شبکه استقرار جمعیت و نظام سلسله مراتب شهری در کشورهای مختلف از جمله کشورهای در حال توسعه از عدم تعادل محسوسی برخوردار است. کشور ایران نیز از این قاعده مسثنی نیست. مقاله حاضر با روش شناسی « توصیفی – تحلیلی » و با هدف بررسی و تحلیل نظام شهری استان اصفهان با تکیه بر نحوه پراکندگی جمعیت شهرهای این استان انجام شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده­ها از  مدل­ها وتکنیک­های رایج در زمینه تحلیل نظام سلسله مر...

شرایط طبیعی و اکولوژیکی گیلان سبب شده است تا این سرزمین تحولات اجتماعی و اقتصادی متفاوتی را پشت سر بگذارد؛ چرا که گیلان در پناه حصار کوهستانی و جنگل های انبوه آن کمتر مورد یورش مهاجمان و نفوذ حکومت های مرکزی قرار گرفته است و از دیر باز مساعدت منابع آب و خاک موجب برتری زندگی روستایی شده است که حول محور بازارهای روستایی و شهرهای کوچک محلی اداره می گردیدند. بدین ترتیب عدم یکپارچگی سیاسی و اقتصادی ...

اهداف پژوهش حاضر رتبه بندی، تعیین سطوح توسعه یافتگی و اندازه گیری شکاف و واگرایی ناحیه‌ای با استفاده از 37 شاخص در زمینه شاخص های کمی و کیفی مسکن روستایی شهرستان‌های استان آذربایجان شرقی در سال 1387 می باشد. داده های پژوهش حاضر از طرح آمارگیری ویژگی‌های مسکن روستایی پاییز 1387 استخراج شده است. روش پژوهش «توصیفی- تحلیلی» است. ابتدا با استفاده از روش‌های تحلیل عاملی، شاخص ترکیبی توسعه انسانی، تاپ...

سازمان فضایی استان گیلان، ترتیب و توزیع نظام یافته واحدها و فعالیت­ها در فضا برای عملکردهای عموم مجموعه است. این مقاله که با هدف تحلیل سازمان فضایی فعالیت­ها در استان گیلان تهیه شده، از لحاظ هدف بنیادی و روش انجام آن توصیفی - تحلیلی است. نتایج این مطالعات نشان می­دهد، سازمان فضایی ناحیۀ جلگه­ای گیلان که حول محور فعالیت­های نظام یافته در پیکره استان شکل گرفته ، نسبت به نواحی کوهپایه­ای و کوهستان...

یکی از پیامدهای نامطلوب سیاستهای توسعه ای کشور در چند دهه اخیر گسیختگی در ساختار فضایی و ناموزنی در نظام سلسله سکونتگاهی است که آثار ناخوشایند آن علاوه بر خودنمایی در عرصه ملی، در سطوح پایین تر (منطقه) مشاهده می شود. بطوری که در منطقه مورد مطالعه (بخش داورزن)، گسیختگی در ساختار فضایی به شکل توزیع فضایی نامتناسب جمعیت، فعالیت و امکانات، فقدان حلقه های واسط و مکمل و وجود ارتباطهای غیر منطقی سکونت...

سیستان یکی از مناطق بسیار مهم دورة اشکانی در باستان­شناسی ایران به­شمار می­رود. این منطقه در تاریخ سیاسی و فرهنگی دورة مذکور به لحاظ حاکمیت یونانی­های باختر، ورود سکاها، حضور خاندان پرقدرت سورن­پهلو و محل وقوع داستان­های حماسی و پهلوانی ایران از شهرت خاصی برخوردار است. شرایط زیست­محیطی مطلوب سیستان در دورة اشکانی سبب گردید که در این منطقه شهرها و استقرارهای فراوانی به­وجود آید. چنان­که از مجموع...

با آغاز قرن بیستم، اکثر کشورهای جهان در واکنش به پیچیدگی‌ها و معضلات توسعه گسترده شهرنشینی اولین اقدامات برنامه‌ریزی فضایی خود را آغاز نمودند. کشور سوییس از این امر مستثنی نبوده و از اوایل قرن بیستم اقدامات برنامه‌ریزی فضایی خود را از پایین‌ترین سطح با تأکید بر ملاحظات کمّی شروع نموده و امروزه با گذشت بیش از یک قرن برنامه‌ریزی فضایی آن با تکیه بر اصول پایداری، مشارکت عمومی و خصوصی و به کارگیری گ...

طرح مسأله: جمعیّت شهری استان سیستان و بلوچستان در دو دهه اخیر به دلایلی از قبیل مهاجرت‌های روستایی ـ شهری و تبدیل برخی از روستاها به مراکز شهری دچار تغییر و تحولات شدیدی شده است. هدف پژوهش، بررسی عدم تعادل در سلسله مراتب شهری استان، علل رشد سریع جمعیّت برخی از شهرهای آن و مشکلات ناشی از گسستگی در نظام سلسله مراتبی شهرها است. روش: این پژوهش به روش «اسنادی، توصیفی و تحلیلی» انجام شده است. یافته‌ها:...

رابطه ی متقابل بین کاربری اراضی و سیستم حمل و نقل شهری جدایی ناپذیر و دو جزء تشکیل دهنده ی یک واقعیت محسوب می شوند. در این مقاله رابطه ی کاربری های ورزشی با حمل و نقل و تراکم جمعیّت شهری با استفاده از مدل دسترسی هنسن بر اساس سلسله مراتب ساختار فضایی شهر سنجیده شده است. سپس پراکنش فضایی انواع مراکز ورزشی نسبت به سلسله مراتب شبکه ی ارتباطی با استفاده از مدل تحلیل شبکه در محیط نرم افزارgis  به منظو...

مسئله تحقیق، از بین رفتن عوامل هویت بخش سکونتگاه های روستایی واقع در حریم شهرها و هدف تحقیق، این بود که چگونه می توان با تعریف، تدوین و ارایه ضوابطی مبتنی بر دانش طراحی شهری در ناحیه انتقالی شهر و روستا تعادلی در تعامل کالبدی-زیستی هر دو سکونتگاه ایجاد و به بالندگی مولفه های هویت بخش هردو زیستگاه در سلسله مراتب سکونتگاهی منطقه کمک کرد. لذا این تحقیق بنیادین و کاربردی، در ابتدا با روش تاریخی و ت...