زون گسل بخاردن-قوچان در فاصله 150 کیلومتری شمال شرق مشهد از برجسته ترین چهره های توپوگرافی-ساختمانی مرکز کپه داغ در بین شهرهای قوچان، ‏شیروان و بجنورد است. مجموع گسل های امتداد لغز-راستگرد قوچان، باغان-گرماب، شیروان و غلامان-سومبار با روند شمالغرب-جنوبشرق از مهم ترین گسل های ‏این زون بوده که فعالیت نوزمین ساختی آنها در نهشته های کواترنری قابل ردیابی است. انتهای این گسل ها به صورت رورانده است. ط...

طبقات اجتماعی، نقش عمده ای در حوزه های مختلف زندگی هر اجتماعی ایفا می کنند، چگونگی تعامل و جایگاه واقعی هر کدام می تواند به ترقی و تعالی آن جامعه کمک کند یا بر عکس، موجبات شماری از ناهنجاری ها و بی ثباتی در حوزه های فرهنگ، سیاست، اقتصاد و .... را فراهم سازد. حضور طبقات اجتماعی در جوامع اسلامی، واقعیتی انکار ناپذیر است که هر چند به موجب تعالیم دینی، احدی را بر دیگری امتیازی نیست مگر به تقوا، اما...

در این مقاله به منظور بررسی تأثیر عوامل مختلف سازه‌ای و بارگذاری بر رفتار کمانشی تیرهای پیوستة پل‌های دارای مقطع I شکل تک متقارن، یازده عدد تیر دو دهانه در سه گروه مختلف مورد تحلیل قرار گرفته اند. نتایج حاصل به صورت نمودارهای تغییرات بار بحرانی برحسب هر یک از پارامترهای مورد نظر ترسیم گردیدند. از بررسی نمودارها می‌توان نتیجه گرفت که در حالت تساوی طول دهانه‌ها، و با شرط ثابت ماندن سایر مشخصات هن...

در دوره سلاطین دهلی (602-932ﻫ/1206-1526م)، روابط فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی میان ایران و هند، گسترده­تر شد. از این رو تأثیر ایرانیان در حوزه‌های گوناگون چون سیاست، فرهنگ، اقتصاد و تشکیلات اداری در قلمرو سلاطین دهلی افزایش یافت. غلامان ترک به­عنوان بنیان‌گذاران سلطنت دهلی، که خود در دربار پادشاهان غزنوی و غوری بالیده بودند، پیش از اعلام استقلال در دهلی، با نظام اداری و تشکیلاتی ایرانیان به­خوبی آ...

چکیده دهانه اروندرود آبراه سوق الجیشیِ مهمی بود که خلیج‌فارس را به بین النهرین متصل می‌کرد. گذشته از حکومت‌های محلی باستانی خاراکس و خاراسن، در دورۀ اسلامی نیز حکومت‌های محلی و نهضت‌هایی از قبیل زنگیان، قرامطه و بریدیان در این منطقه به قدرت رسیدند. با آنکه به نظر نمی‌رسد که از نظر تعداد لشکریان قدرت نظامیِ چندانی داشته­اند، اما توانستند تأثیرات عمیقی بر اوضاعِ خلافت عباسی بنهند. این مقاله درپی آن ...

سازند سنگانه یکی از واحدهای سنگی کرتاسه پیشین در حوضه رسوبی کپه­داغ است که در برش دهانه­غلامان در شمال شهرستان بجنورد با ستبرای 900 متر به‎طور همشیب روی سازند سرچشمه و زیر سازند آیتامیر قرار گرفته است. سنگ‌شناسی سازند نیز در برش یاد شده بیشتر شامل مارن، شیل و سنگ­آهک است. بر پایه مطالعات پالینولوژیکی صورت گرفته، در پایان 21 جنس و 31 گونه از داینوفلاژله‌های متعلق به آپتین پسین و آلبین شناسایی شد...

ﻟَﻠِﻪ به عنوان یک اصطلاح رایج در متون عصر صفوی، مفهوم نوینی بشمار نمی‌رود، اما کاربرد فراگیر آن در همان عهد، از اعتبار تاریخی و اجتماعی فراوان آن حکایت می‌کند. غروب تدریجی آن نیز که پس از صفویه اتفاق افتاد مبین این واقعیت است که حیات آن به محیط معنوی آن روزگار وابستگی شدیدی داشته است. در پژوهش حاضر، این پرسش مطرح است که للگان چه کسانی بودند و در تشکیلات حکومتی صفویه چه وظایفی را برعهده داشتند؟ در...

چکیده خصوصیات مورفولوژی رودخانه ها به واسطة ویژگی پویای آن، همواره دچار تغییرات هستند و این تغییرات می تواند بر سازه های بناشده در حاشیة رودخانه ها، زمین های کشاورزی و غیره آثار منفی بگذارد. در این پژوهش، مورفولوژی قسمتی از رودخانۀ خرم آباد در استان لرستان از روستای چغاخندق تا روستای غلامان سفلی به طول 5/19 کیلومتر بررسی شده است. با استفاده از عکس های هوایی سال 1334، تصاویر سنجنده tm ماهواره l...

تحقیقات و مطالعات منطقة تاریخی طبیعی پاسارگاد که در شمار آثار میراث جهانی است، بیشتر در رابطه با کاوش های باستان شناسی و کشف آثار به جا مانده است. ازآنجایی که موقعیت دقیق مکانی دریاچة باستانی پاسارگاد و مسیر بستر باستانی رودخانة پلوار – سیوند معیارهای ارزشمندی در تعریف منظر طبیعی پاسارگاد، و نحوه سازماندهی و ترکیب عناصر این مجموعه اند، می توانند در تعیین حریم حفاظتی این مجموعه با ارزش نیز کمک ک...