سروده‌های شاعران جز این‌که آینة ذهن و ذوق هنری و ادبی پدیدآورندگان خودند، آینة آموخته‌ها و دانسته‌های گوناگون آنان نیز هستند. و بازتاب هرچند فشرده و گذرای همین آموخته‌ها و دانسته‌هاست که آثار ادبی را از داده‌های گوناگون تاریخی، اساطیری، جامعه‌شناختی و ... سرشار می‌سازد. این داده‌ها خاستگاه‌های گوناگونی دارند که یکی از زاینده‌ترین آن‌ها داستان‌های اساطیری و تاریخی است؛ به‌ویژه داستان‌های پیامبرا...

انعکاس داستان زندگی پیامبران یکی از بن مایه های اصلی نزد شاعران است . با بازخوانی زندگی حضرت یوسف در قرآن و استخراج و مطالعه تلمیحاتی که در دیوان صائب از این داستان انعکاس یافته است در می یابیم که بازتاب زندگی یوسف د رآینه صور خیال صائب به قدری متنوع ومواج است که می توان به استناد نمونه های شعری مدعی شد ‘ صائب در بیان تمام زوایای زندگی یوسف چیزی را فرو گذار نکرده است . از جمله رؤیای آغاز داستان...

زندگی و سرگذشت پیامبران به عنوان انسان‌هایی کامل و دارای شخصیّت آسمانی و سیره انسانی در اکثر متون ادب فارسی انعکاس یافته و یکی از غنی‌ترین منابع الهام در شکل‌گیری آثار هنری و ادبی، همواره سرچشمه مضمون‌آفرینی و تصویرسازی شاعران و نویسندگان در ادب فارسی بوده است. آنچه در این مقاله به آن پرداخته می‌شود، تحلیل سرگذشت پیامبران در قصاید خاقانی است. شاعر شروان برای طرح هنرمندانه اشعارش از سرگذشت هفده‌ ...

خداوند متعال مفاهیم و حقایق والا و قدسی را در قالب متن قرآن کریم بر پیامبر اسلام(ص) وحی نموده است. در طی این فرایند جهت بهره­مندی وهدایت بشریت، بخشی از این مفاهیم در قالب داستانهای پیامبران بیان شده است. تصویرپردازی ها و جنبه های هنری و زیبا شناختی گنجانده شده در این داستان ها چنان است که عقل و روان هر شنونده و خواننده ای را مجذوب خود می سازد.     بررسی قصه های قرآنی از جمله داستان حضرت موسی(ع...

افضل­الدّین بدیل خاقانی شروانی و نظامی گنجوی، دو تن از آن شاعران بزرگ و صاحب‌سبک هستند که بر بسیاری از شاعران بعد از خود تأثیر گذاشته‌اند. بخش عمده‌ای از اشعار خاقانی شروانی، ساده و روشن است، امّا درک خیلی از قصایدش برای افراد عادی و گاه درس‌خوانده، دشوار و دیریاب شده است. یکی از این دلایل، ساختن ترکیب‌های مختلف و به کار بردن اصطلاحات علوم گوناگون است، ولی آنچه بیش از همه، سروده‌های این شاعر را ب...

داستان‌ها همیشه ظرفیت بسیاری برای طرح مسائل حکمی و تعلیمی داشته اند و داستان پیامبران به شکل ویژه از این ویژگی برخوردار است. یکی از این داستان‌ها ماجرای سراسر حکمت سلیمان است. حکمت در قصه سلیمان به چند صورت قابل تأمل است:1- لفظ حکمت که در داستان سلیمان صراحتاً به او منسوب است؛ سخنان حکیمانه و نغز می‌گوید و کتابامثال سلیمانمشحون از آن است. در قرآن نیز از علم مخصوصی که به سلیمان بخشیده شده یاد می‌...

اسراء سفر زمینی و معراج سفر آسمانی پیامبر (ص) است که هر دو در یک شب صورت پذیرفته است. پیامبر (ص) از طرف خداوند دعوت می شود تا همراه با حضرت جبرئیل از مسجد­الحرام به مسجدالاقصی و از آن جا نیز به آسمان ها برود و از سدرۀالمنتهی گذر کرده و در آسمان هفتم به لقای پروردگار برسد. این داستان یکی از مهم­ترین حوادث زندگی پیامبر (ص) به حساب می آید که  قرآن کریم در سوره های «اسراء» و «نجم» به آن اشاره کرده ...

داستانهای قرآن کریم از همان روزهای نخستین تاریخ اسلام از جنبه های مختلف تاریخی و تربیتی مورد توجه قرار گرفته اند. امّا جنبه های هنری و مسائل مربوط به شیوه های داستان پردازی و تحلیل و ارائه ویژگیهای عناصر داستان کمتر مورد توجه بوده است، به ویژه آنکه یکی از عناصرشکل گیری داستان های آن محور تحقیق و پژوهش قرار گرفته باشد.داستان به عنوان یک شکل ادبی و هنری دارای،شکل و طرح و معماری خاصی است که آن را ا...

میراث دینی در همه­یاشکال و نزد همه­ی ملت ها، یکی از مصادر مهم الهام شعری به شمار می‌آید و شاعران، در بسیاری از موضوعات و آثار ادبی خود از میراث دینی استمداد نموده‌اند که در این میان یکی از پرکاربردترین نمادهای دینی، پیامبران الهی می­باشند. شاعران در کاربرد نمادین شخصیت های پیامبران با پررنگ ساختن ویژگی‌های برجسته­ی حیات آنان  همچون رنج وعذاب مسیح(ع) و صبر ایوب(ع) ضمن اشاره به شخصیت های دینی از...

موضوع پژوهش حاضر «فلسفه¬ی تربیتی داستان¬های قرآن¬کریم» است ، هدف از این پژوهش عبارت از بررسی فلسفه¬ی¬تربیتی داستان¬های قرآن¬کریم خواهد بود، در رابطه با اهمیت و ضرورت پژوهش باید گفت ، داستان¬های قرآن¬کریم سرشار از نکات تربیتی است که به صورت خام در این داستان¬ها نهفته است و می¬تواند راهنمای تربیت¬الهی بشر قرار گیرد. این داستان¬ها گوشه¬ای از تلاش¬های پیامبران را در تربیت افراد برای دعوت به سوی خدا...