پژوهش را کلیه ی دبیران آموزش زبان فارسی تشکیل می دهد. اهداف جزئی این پژوهش عبارتند از: 1)تعیین میزان استفاده ی فعلی از فناوری های جدید در آموزش زبان فارسی، 2)تعیین میزان و نحوه ی تاثیر فناوری های نوین در آموزش زبان فارسی، 3)برجسته کردن راهبردهای آموزش زبان برای عموم افراد ذینفع و 4)ارائه ی پیشنهادات عملی برای استفاده ی مناسب و متعادل دبیران و دانش آموزان ازفناوری های اطلاعات درآموزش زبان فارسی. اگر از فناوری های جدید در آموزش زبان فارسی استفاده شود تا میزان قابل توجهی مشکلات و نارسایی های این بخش کاهش می یابد. استفاده از تکنیک های متنوع آموزش الکترونیکی در آموزش زبان فارسی یادگیری زبان فارسی را آسان تر و از بسیاری از مشکلات و عوامل موثر در یادگیری زبان می کاهند. اطلاع رسانی، ایجاد کارگاه های الکترونیکی و هزینه به منظور ارتقاء تکنولوژی اطلاعات از جمله ی راهبردهای مناسب بکارگیری فناوری اطلاعات در آموزش زبان فارسی به شمار می رود.

بررسی تأثیر فاصله سنی و جنسیت مخاطب بر کاربرد زبان مودبانه در روابط خویشاوندی تهرانی ها
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1389
  بهاره مدنی وصال   مریم السادات غیاثیان

ادب، رفتاری فیزیکی و کلامی است که با توجه به بافت اجتماعی زندگی بشر و جهت حفظ سلامت تعاملات اجتماعی، لازمه هر جامعه ای است و در آن وجود دارد. ادب زبانی یا سبک مودبانه، یکی از سبک هایی است که در هر جامعه بشری یافت می شود، اما با توجه به باورها و ارزشهای هر جامعه، در جوامع مختلف، به صورتی خاص، جلوه می کند.ادب دارای جنبه های مختلفی است، که چگونگی خطاب و بیان درخواست از جنبه های آن است. در این تحقیق، وضعیت نسل میانسال و جوان تهرانی در خصوص خطاب و بیان درخواست، بررسی می شود. چارچوب نظری ، بنا بر ضرورت تحقیق به صورت تلفیقی و با الهام از الگوهای ذیل می باشد: جهت بررسی خطاب، از الگوی براون و فورد (1961) و تریپ (1972)، تبعیت شده است. در خصوص بررسی شیوه انجام درخواست، از الگوی بلوم- کولکا، هاوس و کسپر(1989)، الهام گرفته شده است. جهت تعیین وضعیت ادب هر کدام از گروه ها، از الگوی براون و لوینسون نیز استفاده شده است تا مشخص شود که درهر گروه، رایجترین راهبرد ادب بر مبنای الگوی ادب براون و لوینسون کدام است. روش تحقیق،پیمایشی است و ابزار آن، پرسشنامه ای باز-پاسخ است، که در ارتباط با خویشاوندان، در میان صد و بیست نفر زن و مرد جوان و میانسال تهرانی توزیع شد که بدین شرح است: الف) افراد زیر را چگونه خطاب می کنید؟/ ب) در صورتیکه در منزل افراد زیر مهمان باشید و بخواهید تماسی تلفنی بگیرید چگونه درخواستتان را بیان می کنید؟ ج) در صورتیکه در منزل افراد زیر مهمان باشید و احساس گرسنگی کنید، چگونه درخواستتان را بیان می کنید؟ نتایج نشان می دهد، که نسل میانسال، نسبت به نسل جوان، در زمینه خطاب و بیان درخواست مودبانه تر برخورد می کند. در نسل میانسال، زنان، درخصوص بیان درخواست و مردان، درخصوص خطاب، مودبانه تر برخورد می کنند. در نسل جوان، مردان، در زمینه بیان درخواست و زنان، در زمینه خطاب، مودبانه تر برخورد می کنند.

بررسی جایگاه و کاربرد زبان های فارسی و کردی در شهرستان شیروان چرداول
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1390
  محمد رضا کمری   محمدرضا احمدخانی

یکی از موضوعات بحث انگیزی که توجه بسیاری از محققان و کارشناسان را در دهه های اخیر به خود جلب کرده است بحث دو زبانگی می باشد. هدف از انجام این تحقیق، این می باشد که پی ببریم وضعیت موجود در استفاده از دو زبان فارسی و کردی در موقعیت های رسمی و غیررسمی در شهرستان شیروان چرداول به چه صورت می باشد برای این منظور 394 آزمودنی از مناطق مختلف شهرستان به صورت تصادفی انتخاب شدند آزمودنی ها براساس گروه های سنی (زیر 11 سال کودک 12 - 16 نوجوان 17 - 29 جوان 30 - 50 میانسال و از 51 سال به بالا) سطح تحصیلات (بیسواد، ابتدایی، راهنمایی، دبیرستان، دیپلم، فوق دپیلم، لیسانس، فوق لیسانس، دکتر) و جنس (زن و مرد) انتخاب شدند. در این تحقیق از پرسشنامه الگوی پژوهشی پاراشر (1980) استفاده شده است. از آزمودنی ها خواسته شد که دو گونه ی زبان فارسی و کردی را براساس یک میزان چهار گزینه ای «همیشه» «اغلب» «بعضی وقتها» «هیچ وقت» مشخص کنند. پرسشنامه حاوی 36 سوال که براساس درجه رسمیت حوزه ها (خانواده، دوستی، همسایگی، دادوستد، آموزشی، اداری) به ترتیب از غیررسمی به رسمی مرتب شدند، پس از جمع آوری پرسشنامه ها اطلاعات توسط کامپیوتر پردازش شدند. روش های آماری خی دو، کندال، آزمون تی جفت و واکاوی واریانس یک سویه جهت تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق به کار گرفته شد. یافته ها نشان می دهد که اختلاف در استفاده از دو زبان کردی و فارسی توسط گروههای مختلف سنی و تحصیلی و جنسی از نظر آماری معنادار است.

بررسی تطبیقی اصطلاحات حوزه دستور انگلیسی- فارسی از دیدگاه معیارسازی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1390
  اکرم دهقان زاده   محمدرضا احمدخانی

در این پژوهش به بررسی تطبیقی اصطلاحات حوزه زبان شناسی انگلیسی- فارسی از دیدگاه معیارسازی پرداخته شده است. روش انجام تحقیق به صورت توصیفی– تحلیلی است. اصطلاحات و داده های مربوطه به روش کتابخانه ای گردآوری شده و بعد از مطالعه و بررسی از طریق فیش-برداری جمع آوری و مقایسه می شوند. نتایج برگرفته از این پژوهش نشان می دهد که فرضیه های این تحقیق تأیید شده و بدین شرح می باشد. الف). کاستی هایی در فرهنگهای زبانشناسی تخصصی وجود دارد.ب). نابسامانی و تکثر اصطلاحات و همچنین معادلهای ضد و نقیض در فرهنگهای تخصصی زبانشناسی نمایان است. ج). برای حداقل 50%از اصطلاحات تخصصی زبانشناسی انگلیسی – انگلیسی، هنوز معادل فارسی وضع نشده است. در بررسی تطبیقی و مقایسه ای فرهنگ-های تخصصی زبان شناسی انگلیسی– انگلیسی با فرهنگ های تخصصی زبان شناسی انگلیسی– فارسی از لحاظ کمّی، مشخص گردید که تعداد اصطلاحات موجود در منابع فارسی به نسبت منابع انگلیسی بسیار اندک است و فقدان اصطلاحات و تعریفهای توصیفی آشکار است که باید به واژه-گزینی و اصطلاح سازی، طبق اصول و ضوابط واژه گزینی پرداخته شود. بر این اساس تهیه فرهنگ جامع و کامل این رشته بر مبنای اصول اصطلاح نامه نویسی و فرهنگ نگاری بسیار ضروری است. در این پژوهش نگارنده به واژه گزینی پیشنهادی 2100 واژه، که معادلیابی نشده اند، طبق اصول و ضوابط واژه گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، پرداخته است. در بررسی مقایسه ای فرهنگهای تخصصی زبان شناسی وجود نابسامانی، تعدد اصطلاحی، تکثر مفهومی، وجود یک اصطلاح برای چند واژه، محرز است. چنین وضعیتی، محدودیت و نقص دانسته ها و خلط های معنایی و اختلال در امر نمایه سازی، پردازش و بازیابی اطلاعات را به دنبال خواهد داشت. فرهنگستان زبان و ادب فارسی تعداد 624 واژه تخصصی زبان شناسی را معیارسازی کرده است.نگارنده با مقایسه واژگان مصوب فرهنگستان و فرهنگهای تخصصی انگلیسی – فارسی و واژه نامه های ضمیمه شده در کتابهای تخصصی زبان شناسی بهترین واژه را طبق اصول و ضوابط واژه گزینی فرهنگستان، انتخاب و پیشنهاد داده است.در این پژوهش به این نتیجه کلی می رسیم که یکی از فرآیندهای اصلی موثر در بالا بردن پایگاه یک زبان استانداردسازی است که می توان به عنوان ابزاری موثر جهت بهبود و نظم بخشی به تعاریف و نظام مفاهیم و نیز اصلاح خلاءهای واژگانی زبان فارسی، کمک گرفت. بدین لحاظ پرداختن به راهکارهای ممکن جهت معیارسازی اصطلاحات حوزه زبان شناسی ضروری می باشد.

بررسی ساختا واجی و صرفی گویش جوبن رودبار ( گیلان)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  مهران حاجی زاده جوبنی   یداله پرمون

گویش تاتی به زعم بسیاری از محققین همانند دیار دیرین خود تالشی ، بازمانده زبان آذری باستان است این گویش دو گسترده جغرافیای شمال تا شمال غرب و در محیطی ترک زبان گویشور دارد که به دلیل وسعت حوزه گویش آن گاهی گویشوران نواحی مختلف در برقراری ارتباط دچار مشکل می شوند و هدف رساله پیش رو بررسی ساختار واجی و صرفی گویش جوبن رودبار (گیلان ) می باشد که در واقع به یکی از گویش های رودبار در در دره سفید رود و آن هم در روستای جوبن که خود شامل چندین محله است می پردازد . بنابراین گویش های رودبار از زمره گویش تاتی محسوب میشوند که پیش تر بدان اشاره شد آنچه که تحقیق حاضر در بررسی گویش جوبنی در حوزه های آوایی و صرفی بدان دست یافته اند چنین است : از نظر دستگاه آوایی گویش جوبنی شباهت زیادی به ساختار آوایی زبان فارسی معیار و رسمی داشته و همانند آن دارای 23 همخوان می باشد . از ویژگی های همخوان های این گویش کاربرد واج /،/هجای واج/r/ و کاربرد واج/b/ به جای واج/f/ویا/v/در برخی از واژگان می باشد و نیز حذف واج های /?/و/h/ در موقعیت میانی و پایانی واژه و همچنین در بخش واکه ها تبدیل واکه (u) به واکه(i) و تبدیل واکه (a) به واکه (o) در گویش به میزان فراوانی می توان به مثال آورد از نظر ساختواژی (صرف) گویش جوبنی دارای ویژگی هایی چون پیشوندهای فعل ساز و در پی آن فعل های پیشوندی فراوان بسامد محدود هجای cvcc قرار گرفتن وابسته های فعلی واسمی قبل از هسته وجود استثناءهای گوناگون در صرف افعال که در ساختار فعل و شناسه ها به چشم می خورد . کاربرد ضمیر مشترک فقط در ساخت های سوم شخص ( مفرد و جمع) و نیز کاربرد ضمایر شخص پیوسته و در جایگاه ضمایر شخصی در گویش از بارزترین تفاوت های حوزه صرفی گویش با حوزه بصری زبان فارسی است .

روابط معنایی در واژگان گویش لاری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1390
  مریم طالعی   بلقیس روشن

مطالعه حاضر تلاشی است در جهت بررسی روابط معنایی در واژگان گویش لاری. با در نظر گرفتن اهمیت مسأله روابط معنایی در نظام معنایی زبان(در سطح واژگان) و عدم وجود مطالعات صورت گرفته بر روی واژگان، اقدام به بررسی روابط معنایی در واژگان لاری کرده ایم. سپس طرحی برای شبکه معنایی این گویش ارائه شده است. به این منظور از کتاب لارستان کهن و فرهنگ لارستانی(اقتداری، 1371) بهره گرفته شده است. این پژوهش با شیوه توصیفی-تحلیلی صورت گرفته است. همچنین در هر رابطه طرحی برای شبکه معنایی این گویش ارائه شده است. بر اساس نتایج مشاهده شده، در این گویش شمول معنایی دارای بیشترین بسامد(15.28%) و واحد واژگی دارای کمترین بسامد(0.16%) می باشد. همچنین بخش اعظم شبکه معنایی ارائه شده بصورت سلسله مراتبی است و نیز در بخش هایی بصورت نا همگن می باشد

رابطه تحصیلات، سن و جنسیت با شیوه بیان تقاضا و پاسخ به آن در زبان فارسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1391
  صدیقه الستی   رضا مقدم کیا

این پژوهش رابطه تحصیلات ، سن و جنسیت با انواع شیوه بیان تقاضا و پاسخ به آن را مورد بررسی قرار داد و با توجه به فرضیه های پژوهش، هرکدام از این رابطه ها با انجام آزمونهای مختلف در نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت. این مطالعه در یک بیمارستان اجرا گردید که حجم نمونه به روش تصادفی طبقه ای 100 نفر بود. روش تحقیق این پژوهش میدانی است و ابزار پژوهش پرسشنامه است. به منظور گردآوری داده ها پرسشنامه ای طراحی شد که استفاده از انواع درخواست، پاسخ به درخواست و ادب را اندازه گیری می کرد. ضریب آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه 874/0، کل درخواست824/0 و برای کل پاسخ به درخواست817/0 می باشد. در این پژوهش مشخص شد که تحصیلات فقط در بیان درخواست به شیوه آگاه کننده ها رابطه معنادار معکوس ضعیفی دارد(228/0- =r) و هیچگونه رابطه معنادار دیگری بین تحصیلات و دیگر شیوه های بیان درخواست و پاسخ به درخواست وجود ندارد. با بالارفتن تحصیلات استفاده از درخواست مستقیم کمتر می شود و متغیر تحصیلات با متغیر پاسخ مثبت و پاسخ منفی رابطه معناداری ندارد. این پژوهش نشان داد که سن با شیوه بیان تقاضا فقط در بیان درخواست به شیوه مستقیم رابطه معنادار معکوس ضعیفی دارد(285/0- =r) و هیچگونه رابطه معنادار دیگری بین سن و دیگر شیوه های بیان درخواست و پاسخ به درخواست وجود ندارد. با افزایش سن استفاده از درخواست مستقیم کاهش می یابد. به علاوه متغیر سن با متغیر پاسخ مثبت و پاسخ منفی رابطه معناداری ندارد. این پژوهش نشان داد که بین جنسیت و شیوه بیان تقاضا و پاسخ به درخواست، هیچ رابطه معنی داری وجود ندارد. زنان در بیان درخواست خود کمتر از مردان از درخواست مستقیم، غیرمستقیم متعارف، آگاه کننده ها و پاسخ منفی به درخواست در پاسخ به تقاضا و بیشتر از آقایان از درخواست اشارات، متغیر درونی، متغیر پشتیبان و پاسخ مثبت به درخواست در پاسخ به تقاضا استفاده می کنند. در مطالعه ای دقیقتر روند ادب مطالعه گردید و رابطه آن با متغیرهای تحصیلات، سن و جنسیت مورد بررسی قرار گرفت. تمایل به پاسخگویی مودبانه در تمامی گروه های سنی زیاد است. زنان در پاسخ مثبت به درخواست، مودبانه تر پاسخ می گویند. مردان در پاسخ منفی به درخواست، مودبانه تر پاسخ می گویند.

بررسی استعاره زن در متون نوشتاری فارسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1392
  افسانه دفتری نژاد   محمدرضا احمدخانی

هدف پژوهش حاضر بررسی استعاره زن در متون نوشتاری فارسی است. روش انجام این تحقیق ، تحلیل محتواست و جامعه آماری کتابهای رمان بامداد خمار، نوشته فتانه حاج سید جوادی(1374)، کتاب زنان مهتابی مرد آفتابی (1384)، پری خوانی عشق و سنگ (1390)، نوشته چیستا یثربی، بانوی جنگل، فهیمه رحیمی (1380)، من او، رضا امیر خوانی (1378)، برگردان روایت گونه شاهنامه فردوسی به نثر، محمد دبیر سیاقی (1380)، پریچهر، مرتضی مودب پور (1378) است. به منظور خنثی سازی جنسیت مولف، کتابها به صورت تصادفی ازسه نویسنده زن وسه نویسنده مرد انتخاب گردیده است. از نتایج این پژوهش به نظر می رسد که استعاره هایی که به توصیف مشخصات زنان می پردازد، انگاره ای بوده و تک تناظری می باشد. در مفهوم سازی استعاره های مربوط به زن، حوزه های مبدا را به ترتیب، هشت حوزه حیوانات(30%)، کالا(16%)، گیاهان(14%)، طبیعت(11%)، خوردنیها(10%)، اسامی اسطوره ای(10%)، اجرام آسمانی(5%) و جواهرات(4%) تشکیل می دهد.یافته ها نشان دادند که بیشترین استعاره ها مربوط به حوزه حیوانات (30%) وکمترین آنها مربوط به حوزه جواهرات (4%) است.

بررسی نگرشهای زبانی و مولفه های هویت ملی دانشجویان استان زنجان سال تحصیلی91-92
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1391
  فرحناز الماسی   مریم السادات غیاثیان

پژوهش حاضر با موضوع بررسی نگرش های زبانی و مولفه های هویت ملی دانشجویان استان زنجان در تلاش است نگرش زبانی دانشجویان استان زنجان را نسبت به سطوح مختلف زبان فارسی (شأن، پیکره، عمل و …) و جایگاه زبان فارسی را در میان مولفه های هویت ملی تعیین کند. ازآن جایی که یکی از مولفه های تعیین کننده موفقیت برنامه ریزی زبان، توجه به نگرش های زبانی مخاطبان است، نتیجه نگرش سنجی می تواند مبنایی برای برنامه ریزی زبان باشد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی است و نگرش سنجی با توزیع پرسش نامه در میان 346 نفر دانشجویان مناطق مختلف استان زنجان و با استفاده از روش آماری به انجام رسید. نتایج پژوهش نشان می دهد که دانشجویان استان زنجان نگرش تقریباً مثبتی نسبت به زبان فارسی دارند و زبان فارسی از جایگاه ویژه ای برخوردار است. علاوه بر این، از نظر آن ها مولفه های هویت ملی به ترتیب اولویت عبارتند از: دین، زبان فارسی، تاریخ تمدن، سرود ملی، فرهنگ، شناسنامه ایرانی و …. می باشد.

توصیف گویش بهدینان یزد
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1392
  مینا دهقان منشادی   محمدرضا احمدخانی

گویش بهدینان که به دری زرتشتی یا گبری نیز مشهور است، زبان ویژه ی زرتشتیان ایران است که این اقلیت بیشتر در استانهای یزد و کرمان و روستاهای اطراف زندگی می کنند و به این گویش سخن می گویند. این زبان به لحاظ جفرافیایی از گویش های مرکزی ایران و به لحاظ تاریخی از جمله زبانهای شمال غربی است. پژوهش حاضر تلاشی در جهت ارائه توصیفی جامع در سطوح مختلف واجی، واژی و نحو از گویش بهدینانی یزد به شمار می آید. قلمرو مکانی این گویش شهر یزد می باشد. ذکر شهر یزد بدین سبب ضروری است که این گویش دارای لهجه های متعدد است. این لهجه ها گاهی نزد گویندگانی دیده می شوند که در مکانهای جغرافیایی با فاصله اندک می زیسته اند و اختلاف لهجه آنها بارز بوده است. به عنوان مثال لهجه ده خرمشاه(xor?m??)و کوچه بیوک(ki-biyog)است که اینک به دلیل توسعه شهر یزد درون آن قرار گرفته اند. بدین منظور محقق پس از پر کردن فرم گویش سنجی تنظیم شده توسط فرهنگستان زبان، از طریق مصاحبه با افراد واجد شرایط که همان گویشوران سالخورده و بی سواد یا کم سواد غیر مهاجر و مقیم محل که کمتر به اطراف سفر کرده اند می باشد، داده های این فرم را آوانویسی، دسته بندی و استخراج کرده است. پایان نامه ی حاضر در راستای معرفی بیشتر این گویش با اتخاذ روش تحلیلی- توصیفی به تبیین و توصیف ساختمان واجی، ساختواژی و نحوی گویش بهدینانی یزدی پرداخته است. در برخی از مراحل تحقیق بین این گویش و زبان فارسی معیار مقایسه هایی صورت گرفته است تا تفاوتها و شباهتهای بین این دو را تبیین کند. نتایج نشان دادند که این گویش علی رغم اشتراکات زیادی که با زبان فارسی معیار دارد، ویژگی های منحصر به فرد و کهنی نیز دارد که آن را از زبان فارسی معیار متمایز می سازد.این تمایز به ویژه در سطوح واجی و ساختواژی چشمگیرتر است.

بررسی کتاب های دستور زبان فارسی به غیرفارسی زبانان مرکز بین المللی زبان فارسی دهخدا در چارچوب نظریه نقش گرایی هلیدی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1393
  ناهید امیرزاده   محمدرضا احمدخانی

چکیده پژوهش حاضر نگاهی به مجموعه آموزشی کتاب های دستور آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان مرکز بین المللی زبان فارسی دهخدا، به عنوان جدید ترین کتاب های آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان است که در سال 1390 به چاپ رسیده است. روش تحقیق این پایان نامه توصیفی و تحلیلی است و چارچوب نظری آن دستور نقش گرای هلیدی است. هدف این پژوهش بررسی کتاب مذکور از دیدگاه انتقادی است. به این منظور ابتدا مباحث این کتاب که مشتمل بر دوجلد و در قالب دستورسنتی است مرور گردید و سپس ساختارهای دستوری گروه فعلی، گروه اسمی و گروه قیدی براساس دستور نقشگرای هلیدی ارائه شد. واژه های کلیدی: آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان، دستور نقش گرایی، هلیدی، فرانقش تجربی، موسسه دهخدا.

تحلیل معناشناسی مدل ذهنی فیتزجرالد در ترجمه رباعیات خیام
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  پویان شاطری کاشی   محمدرضا احمدخانی

در حوزه ترجمه، مبحث ترجمه شعر موضوعی است که کمتر به طور تخصصی به آن پرداخته شده است. از اینرو، در ارزیابی ترجمه یک شعر عمدتا از معیارهای موجود برای ترجمه نثر استفاده می¬شود. عدم وجود معیار مستقل برای ارزیابی ترجمه ادبی باعث شده که در میان صاحب نظران تعاریفی همچون وفاداری به اصل و اصالت ترجمه به گونه¬های متفاوت و بعضا متناقض تعبیر شوند که این امر موجب بروز چالش دیرپا در ارزیابی ترجمه متون ادبی بویژه ترجمه اشعار موزون گردیده است. در راستای پرداختن به این چالش و تلاش برای ارائه یک راه حل مطلوب، این تحقیق با تمرکز بر ترجمه رباعیات خیام، به تبیین معیاری مستقل برای ترجمه اشعار موزون فارسی می¬پردازد و سپس با استفاده از معیار پیشنهادی، رباعیات ترجمه شده توسط ادوارد فیتزجرالد (ویرایش چهارم) را از منظر معناشناسی مورد ارزیابی قرار می¬دهد. معیار ارزیابی پیشنهادی این تحقیق بر اساس تفاوتهای ذاتی بین نثر و شعر موزون بنا شده است.

بررسی تاثیر دوزبانگی بر خطاهای نوشتاری دانش آموزان ترک زبان مطالعه موردی: مقطع راهنمایی شهر سراب
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1391
  منصور رمضانی   محمدرضا احمدخانی

پایان نامه ی حاضر، به بررسی تاثیر زبان ترکی بر خطاهای نحوی و واژگانی دانش آموزان پسر پایه های سه گانه ی دوره ی راهنمایی شهر سراب می پردازد. جامعه ی آماری شامل دانش آموزان پسر دوره ی راهنمایی شهر سراب بود که با استفاده از نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای 30 دانش آموز از هر پایه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها، 180 انشای نوشته شده توسط دانش آموزان براساس دو موضوع تعیین شده بوده است. نتایج نشان داد: 1) دوزبانگی بر خطاهای واژگانی دانش آموزان دوزبانه ی ترکی-فارسی تاثیر دارد. 2) دوزبانگی بر خطاهای نحوی دانش آموزان دوزبانه ی ترکی-فارسی تاثیر دارد. 3) بین میزان خطاهای واژگانی و نحوی دانش آموزاندوزبانه ترکی- فارسی پایه های سه گانه مقطع راهنمایی تفاوت وجود دارد. به این معنا که با افزایش پایه، میزان خطاها کاهش می یابد.

بررسی تطبیقی مفاهیم پیش نمونه کودکان 9-7 ساله تهران و بوشهر
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  farah kianian   محمدرضا احمدخانی

بدیهی است که هر زبان آموزی تنها با مقوله بندی اجزای زبان در ذهن خود، قادر به یادگیری خواهد بود و یکی از ملزومات مقوله بندی شناختن پیمونه ها است.بر این اساس ، هدف این پژوهش، بررسی تاثیر سه عامل پایگاه اجتماعی، تفائت جغرافیایی و جنسیت در تعیین پیش نمونه ها است.

ساختارهای that ارزیابی کننده-شکل، عملکرد و فراوانی-در چکیده های پایان نامه های دانشجویان ایرانی آموزش زبان انگلیسی، مطالعات ترجمه و زبانشناسی در مقایسه با همتایان با زبان مادری انگلیسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1393
  افسانه موسوی   فاطمه همتی

در میان گونه های متفاوت بررسی متون، مطالعه ساختارهای that طی صده ی اخیر، بیشتر مورد توجه قرار گرفته است که می تواند در حوزه مطالعات آموزش زبان با اهداف ویژه قرار گیرد. در این مطالعه استفاده از ساختارهای that ازریابی کننده در سه ویژگی فرم، نقش و بسامد در 180چکیده پایان نامه ی دانشجویان ایرانی فارسی زبان و انگلیسی زبان بومی در رشته های آموزش زبان انگلیسی، مطالعات ترجمه و زبانشناسی مورد بررسی قرار گرفت. با استفاده از رویکردی بسامد- محور، نتایج نشان می دهد که بومیهای انگلیسی زبان و زبان آموزان ایرانی از یک بسامد ساختارهای that ازریابی کننده ولی از فرمها و نقشهای متفاوت در درجاتی متفاوت بهره برده اند. تفاوت ها می تواند به دلایل گوناگون در چارچوب پژوهش، اصل بومی بودن، یا تفاوت در انتخاب نوع چارچوب پژوهشی باشد. با استفاده از یافته های این مطالعه، طراحان برنامه ریزی آموزشی خواهند توانست امکان گنجاندن ساختارهای that ازریابی کننده را در برنامه آموزشی و تالیف کتب درسی مورد بازبینی قرار دهند. همچنین نتایج این مطالعه می تواند برای بهبود استراتژیهای نوشتار در زبان دوم برای کسانی که میخواهند به طور کلی به نوشتار در بافتار آکادمیک بپردازند و به ویژه دانشجویانی که به نگارش پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد یا نگارش رساله دوره ی دکتری در رشته های آموزش زبان انگلیسی، مطالعات ترجمه و زبانشناسی یا هر گونه نوشتار آکادمیک مشغولند مفید باشد.

بررسی استعاره زن در متون نوشتاری زبان فارسی دهه ی 1300 تا 1357
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1393
  سمیرا ثامنی   محمدرضا احمدخانی

هدف پژوهش حاضربررسی استعاره زن در متون نوشتاری فارسی در دهه ی 1300تا1357 است.روش انجام تحقیق تحلیل محتوا است و جامعه ی آماری کتابهای جزیره ی سرگردانی نوشته ی سیمین دانشور(1377)، زن زیادی نوشته ی جلال آل احمد(1383)، کتاب سه تار نوشته ی جلال آل احمد(1382)، وکتاب بوف کور نوشته ی صادق هدایت(1351).کتابها بصورت تصادفی از بین سالهای 1300تا 1357انتخاب گردیده است.از نتایج این پژوهش به نظر می رسد که استعاره هایی که به توصیف مشخصات زنان می پردازد، انگاره ای بوده و تک تناظری می باشد.در مفهوم سازی استعاره های مربوط به زن، حوزه های مبدا را به ترتیب حوزه های، ویژگیهای انسانی(30%)،حوزه های حیوانات(20%)،حوزه های گیاهان(10%)، حوزه های کالا(10%)،حوزه های طبیعت (8%)، حوزه های خردنی و آشامیدنی (5%)، حوزه ی اجرام آسمانی(3%)،حوزه ی رنگ (30%)،تشکیل می دهد.یافته ها نشان می دهد که بیشترین استعاره ها مربوط به حوزه ی گیاهان (60%) و کمترین آنها مربوط به حوزه ی جواهرات(3%)است.

بررسی ژانرای قسمت بحث مقالات علمی در علوم انسانی و علوم پزشکی بررسی مقایسه ای بین محققین فارسی و انگلیسی زبان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1393
  ریحانه امانیان   حسن سلیمانی

مطالعه حاضر در بخش بحث مقالات تحقیقی تمرکزدارد، به دلیل نقش مهمی که این قسمت در مقالات پژوهشی ایفا می کند.هدف از این پژوهش پیدا کردن تفاوت های احتمالی بین زیر ساختارهای بحث مقالات پژوهشگران فارسی و انگلیسی زبان است، در راستای شناسایی ساختارهای واجب، احتمالی و یا اختیاری که توسط آنها به کار گرفته شده است. برای این منظوردو مجموعه اصلی که شامل گروه مقالات انگلیسی زبان و مقالات فارسی زبان است در نظر گرفته شده است. مجموع کل مقالات استفاده شده 160 مقاله تحقیقی میباشد، که شامل 80 مقاله فارسی و 80 مقاله انگلیسی است. مقالات تحقیقی در زمینه های علوم انسانی: زبان شناسی، روانشناسی و علوم پزشکی: دندان پزشکی و طب اصفال میباشد که از نشریات معتبر بین المللی در بین سال های 1381 – 1391 دانلود شده و مورد بررسی قرار گرفته است. ابزار محاسباتی این تحقیق چارچوب یانگ و الیسون (2003) برای تجزیه و تحلیل زیر ساختار قسمت بحث مقالات است. در ادامه فراوانی هر حرکت در هر بحث بر اساس چهارچوب به ثبت رسیده ، اندازه و طول هر بحث محاسبه شده، و تعداد کلمات هر کدام بررسی شده و با هم مقایسه شده است. نتیجه این بررسی به موضوع همبستگی محققین فارسی زبان و انگلیسی زبان اشاره دارد ، هر دو گروه میزان بالایی از تعداد فراوانی موجود در ساختار چهارم یعنی اظهار نظر و گزارش نتایج دارند که مشابه تحقیق الگوهای سازمانی یانگ و الیسون (2003) میباشد. همچنین نتیجه این تحقیق نشانگر استفاده محدود از ساختار اول یعنی اطلاعات پس زمینه در هر دو گروه است که به طور قابل ملاحضه ای با ساختار یانگ و الیسون (2003) در تضاد میباشد. نتیجه قابل توجه دیگر این است که محققان ایرانی وانگلیسی به ساختار هفتم یعنی نتیجه گیری و برداشت از تحقیق خیلی کم توجه دارند. با این مطالعه نویسندگان بی تجربه با ساختاراساسی قسمت مباحثه مقالات تحقیقی اشنا میشوند که به آنها در نوشتن این بخش خاص در یک فرم قابل قبول کمک میکند، و همچنین باعث ارتقای سطح علمی محققین ایرانی شده و به بهبود مقالات تحقیقی انها برای چاپ در مجلات معتبر کمک میکند. قابل ذکر است که نتیجه این تحقیق میتواند برای محققان، معلمان و دانش اموزان بسیار مفید باشد

استعاره گیاهان و جانوران در مازندرانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  الهه طهماسبی   محمدرضا احمدخانی

در این رساله، چارچوب انتخابی برای بررسی استعاره گیاهان و جانوران در مازندرانی (به عنوان یکی از زبان های محلی ایرانی)، چارچوب نظری لیکاف بوده است، که مشتمل بر مفاهیمی چون قلمرو مبدا ء، قلمرو مقصد و نگاشت بین قلمروهاست.

بررسی تطبیقی استعاره در غزلیات حافظ و مولوی از منظر معنی شناسی شناختی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1394
  علی کوچک‎زاده   محمدرضا احمدخانی

در این تحقیق سعی شده است تا در چارچوب معنی شناسی شناختی به تبیین استعاره های مفهومی در شماری از غزلیات حافظ و مولوی پرداخته شود. تفاوتی که در عرفان حافظی و عرفان مولوی وجود دارد موجب شده است که بسیاری گمان برند که حافظ عارف نبوده است و از دیگر سو اعتقاد برخی دیگر بر آن است که او یک عارف کامل است. از سوی دیگر در عرفان مولوی چنین شک و شبهه ای وجود ندارد. در این پژوهش سعی شده است تا بر پایه ی استعاره های مفهومی که تصور می رود نشانگر نه زبان که اندیشه ی گوینده است، راهی به تصورات این دو شاعر با بررسی غزلیات آنان بیابیم .

بررسی عبارات اسنادی شده و شبه اسنادی شده در زبان فارسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1379
  محمدرضا احمدخانی   محمد دبیرمقدم

ساختهای اسنادی شده و شبه اسنادی شده ساختهایی هستند که در بیشتر زبانهای هند و اروپایی وجود دارد و مطالعات فراوانی در کلیه زبانها بویژه زبان انگلیسی در مورد این ساختها صورت گرفته است. زبانشناسانی چون هلیدی و پرینس از جمله افرادی هستند که مطالعات و بررسیهای زیادی در این زمینه انجام داده اند. مطالعه این افراد نشان داده است که این ساختارها دارای نقش های کلامی و ویژگی های معنای خاصی هستند. سوال مطرح شده در این پایان نامه این است که آیا در زبان فارسی ساختهای اسنادی شده و شبه اسنادی شده وجود دارند و در صورت وجود این ساختارها دارای چه نقشهای کلامی و کاربرد شناختی و ویژگیهای معنایی می باشند. فرضیه این پایان نامه این است که در زبان فارسی ساختهای اسنادی شده و شبه اسنادی شده وجود دارند و دارای نقش های کلامی و کاربرد شناختی و ویژگیهای معنایی خاص هستند. بدینمنظور یازده کتاب داستان از نویسندگانی چون جلال آل احمد، صادق هدایت، سیمین دانشور، محمود دولت آبادی و شهره وکیلی انتخاب و مطالعه شد. حاصل این مطالعه استخراج 146 جمله دارای ساختهای اسنادی شده و شبه اسنادی شده است. با استفاده از این جملات ساختار نحوی این جمله ها تحلیل و بررسی شد و فرمولی برای این ساختها پیشنهاد شد. مطالعه این داده ها در بافت زبانی خود نشان داد که ساختهای اسنادی شده در فارسی اهمیت کلامی و کاربرد شناختی دارند و مشخصا نقش پرسش و پاسخ، تضاد و اطلاعات دانسته شده را بر عهده دارد. ساختهای شبه اسنادی شده نیز نقش پرسش و پاسخ و تضاد، و اطلاعات دانسته شده را در پیشبرد کلام بر عهده دارد.