خیال یکی از قوای باطنی انسان است که صورتهایی را که انسان از عالم خاج در باطن خود دارد، حفظ می کند، و در اصطلاح روانشناسی، هرگاه اشیا با حواس مواجه باشند، صورتی که از آنها در ذهن پیدا می شود، احساس یا ادراک حس خوانده می شود، هرگاه با حواس مواجه نباشند، صورت ذهنی آن ها خیال یا تصویر جزئی نام دارد. انواع خیال عبارته است از خیال منفصل و خیال متصل مولوی در مثنوی بیشتر به تشریح انواع تخیل می پردازد، ...

محور اصلی رساله حاضر بررسی نسبت احکام ضروری و احکام پیشینی، بر پایه معناشناسی ساول کریپکی و نظریه دلالت مستقیم است. در فصول اول، معناشناسی کریپکی را برای منطق موجهات به تفصیل شرح داده و بر پایه آن، سمانتیک پاره ای از مهمتری تعابیر ضرورت را، یعنی ضرورت منطقی، متافیزیکی و فیزیکی، بیان کرده ایم. در فصل دوم، آرای متافیزیکی کریپکی را در باب جهانهای ممکن بررسی کرده و سپس به مقایسه دو دیدگاه تحقق گرای...

نظر رایج دربارۀ اسپینوزا آن است که او فیلسوف عقل‌گرایی است که تخیل را پایین‌ترین مرتبۀ معرفت دانسته و جایگاهی درخور التفات برای تخیل قائل نبوده است. این مقاله با تحلیل دو محصول مهم تخیل اسپینوزا، یعنی مفاهیم توهمی‌انسان آزاد و حکومت مردم‌سالاری نشان می‌دهد، اخذ چنین دیدگاهی در باب جایگاه تخیل در نظر اسپینوزا روا نیست، چرا که اسپینوزا با بکارگیری قوۀ تخیل این دو مفهوم را خلق می‌کند تا برای فرد ا...

رمانتیک ها با فراهم آوردن چشم اندازی نو در مطالعات ادبی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جهان بیش از دو سده است که در مرکز توجه جهانیان هستند. رمانتیسیزم به عنوان مکتبی زنده و در قید حیات، بیش از اینکه پدیده ناب قرن نوزدهمی باشد، جزء اساسی فرهنگ مدرن است و پیش از اینکه گرایش ناب ادبی باشد، نگرشی نو در مطالعات جهانی به شمار می آید. برجسته ترین اصل این مکتب، فردیت؛ کمال فردی و نامحدودیت فرد با تأکید بر ن...

منطق همواره در طول تاریخ سنگ محک و بررسی صحت و سقم تمام نظریات حوزهای مختلف علم بوده است. ابزارگونگی منطق، باعث شده که کمترین توجه به صحت و سقم اصول و قواعد آن صورت گیرد. بطوریکه تا همین اواخر کمتر کسی ایده ای از تغییر پذیری قواعد منطق میتوانست داشته باشد. ایده بازنگری در اصول و قواعد منطق اما، در دوران معاصر و در معرفت شناسی طبیعتگرایانه کواین و در خلال نظامی تجربی-کل گرا ، تبیین شده و چالشهای...

فیزیکی انگاری پیشینی و پسینی در فیزیکی انگاشتن جهان و بطور خاص ذهن یا نفس، با یکدیگر همرأی هستند و فیزیکی انگاری را در مقام رهیافتی مابعدالطبیعی در باب تعیین ماهیت ذهن، حالات ذهنی و ویژگی های ذهنی تأیید می-کنند. محل نزاع و اختلاف میان این دو تلقی در این نکته نهفته است که آیا صدق فیزیکی انگاری وابسته به بطور پیشین شناخت پذیر بودن برخی حقایق خاص هست یا نه. حامیان یکی از این دو تلقی _ یعنی فیزیکی ...

چکیده در بیشتر تعاریفی که تاکنون از شعر شنیده ایم، تخیّل محوری ترین عنصر شعری است و بسیاری معتقدند بدون حضور آن شعری وجود نخواهد داشت. در نگاه اول، عامل اصلی زیبایی، دل انگیزی و اثرگذاری بسیاری از اشعار و ابیات مستقل نیز همین عنصر است. با این حال اگر با دقت به ادوار مختلف شعر فارسی بنگریم، درمی یابیم که بسیاری از ابیات اثرگذار هر دوره، ابیاتی هستند که بدون تمسّک به عناصر خیال انگیز، مخاطبان خ...

فیزیکالیسم بر پایۀ این انگاره شکل می گیرد که فیزیک کامل ترین علم است و توان تبیین و پیش بینی همه چیز را دارد. در این نوشتار پس از شرح و توضیح ایدۀ اصلی فیزیکالیسم و روش های تعیین امر فیزیکی، وجوه اشتراک و اختلاف فیزیکالیسم پسینی و پیشینی را بر می شمریم. فیزیکالیسم پسینی که تعبیر دیگری از تحویل گرایی است رابطۀ امر فیزیکی و ذهنی را با رجوع به شواهد تجربی و فیزیکالیسم پیشینی - که تعبیر دیگری از نگ...