متون عرفانی چه نظم و چه نثر، علاوه بر مسایل ذوقی و بیان سیر و سلوک شاعر یا نویسنده ی آن در بردارنده مفاهیم و اصطلاحات فراوان و متنوع عرفانی هستند که پدید آوردندگان آن ها از آن مفاهیم و اصطلاحات در بیان و توضیح مطالب خویش استفاده کرده اند. گاهی نیز برخی از شاعران و نویسندگان عارف برای تعلیم و تربیت و آموزش سالکان، اثری را پدید آورده اند. این آثار به دلیل برخورداری از جنبه ی تعلیمی و آموزشی، بیشت...

زن در طول تاریخ مورد ستم ها قرار گرفته، دین مبین اسلام به زن و حقوق آن توجه ویژه ای نمود و در اوایل قرن بیستم  روشنفکران در تلاش بودند تا ندای مظلومیت زن را به گوش همگان برسانند از بین این روشنفکران نجیب محفوظ می باشد، وی در آثارش و به ویژه در رمان های واقع گرایانه اش از مظلومیت زن و اجحاف حقوق وی سخن گفت. پژوهشگر در این مقاله درتلاش است تا با استفاده از نقد فمینیستی و در چهارچوب عناصر فمینیستی...

دو اثر «جای خالی سلوچ» محمود دولت آبادی و «بدایة ونهایة» نجیب محفوظ از جمله رمان‌هایی هستند که شخصیت و شخصیت‌پردازی زن را به شکل برجسته‌تری در خود نشان می‌دهند لذا نویسندگان در این جستار نحوه شخصیت‌پردازی زن در این دو رمان را مورد بررسی و تحلیل قرار می‌دهند. این بررسی نشان‌ می‌دهد؛‌ شخصیت‌های فرعی زن در دو داستان بیش‌تر با شرح و توصیف مستقیم خود نویسنده و یا از زبان و...

إن الحزن من الموضوعات الشعریة التی یشعّ منذ العصر الجاهلی من خلال الأشعار الرثائیة التی تزخر بالعاطفة و المشاعر الحزینة الوجدانیة . لکنه ارتقی منذ العصر الحدیث خاصة منذ الفترة الرومانسیة بحیث لم یکن لیبرز من خلال الأبیات الشعریة المعبرة عن تجربة شعریة رثائیة فحسب بل أصبح کموقف ذاتی أو مزاج فطری یصطحب أکثر الموضوعات الشعریة و یصبغها بطابع حزین . و الشعراء الرواد العراقیون للشعر الحر أی بدر شاکر ا...

إن الشعر الخمری فنّ غنایی وجدانی کان دائراَ بین المادّة و المعنی عند العرب و من أشهر الشّعراء العرب فی هذا الغرض الشّعری الأخطل و أبونواس و ابن الفارض. و الخمرة فی الشعر الفارسی لم تکن فی بدایة الأمر کنظیرها فی الأدب العربیّ _ غرضاً مستقلاً، بل أخذاها الشّعراء الفرس من الشعر العربی، فوصفوها کالعرب مادّة و معنیّ ، بعد أن ابتدعوا و ابتکروا فی مضامینها المتعدّدة و أسالیبها المتنوعّة. و یعدّ الرّودکی السمرقندی، و...

لایمکن الرؤیة الی أدب نجیب محفوظ من إتجاه واحد إذ أن لهذا الکاتب الکبیر بسبب معرفته بالتیارات و الحرکات الفکریة و الفلسفیة، توجّهات مختلفة فی خلق الروایة و نری مذاهب أدبیة مختلفة فی آثاره منها الواقعیة و الرمزیة و الوجودیة و نحن فی هذا البحث نتطرق الی روایاته التی تشتمل علی میزات مذهب الرمزیة و هی اولادحارتنا و اللص و الکلاب و السمان و الخریف و الطریق والشّحاذ و ثرثرة فوق النیل و میرامار. من الجد...