عالم برزخ، انسان پس از مرگش وارد عالم دیگر می شود به آن عالم، عالم برزخ می گویند. این عالم بعد از مرگ شروع می شود تا روز قیامت ادامه دارد و با آغاز قیامت این عالم به پایان می رسد. عالم برزخ با آیات و روایات کثیره قابل اثبات است. فقط در یک آیه (100 سوره مومنون) به این عالم تصریح شده است با تعبیر (و من ورائهم برزخ الی یوم یبعثون) در این آیه کلمه برزخ به معنای همان عالم برزخ (عالم قبر) است. در ضمن...

شفاعت، از جمله مسائل مشترک میان تمام مذاهب اسلامی است، و تنها در چگونگی آن اختلاف نظرهایی وجود دارد. یکی از این اختلافات، طلب شفاعت از پیامبر، پس از رحلت ایشان است که به اعتقاد سلفی‌های تکفیری این عمل، مصداق شرک است. اهمیت این مسئله و نتایج خسارت‌بار آن در تکفیر مسلمانان و افزایش اختلاف، ضرورت بررسی این اعتقاد را در مذاهب مهم اسلامی مشخص می­سازد. این تحقیق با هدف دستیابی به دیدگاه شافعی به عنوا...

نقوش تزئینی سنگ مزارها، بازخوردی از شرایط فرهنگی، اجتماعی و دینی است، که در قالب نقوش حیوانی، انسانی، هندسی، کتیبه­نگاری و نقوش نمادین تجلی می­یابد. بر اساس مطالعات میدانی به عمل آمده، قبرستان قدیمی مار زلیخا (مادر زلیخا)[i] در شهرستان دره­شهر، یکی از مناطقی است که به‌رغم فرسودگی سنگ­قبور آن به دلایل مختلف، از منظر مطالعات هنری و مردم­شناسی، قابلیت بررسی و مطالعه روشمند و علمی را دارد. از اهداف...

پژوهش حاضر به مطالعه و بررسی دوازده صندوق چوبی مقبره ی موجود در آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی اختصاص دارد. صندوق های نام برده متعلق به عصر ایلخانی تا صفوی هستند. هدف از این پژوهش، در گام نخست معرفی صندوق های فوق، شناخت طرح و نقش آنها، فنون و روش های ساخت، بررسی کتیبه های صندوق ها و تطبیق آنها با یکدیگر از نظر طرح، نقش و کتیبه است. از آنجا که تحولات اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و مذهبی تاثیر بسزایی...

چکیده: طراحی مقدمه اصلی در خلق اثر هنری است. لذا در دنیای امروز در خلق اثری سنتی، بعضاً با هویت اسلامی، اهمیت این اصل دوچندان می شود. بهترین منبع مطالعه در رسیدن به طرح هایی با هویت ایرانی و اسلامی، آثار هنری گذشتگان است. در این بین، همپای کاشیکاری مساجد و امامزاده ها، منبت کاری در آثار چوبی چون درب ها و صندوق قبرها هم قابل توجه هستند. لذا در این پژوهش که تلاشی در رسیدن به طراحی برای ساخت زیورآ...

چکیده             هنر، معماری و ادبیات ایران و جهان مملوّ از آفرینش­هایی است که با کمک نمادها و نشانه­ها در جهت تقدّس و احترام گذاشتن به طبیعت و عناصرِ آن عمل می­نماید. اسطوره­هایِ آب­حیات، چشمه­های مقدّس و معابد تقدیس آب از دنیای کُهن و سنگاب­ها و سقّاخانه­ها از دوره­­های اخیر، همگی توجّه به عنصر آب را متذکّر می­شوند. «طشت­آبها» با حجّاری و تزیینات زیبا، از دیگر اَشکال نمادین هستند که گرچه روی قبور حَک شد...

در فصل سوم کاوش گورستان لما (چال شاهین لما)، یک مهر استوانه­ای کتیبه­دار و منقوش به دست آمد که با توجه به اهمیت این یافتۀ فرهنگی، این مهر معرفی، مقایسه و تحلیل شده است. مهر مذکور بر تداوم شیوۀ کوچ­نشینی مردم این گورستان، به­رغم تغییر در سایر مواد فرهنگی (مانند سفال) اشاره دارد. وجود این مهر و نیز قبری که مهر مذکور از آن به دست آمده است، گویای تداوم سنت های تدفین و ارتباطات مردمان گورستان لما در...

چکیده «سنگ قبر مفرّج بن حسین بن فلیته حسنی در قبرستان ابوطالب»، «تاریخ تجدید بنای مسجد خَیف در سال 1015ق. توسط سلطان احمد عثمانی»، «سنگ نوشتة تجدید بنای مسجد خَیف در سال 674 ق. توسط علی بن عمر رسولی»، «تعمیر حجر اسماعیل در سال 1073 توسط محمد خان عثمانی»، «یک متن ادبی در وصف حاجی و اعمال حج از قرن 12ق.»، «چاووش نامه‌ای برای جمع آوری حجّاج و تشویق مردم برای سفر حج»،  «دو اعلانیه برا...

زیارت اهل قبور یکی از سنّتهای اسلامی رایج از زمان پیامبراسلام (ص) تا کنون در میان مسلمین بوده و هست و این مطلب با بررسی روایات اسلامی فریقین(تشیّع و تسنّن)،که درآن از ابعاد مختلف به این موضوع پرداخته شده به دست می آید.مبانی قرآنی،عقلی و روایی زیارت اهل قبور،سیره مسلمین در زیارت اهل قبور، و اقوال دانشمندان اسلامی در این باب نشان دهنده مشروعیّت زیارت اهل قبور در اسلام است.با بررسی روایات اسلامی در مو...

نماد در لغت به معنای نمود است. یکی از ویژگی ها نماد قدرت تداعی معانی است. نمادها این امکان را برای مخاطبین ایجاد می کنند که به واسطه ی رابطه ی دال و مدلول، معنای پدیده را در ذهن بیابند. ویژگی دیگر نماد، پر رمز و راز بودن آن است که حاکی از امر سری و درونی است. هر چه نمادها پیچیده تر و پیوسته تر باشند، فرهنگ مادر آنها نیز منسجم تر و غنی تر است. ما در پژوهش حاضر به همین معنا پرداخته ایم. اول شناسا...