زبان همچون دیگر پدیده های اجتماعی و طبیعی پیوسته در تغییر و دگرگونی است؛ این تغییر در ابعاد مختلف زبان صورت می گیرد؛ یکی از مباحث زبانی در حوزه تحوّل های واژگان و واک هاست؛ گاهی در معنا و گاهی در تغییر مقوله ها و زمانی نیز در ابدال و قلب و تخفیف و دیگر گونه های آن؛ این مقاله می کوشد فقط مبحث کاهش تک واژهای اشتقاقی و صرفی در واژگان زبان فارسی را بررسی نماید و سهم تخفیف این تک واژها در میان تخفیف ...

ارسطو که رساله‌های مختلفی دربارة فیزیک، مابعدالطبیعه و مانند آن نگاشته است، ضمن اذعان به واقعی ‌بودن حرکت و تغییر، استدلال کرده است که چون هر متحرکی نیازمند محرک است پس باید یک محرک اوّلی و آغازین وجود داشته باشد، اما چنان محرکی چگونه می‌تواند همه عالم را به حرکت درآورد. ارسطو برای توضیح مسأله به تمثیل رابطه عاشق و معشوق متوسل می‌شود. برطبق فلسفه سنّتی محرک اول، عالم را از راه علیّت غایی و نه علی...

چکیده پژوهش حاضر که در چارچوب نظریه ی اصول و پارامترها (یعنی نظریه ی حاکمیت و مرجع گزینی) صورت می پذیرد، به بررسی نقش های مختلف فاعلی، مفعول مستقیم، مفعول غیر مستقیم و افزوده در ساختارها- ی زبان فارسی می پردازد. از این رو، نخست چهار مقوله ی گروهی (گروه اسمی، گروه صفتی، گروه حرف- اضافه ای و گروه قیدی) و بندها معرفی می شوند و سپس با توجه به داده هایی از زبان فارسی هر یک مورد تحلیل قرار می گیرد. ...

هـدف این پژوهش شناخت نقش قدردانی در بهزیستی روان شناختی و بهزیستی فاعلی بود. 200 دانشجو (171 زن، 29 مرد) به مقیاسهای بهزیستی روان شناختی ریف (ریف، 1989)، مقیاس شادکامی فاعلی (لیوبومرسکی و لپر، 1999)، مقیاس رضایت از زندگی (دینر، 2009)، پرسشنامة قدردانی (مکالخ و دیگران، 2002) و خزانة بین المللی مادّه های شخصـیت (گلدبرگ، 1999) پاسخ دادند. نتایج نشان دادند که قدردانی با همة مؤلفه های بهزیستی روان شن...

یکی از ترکیب‌های وصفیِ بسیار پرکاربرد در قرآن کریم، «عمل صالح» است. مراد خداوند از این عبارت چیست؟ مفسران برای دستیابی به پاسخ آن، از روش‌های گوناگون بهره جسته‌اند. در این پژوهش، از روش معناشناسی ساخت-گرا استفاده شده است. هدف این مقاله، نشان دادن دوایر معناییِ «عمل صالح» و دستیابی به معنای آن است. از این رو، نخست بر اساس معناشناسی تاریخی، ریشه شناسی آن مورد بررسی قرار گرفته و سپس بر پایۀ معناشناس...

ارسطو که رساله های مختلفی دربارة فیزیک، مابعدالطبیعه و مانند آن نگاشته است، ضمن اذعان به واقعی بودن حرکت و تغییر، استدلال کرده است که چون هر متحرکی نیازمند محرک است پس باید یک محرک اوّلی و آغازین وجود داشته باشد، اما چنان محرکی چگونه می تواند همه عالم را به حرکت درآورد. ارسطو برای توضیح مسأله به تمثیل رابطه عاشق و معشوق متوسل می شود. برطبق فلسفه سنّتی محرک اول، عالم را از راه علیّت غایی و نه علیت...

مشروعیت توجیهی از حکومت و حاکمیت است درباره مشروعیت به طور کلی دو دیدگاه کلان وجود دارد : الف) نظریه مشروعیت غایی که معطوف به غایت و هدف دولت است و ب) نظریه مشروعیت فاعلی یا قرار دادی که بر خاستگاه و شکل دولت نظردارد. اندیشه نخست سلطه بلامنازعی بر ذهن مسلمانان از بر آمدن تمدن اسلامی دوره میانه تا شکل گیری تجدد گرایی اسلامی داشته است اما دیدگاه دوم (نظریه مشروعیت فاعلی) غالبا چنین تصور می شد ک...

یکی از عرصه‌هایی که می‌توان دربارة نقش زن بحث کرد، داستان‌های طنز ادبیات کودک و نوجوان است. در مقالة حاضر، نقش زنان در داستان‌های برگزیدة چهار نویسندة طنزپرداز کودک و نوجوان (مرادی‌کرمانی، حسن‌زاده، اکبرپور و هاشمی) براساس الگوی جهان‌شمول کنش‌گران آلژیرداس ژولین گرمس (1992-1917) بررسی و تحلیل شده است. بر این مبنا، شخصیت‌ها در جایگاه شش کنش‌گر (کنش‌گر فاعلی، شیء ارزشی، کنش‌گزار، کنش‌گر سودبرنده،...

علیت و علت فاعلی همواره بخشی از تأمل ورزی فیلسوفان بوده است. فیلسوفان پیش از ملاصدرا علت فاعلی را با معیارهای متنوعی تقسیم می کردند و صدرا به تدریج تقسیم آنان را توسعه داده و علت فاعلی را به گونه ای تقسیم کرد که با نوآوری همراه بود. طرح نظریه فاعل بالتسخیر از جمله این نوآوری ها بود. این نظریه در میان تقسیم بندی های متنوعی که صدرا از اقسام فاعل دارد، دچار ابهام ، تفسیرهای متفاوت، سوء فهم و نقدها...

بی‌تردید پیچیدگی‌های مفهومی و ذهنی در زبان نیز بازتاب می‌یابد. ساخت‌های موصولی نمونه‌ای از پیچیدگی‌های مفهومی و ذهنی است که در دهه‌های اخیر پژوهش­های متعددی سعی در رمز‌گشایی الگوهای درک و بازنمود آن‌ها داشته و هرکدام به مطالعه‌ی جنبه‌ای از ویژگی‌های آن پرداخته‌اند. این موضوع زمانی اهمیت بیشتری می‌یابد که مسئله‌ی آموزش زبان مطرح باشد. ما در تحقیق حاضر به منظور ایجاد سهولت در آموزش جمله‌واره‌های ...