دیک الجن حمصی یکی از معدود شاعران عصر عباسی است که به جای مدح این و آن، شعرش را تنها در راه بیان احساسات و عقاید خویش قرار داده است. یکی از مهم­ترین باورهای این شاعر علوی، اعتقاد به حق مسلّم امام علی (ع) در جانشینی پیامبر (ص) است که در دیوانش هرچه زیباتر به تصویر کشیده شده است. وی برای اثبات خلافت امام علی (ع)، دو دسته از دلایل نقلی و عقلی را مطرح می­کند. در بخش دلایل نقلی، واقعة غدیر خم، حدیث م...

فصل اول این رساله، تذکره ای است درباره پیامبر، صلّی الله علیه و آله و سلّم. در فصل دوم به ظاهر پیامبر، صلّی الله علیه و آله و سلّم، از منظر این چهار شاعر پرداخته شده است. فصل سوم به سیرت آن حضرت اختصاص دارد و در فصل چهارم نیز، که مهم ترین فصل این رساله است، به مبحث تقدّم آفرینش آن حضرت و شأن و مقام ایشان در مقایسه با سایر انبیا و ملائکه، همچنین معراج و معجزات ایشان پرداخته شده است.

این مقاله معرفی منظومۀ «غزوات» از آثار میرزا ابوطالب فندرسکی، شاعر و عالم دورۀ صفویه، است؛ ولی نکتۀ مهم و قابل ذکر این‌که این منظومه اثری مستقل و جداگانه بوده که در تمام منابع تاریخ ادبیات فارسی به عنوان «تکملۀ حملۀ حیدری» یعنی تکمیل‌کنندۀ اثر باذل مشهدی، معرفی شده است. در این مقاله دلایل تکمله نبودن آن بیان شده است.

دیک الجن حمصی، یکی از شعرای بزرگ شیعه در عصر عباسی، با آنکه ازشعرای طراز اول این عصر و استاد و الهام بخش شاعران بزرگی همچون ابوتمام بود و در زمان حیات خود در میان ادباء شهرت والایی داشت، ولی بعد از مرگ به شدت مورد ستم قرار گرفته و آنچنان که شایسته اوست در طول تاریخ معرفی نگردیده است. وی عاشق و دلباخته اهل بیت پیامبر (ص) بوده و قصاید زیبایی در فضایل و مصائب آنان سروده است که هرچند بسیاری از آنها...

در غزوه تبوک ـ بر خلاف دیگر غزوات ـ میزان مشارکت فعال مسلمانان کاهش یافته بود و سستی آنان در جهاد، باعث تاخیر در تدارک سپاه و حرکت به سوی میدان نبرد شده بود. عده­ای از صحابه با کارشکنی، عذر خواهی و بهانه آوردن درصدد بودند حضور نیافتن در جنگ را توجیه کنند. خداوند در سوره توبه در واکنش به این وضع، با افشای نیت­های این گروه­ها، دلایل حقیقی مشارکت نکردن آنان را بیان کرد. بر اساس آیات سوره توبه، گرو...

این جستار پس از ارائه ی مختصری از زندگینامه ی علامه جارالله زمخشری شاعر قرن پنجم هجری مهمترین درون مایه های دیوان وی یعنی مدح، رثا، غزل، حکمت، شوق، فخر، شکوی وهجا را مورد تحلیل قرار می دهد تا زمینه های کاربرد آنها مشخص گردد. ستایش پیامبر اکرم(ص) پر کاربردترین و صادقانه ترین شعر زمخشری و هجا کمرنگ ترین غرض دیوان شاعر به شمار آمدند

محمد زهری، یکی از چهره­های شاخص شعری دردوره معاصر است. وی از جمله شاعران نو پردازی است ­که بین دهه های 1330 تا 1350 یکی از درخشان­ترین دوره­های شعر فارسی را رقم زدند، این دوره یکی از مهم ترین و شکوفاترین دوره­های شعر نو در ایران محسوب می­شود. مضامین بیشتر شعرهای او را عشق و اجتماع­ تشکیل می­دهد که بر حول محورهای فکری از جمله تنهایی، یأس و نومیدی، یافتن امید در دل نومیدی و .... می­چرخد. تأثیر رو...

آذین‌بندی سخن و شعر به مدایح نبوی به عنوان یکی از انواع ادبی همواره مورد توجه شعرا و نویسندگان ادب فارسی و عربی بوده و به گونه‌ای بیانگر اعتقاد و احترام به پیامبر(ص) که از سوی آن حضرت(ص) هم مهر جواز یافته است. ادبیات مذهبی که یکی از زیرمجموعه‌های مهم آن مدایح نبوی بوده، مغفول مانده است. این پژوهش در صدد است که با روش توصیفی- تحلیلی و با استناد به شواهدی از اشعار این دو شاعر، با ...

آذین‌بندی سخن و شعر به مدایح نبوی به عنوان یکی از انواع ادبی همواره مورد توجه شعرا و نویسندگان ادب فارسی و عربی بوده و به گونه‌ای بیانگر اعتقاد و احترام به پیامبر(ص) که از سوی آن حضرت(ص) هم مهر جواز یافته است. ادبیات مذهبی که یکی از زیرمجموعه‌های مهم آن مدایح نبوی بوده، مغفول مانده است. این پژوهش در صدد است که با روش توصیفی- تحلیلی و با استناد به شواهدی از اشعار این دو شاعر، با ...