دموکراسى از نظام‌هاى مورد مطالبه در قرون اخیر بوده است. تمایل به دموکراسى همواره به نتیجه دلخواه یعنى به گذار ختم نشده است و در این مسیر هواداران دموکراسى با چالش‌ها و مسائل بسیارى مواجه شده‌اند. ایران نیز یکى از کشورهایى است که مطالبه دموکراسى تقریبآ از دوره مشروطه به این‌سو در آن وجود داشته است. در این میان ویژگى تکثر، چندقومى و چندفرهنگى بودن جامعه ایران نیز همواره به‌عنوان عاملى مؤثر در امر...

در داستان شفقت برانگیز و در عین حال نغز سیاوش در شاهنامه، فقط روساخت داستان ارائه شده، اما بقایایى از اصل اسطورة بارورانة او همچنان در شاهنامه نمایان است. سیاوش درواقع خداى نباتى و بارورى ایران بوده که درپى جابه جایى و شکست اسطوره، در هیئت یک شاهزاده به حماسة ملى راه یافته است. در این جستار، ضمن بررسى تحلیلى تطبیقى سیاوش، اوزیریس و آتیس این نتیجه حاصل شد که خدایان مذکور خویشکارى هاى مشترکى داشت...

خلیج فارس از ابتداى تاریخ از آن ایران بوده است. حضور ایرانیان در این پهنه آبى یک حقیقت تاریخى و جغرافیایى است. در مقاطعى از تاریخ، خلیج فارس جزء آب هاى داخلى محسوب مى‏ گردید. حضور قانونمند ایران در خلیج فارس به سال هاى بعد از 1302 باز مى‏گردد. در آن زمان با وجود مخالفت قدرت هاى بزرگ چون انگلیس و آمریکا، تلاش گردید به قلمروهاى دریائى ایران در خلیج فارس و دریاى عمان سامان داده شود. با تصویب قانو...

قاعده نفى سبیل که اعتبار آن برگرفته از کتاب و سنت است، در ابواب مختلف فقه کاربرد دارد. این قاعده در آثار فقهى عالم بزرگ، سید محمد کاظم طباطبایى یزدى،)ره( به نحو چشمگیرى بازتاب یافته است. ایشان افزون بر استنباط احکام در فقه فردى، در مسائل فقه سیاسى - اجتماعى نیز از آن به شایستگى بهره جسته است. بر پایه کاربرد این قاعده در ساحت اندیشه فقه سیاسى و نیزآن دسته از مسائل فقه اقتصادى که بر وضعیت ارزشى ج...

فردوسى و متنبى هر دو در آثار جاودان خود، تصاویر بدیع و خیال‌انگیزى از عظمت گرد و غبار سپاهیان آفریده‌اند که از زوایاى مختلف قابل تأمل است. هر دو شاعر براى ترسیم عظمت گرد و خاک از مضامین و تصاویر مشترک استفاده کرده‏اند. این اشتراک در تصاویر و مضامین به اشکال مختلف از جمله توارد، استفاده از الگوهاى کلیشه‌اى، تأثیرپذیرى فردوسى از شعر متنبى یا شاعران قبل از او قابل تفسیر است. با مقایسۀ این تصاویر ...

این مقاله تلاش دارد با روشى توصیفى تحلیلى، رویکرد سازمان همکارى و توسعه اقتصادى به مطالعات میان‌رشته‌اى را در عرصه آموزش عالى، بررسى و واکاوى کند. پژوهش حاضر ضمن بیان برنامه‌ها و سیاست‌هاى سازمان مزبور در عرصه آموزش عالى، سیر تحول میان‌رشته‌اى گرایى به فرارشته‌ا‌ى‌گرایى را در مطالعات و پژوهشهاى این سازمان به بحث می‌گذارد و پس از بررسى دقیق و ژرفنگرى درباره دلایل گرایش آن به مطالعات فرارشته‌اى، ...

در این نوشته نگارنده درصدد است با تشریح سرمشق ادراکى و نگرش به علوم به عنوان پدیده ها و رویدادهاى اجتماعى، وجوه تمایز و تقابل آن را با سرمشق زبانى و بهایى که نگرش ادراکى به روش شناسى و معرفت شناسى در علوم تجربى مى دهد آفتابى کند. این کار هرچند با تشریح و ایضاح لوازم نگرش نخست، تعقیب مى شود اما در عین حال سخن از مقایسه و سنجش مبادى و لوازم دو سرمشق بسیار به میان مى آید. اساس نگرش زبانى، بررسى عل...

ادبیات معناباخته، یکى از جریان‏هاى ادبى معاصر است که بر پایه نگاه یأس آلود و بدبینانه نسبت به انسان و هستى شکل گرفته است. این جریان، تقریبا همزمان با غرب، در طىّ دو دوره استیلاى استبداد رضاشاه و بعد از آن در جریان وقوع کودتاى 28 مرداد 1332 و شکست جنبش ملى شدن صنعت نفت در ادبیات ایران مجال ظهور پیدا کرد. در داستان‏هاى بهرام صادقى، مؤلفه‏هاى معناباختگى به اشکال گوناگون بى‏هدفى، بى‏ایمانى، بى‏هویّتى...

این مقاله با رویکردی نهادگرایانه و روشی کیفی، به این سؤال پاسخ می‌دهد که «روزنامه‌نگاری علم چگونه از نیمة دوم قرن بیستم رشد و توسعه  یافت؟» در پاسخ به این پرسش می‌توان گفت روزنامه‌نگاران علم، برای آموزش، ایجاد انگیزه، حمایت روزنامه‌نگاران و همبستگی بین آن‌ها و پررنگ شدن این حرفه در رسانه‌ها، به تشکیل نهادهای ملی و بین‌المللی اقدام کردند. این نهادها در قالب انجمن‌های روزنامه‌نگاران علم در سطح مل...

رهیافت‌های نئولیبرالی، تفسیر موسع از نقش منابع در رقابت‌های منطقه‌ای را ارائه می‌دهند. موضوعاتی از جمله: هویت، منابع انرژی و منابع آب در زمره نشانگان رقابت برای منابع تلقی می‌شود. نظریه‌پردازان موضوعات راهبردی بر این امر تاکید دارند که در سال‌های بعد از جنگ سرد، زمینه برای شکل‌گیری رقابت‌های جدید در روابط کشورهای منطقه‌ای و بین‌المللی به‌وجود آمده است. بحران اوکراین، بحران امنیتی سوریه و عراق د...