دروج (دروغ) در نظر ایرانیان قبل از اسلام، بسیار ناپسند و زشت بوده است تا جایی‌که آن را یکی از دستیاران اهریمن می‌پنداشته و گاهی نیز دروج را خود اهریمن و دیو تصوّر می‌کرده‌اند. این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی به ریشه‌یابی واژة «دروج» در زبان اوستایی می‌پردازد و با ژرف‌کاوی در ساختار واژگانی از یک‌سو، و کنکاش در مفاهیم تطبیقی، از سوی دیگر می‌کوشد تا صورتی دیگرگونه را از طرح مسئله به دست دهد. از ا...

زن در عرصة جهان ما پیوسته زن بوده و در همه جای این جهان و از آغاز پیدایش بر زمین، فارغ از زمان و مکان و نژاد و رنگ، بار مسئولیتی ویژه را بر دوش داشته است: زادن و پروردن و به بلوغ رساندن! آفریده‌ای مقدّس که همواره وجودش عجین عشق بوده و هست. او در ادبیات امروز و گذشته همواره به عنوان موجودی سرشار از محبت معرفی شده و پیوند ژرفی با دلبستگی‌های عاشقان، در دیوان‌ها برقرار ساخته است.حقیقت زن در اشعار م...

  اسطوره‌ حقیقت ذهنی بشر نخستین است که بازتاب دهنده آرمان‌ها و آرزوهای وی بوده است و تا زمان کنونی هم در اشکال مختلف بازتاب یافته است. بعد آرمانخواهانه‌ای که در اسطوره‌ها متجلی است سبب می‌شود که قهرمان از صورت موجود بشری عادی خارج شود و به صورت ایزدان و موجودات قدرتمند تجلی پیدا کند. در درون هر زن کهن‌الگوی خدا‌بانویی نهفته است که خلق و خو و رفتار او را جهت می‌دهد و مظهر آرمان‌های او است. پژوه...

ایزدبانوان در زمره ایزدان تأثیرگذار و معنابخش در زندگی مردم روزگار باستان بوده‏اند. آن‏ها نه تنها در بیشتر تمدن‏های باستانی همچون یونان، بین‏النهرین و... مورد توجه بوده‏اند، بلکه به‏طور خاص، با اندیشه ایرانیان باستان ارتباط داشته‏اند؛ از این‏رو، درک جهان معنوی باستان بدون توجه به زنانگیِ آشکار این الهگان نارسا و ناقص خواهد بود. نگارندگان این پژوهش کوشیده‏اند با به‏کارگیری روش تحلیل محتوا با نظر ...

این مقاله با در نظر گرفتن چه­گونگی آب و هوای فلات ایران و نیز با بررسی کتیبه­های دوران هخامنشی و آبان یشت اوستا و همچنین با استناد به نوشته­های مورخان یونانی، سعی دارد تا خشک­سالی را که محتملاً در زمان اردشیر دوم هخامنشی رخ داده و باعث شده تا ایزد اَناهیتا در آن مقطع از زمان برجسته شود مورد بررسی قرار دهد.

نام و کلام اصالتاً سرشتی نمادین دارند و زمانی پدید آمده‌اند که پیوند اسطوره و زبان هنوز گسسته نشده بود. با گذشت زمان، پیوند نام و موضوعِ نام‌گذاری سست و بسیاری از نام‌ها از خاستگاه‌های اسطوره‌ایِ آغازین خود رها شده‌اند و این نشانه‌ها، در طی تحول و تکامل، سرشت و خصیصة نمادین خود را، اگرچه نه به‌تمامی، ازدست داده‏اند. در این پژوهش، با توجه به همسان‌بودنِ خاستگاهِ اسطوره و زبان، نام و کلام، به‌مثابۀ نم...

موقعیّت جغرافیایی سرزمین الیمایی، واقع در بخشهایی از خوزستان امروزی، باعث شده بود تا این ناحیه، نقش واسطه را میان آبراهه‌هایی که به رأس خلیج‌فارس ختم میشدند با فلات ایران و همچنین میانرودان ایفا کند. عبور یکی از مهمترین جاده‌های بازرگانی ایران از این سرزمین در کنار باروری ناشی از جریان داشتن چندین رودخانه باعث شده بود که الیمایی به کانون اقتصادی و بازرگانی مهمّی در دور? اشکانی تبدیل شود. آثار ...

لوح نیمه‌برجستۀ زن ریسنده‌ از آثار به‌جای‌مانده از دوران ایلام جدید با مضمونی روایتگر است. پرسش اینجاست که آیا این تصویر در پایین‌ترین سطح نشانه‌سازی قرار می‌گیرد و فقط روایتگر صحنه‌ای از فعالیت بانویی از طبقۀ مرفّه جامعۀ ایلامی است یا سطح بالاتری از معنا را در قالب نمادپردازی و تجسم ایزدبانو در بر دارد. در این پژوهش، با روش توصیفی‌ـ‌تطبیقی براساس مقایسۀ اجزای تصویر با سایر متون تاریخی موجود (مُه...

در باره ی رویکردهای ستایشیِ  ایزدبانویِ ناهید در منابع مختلف و از جمله اوستا(کتاب مقدس زردشتیان) می­توان تصویر نسبتاً روشنی به دست آورد. یشتِ پنجم اوستا موسوم به «آبان یشت»، بیشترین آگاهی را در ستایش این ایزدبانو در اختیار خواننده قرار می­دهد. به خاطر تأثیر جلوه­های مختلف ناهید در اساطیر، فرهنگ، ادیان، و ادبیات ایران از گذشته تا امروز، این تحقیق با روشی تحلیلی – توصیفی در پیِ آن است که با ارائۀ تصوی...

0