تزکیه یکی از مفاهیمی است که در ادبیات تربیتی ما بسیار به کار می رود . اغلب این مفهوم با جمله مشهور " تزکیه مقدم بر تعلیم است " همراه می شود . در این مقاله این جمله مشهور به چالش گرفته می شود و با بررسی آیات و تفاسیر مربوط و همچنین از منظر بحث سبق و لحوق فلسفی ، این تقدم و تاخر ، رد میشود و در پایان تعریفی دیگر از دو منظر از مفهوم تزکیه ارائه شده که در راستای اندیشه تلفیق " تعلیم " و " تربیت " ا...

یکی از شیوه های بررسی آثار ادبی از دیدگاه سبکی‘ توجه به جنبه های درونی و بیرونی و نیز بررسی وجوه سه گانه صوت‘معنا و تصویر است . بررسی منظومه حمله حیدری از نظر زبان و مضمون می نمایاند که راجی به حماسه نزدیک شده است و از شاهنامه فردوسی اثر پذیرفته است. مقایسه حوزه واژگانی((حمله)) و((شاهنامه))((همگونیها))و ((ناهمگونیهای)) این دو کتاب را باز مینمایاند. ویژگی دیگر((حمله راجی))زبان روائی آنست . اگر...

دزفول شهری است که از آغاز تاریخ خود شاهد رویدادهای بی شماری بوده است. در زمان ایلامیها آوان نام داشته است، بعدها در دوره ساسانی پلی بر روی رودخانه دز و همچنین قلعه ای به نام انوشبرد ساخته شده بود. پس از ویرانی جندیشاپور در قرون چهارم و پنجم ه.ق مردم آنجا به دزفول(اندامش سپس روناش)مهاجرت کردند.در پی این مهاجرت کم کم دزفول رو به آبادانی گذاشت و دردوره ی ایلخانی و تیموری توسعه یافت(تصوف نیز موجب ت...

برتری کشف عرفانی بر عقل فلسفی ازجهت حضوری‌بودن علوم مکاشفات و لزوم سنجش و مستدل‌کردن کشف عرفانی با عقل، مسئله‌ای دوری در معرفت‌شناسی است که باید راه‌حلی برای آن یافت. عقل امری مشکک است، کشف نیز در مراتب مختلف سلوک دارای رتبه‌های معرفتی یکسانی نیست؛ لذا باید نسبت مراتب مختلف عقل با مراتب متفاوت کشف در داوری میان عقل و کشف در نظر گرفته شود. این مقاله ابتدا به بررسی نظر اهل منطق و فلاسفه و اهل عرف...

تعارض استصحاب سببی و مسببی به معنای تنافی میان مؤدای استصحاب سببی و مسببی است؛ که شک در یکی، مسبب از شک در دیگری است. این بحث اصولی از زمان متأخرین و به‌وسیلة شیخ طوسی اولین بار مطرح شد و بعد از ایشان سایر اصولیون به تحلیل و بررسی آن پرداختند. در اینکه استصحاب سببی بر مسببی مقدم می‌شود هیچ شکی نیست، اما اختلاف نظر بین اصولیون در باب علت و مبنای تقدم استصحاب سببی بر مسببی است. عده...

چکیده: در پژوهش های ادبی سال های اخیر در حوزه زبان شناسی ادبیّات، بررسی زبان در ژانرهای ادبی(genres literary) کمتر مورد توجّه قرار گرفته است. از انواع ادبی مانند حماسه، غنا و درام(drama) و ویژگی های آنها بسیار سخن به میان آمده است، امّا از اینکه بین این انواع و زبان چه رابطه ای وجود دارد و این انواع چگونه در زبان متجلّی می شوند، کمتر سخن گفته اند. برای مثال اغلب پژوهشگران در مورد زبان در حماسه، گ...

وحدتی که در تفکّر و بینش و بیان احساسات و ادراکات شاعری متجلّی است، تعیین کنندۀ سبک شعری اوست. سبک تنها عوامل لفظی را در بر نمی گیرد؛ بلکه محصول عوامل متعدّدی است که در تأثیرگذاری کلام بر مخاطب نقش عمده ای دارد. یکی از این موارد، ارتباط لفظ با معنی است. نوع واژه ها و صنایع به کار رفته در شعر، باید با موضوع و نوع ادبی آن متناسب باشد. در این مقاله، با فرض اینکه الفاظ به کاررفته در تصاویر بلاغی شعر ح...

تحلیل برخی عناصر روانی شعر وقوع  بر مبنای مکتب هورنای* مینا آینده1 کارشناس ارشد زبان و ادبیّات فارسی دکتر علی تسلیمی استادیار دانشگاه گیلان چکیده بررسی­های روانکاوانة شاعران گذشته، در دوره­های اخیر می­تواند دستاوردهای تحلیلی فراوانی داشته باشد، روانکاوی کارن هورنای (1885-1952) یکی از آنهاست. وی نشان می­دهد که روان نژندی­ها و مسائل روحی چگونه در آدمی پدید می­آید و آدمی در برابر گریز از این ...

میر شهداد خان تالپور متخلص به حیدری از شاعران و حاکمان ایالت سند است که در قرن سیزدهم ه.ق می زیسته است. از وی دیوانی بر جای مانده که شامل غزل، قصیده، مثنوی، ترکیب بند، ترجیع بند، مسمط، قطعه، رباعی و مفردات است که در گنجینه ی نسخ خطی تالپوران در حیدرآباد سند نگهداری می شود که در سال 1386 کپی آن براساس قراردادی که به همت مرکز مطالعات شبه قاره وابسته به دانشگاه سیستان و بلوچستان با نماینده موزه و ...