یکی از فرق اسلامی که در حیات هزار و سیصد ساله خود اهتمامی ویژه به تاریخنگاری مبذول داشته فرقه اباضیه است که در تحقیقات اسلام شناسی ، این بعد از حیات فرهنگی آنان کمتر مورد مطالعه قرار گرفته است. آثار اباضی نه تنها در مطالعه تاریخ این فرقه اساسی ترین منابع محسوب می گردند ، بلکه در مطالعات عمومی تاریخ اسلام در نواحی شبه جزیره و عراق در مشرق ، بخش هایی از شمال و شرق آفریقا در مغرب ، و حتی برخی نواح...

در این مقاله کوشش کرده­ایم، با ذکر مستنداتی از متن کتاب تاریخ بیهقی و نیز مستند به برخی از ویژگی­های داستانی در آثار معاصران، اثبات نماییم که تاریخ بیهقی فراتر از کتاب تاریخ در معنای مصطلح و در حقیقت یک اثر پرمحتوای سیاسی، اجتماعی، اخلاقی و ادبی با زمینه­های داستانی همچون داستان تاریخی است؛ ضمن آن که ویژگی­های گزارش، روزنامه و فیلم­نامه نویسی را هم یکجا داراست. و لذا تاریخی است از لونی دیگر. ا...

هند در زمان تیموریان آبادان شد و به بالاترین سطح فعالیتهای فرهنگی و ادبی خود رسید. دربار تیموریان محلی برای گردآمدن نویسندگان و شاعران از سراسر شبه قاره و خارج از هند شد. در خلال دوران فرمانروایان شایسته این سلسله، مانند همایون، اکبر، جهانگیر و شاه جهان، هند گسترش یافت و بسیار قدرتمند و با عظمت شد بگونه یی که اکثر شهرهای آن محلی امن برای رشد و فرهنگ و ادب شد. بزودی این مکانها هنرمندان و نویسندگ...

چکیده هلاکو پس از پیروزی‌های بزرگ در ایران و بین النهرین و تابع ساختن آسیای صغیر و ارمنستان حکومتی دودمانی در سرزمین‌های مفتوحه پدید آورد که درآغاز تابع صوری دربار مرکزی مغول بود و بتدریج به استقلال کامل سیاسی دست یافت. تاسیس حکومت ایلخانی و فرمانروایی آن بر ایران، پس از سقوط عباسیان از منظر فرایند تکامل هویت سیاسی ایران بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. با این حال چگونگی تاسیس حکومت ایلخانان موض...

پرداختن به پیشینه وهویت انسانی توسط ایرانیان در طول تاریخ درازپای بشری جریانی مداوم ورو به توسعه بوده است. از نگارش خدای نامکها و دیگر محصولات فرهنگی ومحفوظ نگاه داشتن اسناد و روایتها تا تالیف کتابهای ارزشمند و متنوع در دوران پس از اسلام وهمکاری در برپایی بنای رفیع تمدن وفرهنگ سترگ اسلامی، هرکوشش وپویشی در این حوزه درانحصار عنصر ایرانی بوده است. این مقاله می کوشد تا با نگاهی اجمالی به روند دگرگ...

چکیده شرایط سیاسی، اجتماعی و درگیری های فرقه ای جامعه اسلامی تأثیر مستقیمی بر نگرش مورخان نسبت به جنگ های صلیبی داشت. با وجود تقابل دو دنیای متفاوت به لحاظ لحاظ ایدولوژیکی، تغییری در مسیر یکی از مهم ترین ابعاد تاریخی این جنگ ها؛ یعنی تاریخنگاری صورت نگرفت و روند حاکم بر تاریخنگاری اسلامی؛ یعنی حولیات نگاری، هم چنان ادامه یافت. با این اوصاف بررسی دیدگاه و نگرش مورخان مسلمان یعنی همان تاریخ نگری...

یکی از فرق اسلامی که در حیات هزار و سیصد ساله خود اهتمامی ویژه به تاریخنگاری مبذول داشته فرقه اباضیه است که در تحقیقات اسلام شناسی ، این بعد از حیات فرهنگی آنان کمتر مورد مطالعه قرار گرفته است. آثار اباضی نه تنها در مطالعه تاریخ این فرقه اساسی ترین منابع محسوب می گردند ، بلکه در مطالعات عمومی تاریخ اسلام در نواحی شبه جزیره و عراق در مشرق ، بخش هایی از شمال و شرق آفریقا در مغرب ، و حتی برخی نواح...

تاریخنگاری دقیق کتابخانه ها می تواند تواناییها ویا کم وکاستیهای کتابخانه های کشوررا طی زمان های گذشته نشان بدهد و ازاین راه توانایی ها را تقویت کند وکمبودها رابرطرف سازدو در نتیجه نظام کتابداری کشور رابهبود بخشد.تاریخنگاری کتابخانه های ایران تاکنون-به سبب کمبود منابع ومتون کهنی که پیشینه های کتابخانه ها رابه خوبی نشان بدهند-به درستی وبا دقت انجام نگرفته است .درعین حال،برخی از محققان براساس همین...

در این نوشتار نخست به پیشینة تاریخی فلسفة نقدی تاریخ اشاره شده است ، سپس سه مسألة اصلی فلسفة نقدی تاریخ مورد بررسی قرار گرفته است . مسألة نخست آن نوع تبیین یا تبیین هایی است که در پژوهش های تاریخی لازم یا قابل قبول است . مسأله دوم این است که با توجه به نقش ساختاری ای که ارزشداوری ها غالباً در گزارش های تاریخی دارند ، تا چه اندازه استدلال های تاریخی باید یامی توانند فارغ از ارزش باشند . مسألة سوم...