فن مقامه نویسی یکی از شاهکارهای ادبی در ادبیات عربی به شمار می آید. این فن از ابتدای ظهورش تا به حال مورد توجه بسیاری از ادباء قرار گرفته است و کاتبانی مشهوری در این عرصه ظاهر شده و مهارت خود را در این میدان به نمایش گذاشته اند. از جمله نویسندگانی که در این زمینه به قلم فرسایی پرداخته است، جلال الدین سیوطی (849- 911) می باشد. او با ابداع روشی جدید و با وارد کردن علوم مختلف به وادی مقامات، آن را...

بی‌شک مقامه از جمله فنونی است که ریشه در تاریخ کهن ادب عربی دارد و از بدو ظهور تا به امروز نویسندگان و کاتبانی نامور و شهیر در این فن ظاهر شده وقدرت و مهارت خود را در این زمینه به نمایش گذاشته‌اند. از جملة این نویسندگان می‌توان به حریری(446 - 516) و سیوطی (849-911) اشاره کرد. حریری در این فن پنجاه مقامه و سیوطی سی مقامه از خود به یادگار گذاشته‌اند. با وجود اینکه موضوع نهایی کل مقامات حریری به...

چکیده: سعدی یکی از سرآمدان نظم و نثر پارسی در قرن هفتم تأثیر شگرفی بر ادبای بعد از خود داشته است؛ بهطوری که تعداد نسبتاً زیادی از شاعران و نویسندگان کوشیدهاند به شیوه ی نظیرهنویسی، کتابی به سبک گلستان فراهم کنند یا دستکم با درج و اقتباس کلمات او خود را در شمار مقلّدان سعدی نامگذار سازند. یکی از مقلّدان این اثر، شیخ شجاع گورانی است. او با نوشتن سنبلستان خواسته در اقتفای سعدی گام بردارد؛ امّا به وضوح...

مقامات در اصطلاح ادبی، نوعی خاصی از داستان های کوتاه است با نثری مسجع که برای نخستین بار در قرن چهارم هجری به ابتکار بدیع الزمان همدانی در ادبیات عرب پدیدار شده است و معروف ترین مقامه نویس عربی حریری می باشد که مقامه نویسان زیادی از وی پیروی نمودند از جمله ی آنها ناصیف یازجی(1214ـ 1287هـ ق) ادیب لبنانی است. ناصیف یازجی در زمینه ی صرف و نحو، بلاغت، منطق، طب و موسیقی از خود آثار ارزنده ای بجای گذ...

پیکارسک به نوعی روایت گفته می شود که مشتمل بر یک سلسله قصص گوناگون است که در گذار زندگی یک فرد رخ می دهد و سرآغاز آن را در اسپانیای قرن شانزدهم میلادی ذکرکرده اند. فنّ مقامه از نظر تکنیک داستان-نویسی، بر ادبیّات اروپا تأثیری گسترده داشته است. اشتراکات ادب عیّاری با روایات پیکارسک در زیرساخت و اسلوب نیز باعث به وجودآمدن احتمالات دیگری درباره خاستگاه آن می شود. محدوده این گونه ادبی تا به امروز در ه...

ادبیّات داستانی الجزایر از رویکردی تاریخی به دو دوره تقسیم می‎شود: پیش از استقلال این کشور و پس از آن. نویسندگان و مترجمانی چند، پیش از استقلال الجزایر با ترجمه، تقلید و سپس تصنیفِ گونه های نوپدید روایی که نتیجه ارتباط مستقیم الجزایر با اروپا بود، زمینه نگارش داستان نویسی جدید را در این کشور فراهم آوردند. از این میان، احمدرضا حوحو، از نخستین نویسندگانی بود که به گونه های روایی جدید توجّه کرد و روا...

مقامه­نویسی در نثر فارسی، نخستین­بار با مقامات قاضی حمیدالدّین بلخی در قرن ششم و به تقلید از اسلوب نگارش مقامه­نویسی عربی، پدید آمد. این کتاب که در همان عصر مؤلّف با اقبال و توجّه فراوان روبه­رو شد، از سوی مترسّلان و نثرنویسان بسیاری مستقیم و غیرمستقیم نیز مورد تقلید قرار گرفت. چنین به نظر می­رسد که سعدی، نیز با تألیف «گلستان» که نثر آن از نظر نوع انشا و اسلوب نگارش به مقامه شباهت دارد، در نگارش اث...

مقامات حریری که در خلال سال‌های 495 تا 504 ه.ق نوشته شد؛ مرکب از پنجاه مقامه است. موضوع اصلی آن، شرح دریوزگی «ابوزید سروجی» با چرب‌زبانی و حیله‌گری است؛ امّا مؤلف درلابه‌لای متن به موضوعات دیگری مانند پرهیز از دنیاپرستی و تشویق به نیکوکاری که سویۀ متضادی با حیله و تملق دارند؛ توجه داشته و با سحر بیان به عرضۀ صنایع بدیعی و بازی‌های لفظی، پرداخته ‌ا‌ست. این مقاله سعی دارد تا رفتارهای ایدئولوژیک قه...

فن مقامه نویسی یکی از قالبهای نثر فنی است و در دوره ای از ادوار نثر عربی پا به عرصه وجود گذاشته که نثرنویسی در غایت تکلف و تصنع بوده است و نویسندگان در پی آن بوده اند تا موضوع جدیدی را ابداع کنند که در قالب آن بتوانند اقتدار لغوی و مهارت خویش را در بکارگیری صنایع لفظی و اسلوب های مختلف زبانی به ظهور برسانند . با ابداع قالب مقامه نویسی در قرن چهارم هجری این زمینه برای نثر نویسان متکلف هموار گش...

نظریة مایکل هلیدی تحت عنوان «زبان­شناسی سیستمی- نقشی» از مهم­ترین نظریات زبان­شناسی است که در چارچوب نقش­گرایی به شکلی سازمان­یافته و منظّم به تحلیل متون مختلف ادبی می­پردازد. او در بخشی از این نظریه از مؤلفه­هایی سخن می­گوید که یک متن منسجم بایستی از آنها برخودار باشد. سپس رقیّه حسن در یک نظریة جداگانه تکمیل کننده نظریه همسرش مایکل هلیدی با عنوان نظریه هماهنگی انسجامی به­شمار می­رود.      برخی م...