نگرش به نحو? تشکیل مجالس شورای ملی از طریق انتخابات و به دنبال آن تدوین قانون از سوی مناطق دارای تنوع قومی- مذهبی می تواند پاسخگوی بسیاری از مباحث بنیادی. در تحلیل های تاریخی فراموش شده تاریخ ایران باشد. اورمیه به عنوان منطقه ای آباد با پیشینه تاریخی و حدفاصل مرزی در تعارض بین همسایگان شمال غربی نقش تعیین کننده ای در تحولات این منطقه داشته است. نوع احساسات و تفکر مردمان این منطقه در تعیین نمای...

ادبیات و بویژه شعر دوران مشروطیت، غالباً از نوع ادبیات اجتماعی‌سیاسی، و تصویرگر رنج‌های جامعه در برهه‌ای پرشتاب و حساس از تاریخ ایران است. شاعر مشروطه زبان اجتماع و بیانگر دردهای ایشان است. این مصایب، خواه از سوی اهل قدرت و حکومت باشد یا بیرون از آن، در شعر مشروطه بازتاب و نمودی برجسته و گسترده دارد. عمده‌ترین رسالت شعر مشروطه همراهی با مردم به قصدِ روشنگری و بیدارگری، نشان دادن اعتراض و خشم علیه...

پژوهش حاضر با عنوان "تعامل جبهه ملی با جنبش اسلامی ایران (از 40-1360) در اصل، پاسخی به این پرسش است که "چرا جبهه ملی به رغم مشی غیر دینی خود با جنبش اسلامی به رهبری امام خمینی همراهی کرد؟"پس از مطالعه اسناد وداده ها و نیز مقایسه دوره های تاریخی این فرضیه مطرح شد که: "جبهه ملی تصورمی کرد امام و دستگاه روحانیت در نهایت راهی جز رفتار علمای مشروطه خواه ندارند و ناگزیر به استقرار دموکراسی و ایجاد حک...

هدف نوشتار حاضر بررسی چگونگی فرایند بسیج گروه های متفاوت مدعی قدرت در انقلاب مشروطه است. نو آوری پژوهش آنست که با وجود مقاله ها و کتاب های بسیار درباره انقلاب مشروطه، تا به حال اثری به بررسی چگونگی فرآیند بسیج در مشروطه با استفاده از نظریه ای خاص نپرداخته است. رهیافت کلی این مقاله جامعه شناسی تاریخی و چارجوب نظری این مقاله، مدل بسیج چارلز تیلی است. روش پژوهش، تحلیل اسناد تاریخی شامل کتابها و مق...

در این مقاله، نقش علیرضا خان عضدالملک در یک سال و اندی پس از فتح تهران بررسی می شود. از آن جا که این شخصیت، از رجال قدیمی دربار قاجار به شمار می رفت و از زمان ناصرالدین شاه دارای مناصب و مقامات متعدد بود، چرخش سیاسی و همکاری و نزدیک شدن وی به رهبران آزادیخواه نهضت مشروطه، جالب توجه است. این چرخش، باعث شد تا اغلب رهبران مشروطه خواه با هر نوع گرایش فکری، وی را به یکی از مهم ترین مناصب آن دوران (ن...

برخی برهه­های زمانی دربردارندۀ تحولاتی اساسی و مهم در عرصۀ اندیشه و عمل هستند؛ به گونه­ای که ساختار جامعه براساس آن تحولات، دچار تحول می­شود. عصر صفویه و سپس عصر انقلاب مشروطه را می­توان به عنوان درخشان­ترین ادوار تاریخ ایران نام برد. عصر صفویه به علت ارتقای شیعه دوازده امامی به دین رسمی و در واقع در آمیختن عملی ایران و تشیع در قالب مذهبی ـ ایرانی یکی از نقاط بارز در تاریخ سیاسی ـ مذهبی ایران ا...

چکیده امر سیاسی در درون یک گفتمان ، براساس دوگانه ی ضدیت و همدلی و یا رابطه ی متضاد و خصمانه با گفتمان های "دگر" شکل می گیرد.گفتمان ها با تعریفی که از امر سیاسی ارائه می دهند از یک سو مرزهای هویتی میان نیروهای "خودی" و "دیگری" و از سوی دیگر به نزاع های سیاسی در یک جامعه معنا می بخشند. زوال گفتمان مشروطه و در نهایت برچیده شدن آن ، نتیجه ی منازعه با گفتمان هائی بود که در راس آن گفتمان مشرو...

تفکیک قوا یکی از دستاوردهای فکری متفکران عهد روشنگری نظیر مونتسکیو بود که در قانون اساسی فرانسه لحاظ شد.با صدور انقلاب فرانسه به دیگر نقاط گیتی، متفکران ایرانی نیز از دستاوردهای فکری فرانسوی ها تاثیر پذیرفتند.یکی از این دستاوردهای فکری که در واکنش به تجمع قدرت در یک نهاد و جلوگیری از استبداد طرح ریزی شده بود،تفکیک قوا بود که با توجه به ساختار قدرت در ایران، مورد توجه ویژه ایرانیان قرار گرفت.تا ...

هفتاد سال پس از انقلاب مشروطیت، انقلابی در ایران رخ دادکه سکان رهبری آن در دست روحانی فقیهی قرار گرفت تا در شبی تاریک در میان گرداب و امواج حایل دریایی توفانی به ساحل نجات رهنمون شود. ناظران با رویکردهای گوناگونی به این رخداد نگریسته اند. از یک منظر برخی آنرا پسا مدرن، برخی مدرن و گروهی پیشامدرن می دانند. گروهی نیز آن را در تقابل با مشروطه مدرنیته گرا، انقلاب تئوکراسی رهش ایران را سنتی و یا ارت...

علمای شیعه از دوران قبل از ناصرالدین شاه به عنوان تنها ملجاء وپناهگاه توده مردم ایران به حساب می آمدندوبراساس شرایط خاص سیاسی واجتماعی قدرت آنها دارای فراز نشیب های فراوانی بوده است.اما با حکومت طولانی مئت ناصرالدین شاه، که تحقیقاً نیم قرن (50سال)به طول انجامیدعلمای شیعه،نه تنها در بین مردم به مسائل شرعی وعرفی می پرداختندوبرای حفظ استقلال ایران در مقابل اجانب بخصوص دول انگلستان وروسیه وبیداری مر...