خلیج فارس از جمله مناطق جغرافیایی با ویژگی­های ممتاز در جهان است و از قرن ها پیش به طور پیوسته مورد توجه دولت­ها بوده، بنابراین همواره در معرض رقابت­ها و کشمکش­ها بوده است. این منطقه در برگیرنده کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس به علاوه ایران و عراق است. روابط میان ایران و کشورهای جنوبی خلیج فارس از جهات مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. هدف این مقاله بررسی روابط این کشورها با جمهوری اسلامی ای...

جهانی­شدن در نیمه دوم قرن بیستم به عنوان یک پدیده چند وجهی، تحولاتی شگرف را در عرصه نظام بین ­­الملل رقم زد.­ اهم این تحولات برخاسته از تأثیر وجه اقتصادی جهانی شدن ( یعنی جهانی شدن اقتصاد) بر ترغیب هر چه بیشتر  دولت­ها جهت حضور گسترده­تر در دسته­بندی­­ های منطقه­ ای با هدف افزایش مانور اقتصادی ­­و همچنین تعریف هویت­ سیاسی – منطقه­ ای جدید بود. منطقه خاورمیانه از تأثیرات این پدیده مصون نماند و ب...

منطقه  خلیج فارس همواره به عنوان یکی ازمناطق مهم امنیتی، راهبردی و اقتصادی در نظام بین الملل از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده، به گونه ای که در طول قرن های اخیر، پیوسته مورد توجه قدرت های بزرگ جهانی بوده و از تجاوز آنها در امان نمانده است. امروزه با اکتشاف نفت، و با توجه به نقش اساسی آن در اقتصاد جهانی، امنیت و ثبات این منطقه دغدغه اصلی کشورهای منطقه و جهان است. به نظر می رسد با توجه به بافت دول...

نوشتار حاضر به این سؤال اساسی می پردازد که باتوجه به الف) تحولات چندسال اخیر منطقه خلیج فارس، یعنی حمله آمریکا و نیروهای ائتلاف به عراق در مارس2003 و سرنگونی رژیم صدام، ب) استراتژی هایی که آمریکا در خلیج فارس و نیز در کل منطقه خاورمیانه درصدد اجراست (یعنی مبارزه با تروریسم، حضور نظامی در منطقه، مبارزه با سلاح های کشتار جمعی، دگرگونی در خاورمیانه و حاصل این استراتژی ها بر سیستم جدید امنیتی در خل...

خلج فارس یکی ااز راهبردی ترین مناطق جهان است که وجود منابع بزرگ نفت و گاز و موقعیت راهبردی اهمیت آن را برای قدرت های منطقه ای و فرا منطقه ای دوچندان کرده است. از قرن های متمادی منطقه شاهد رقابت چالش بین قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای برای گسترش حضور و نفوذ خود بوده است. در دوران تسلط پرتغالی ها و انگلیسی ها حفظ و کنترل این منطقه خلیج فارس بر عهده آنان بود با خروج نیروهای انگلیسی آمریکا نقش ضام...

اگرچه منطقه گرایی از اوایل دهه 1950 در ادبیات روابط بین الملل مطرح شد، اما تحلیل موضوعات منطقه ای خاورمیانه و خلیج فارس تا اواخر دهه 1960 توجه این گروه از نظریه پردازان را به خود جلب نکرد. از سوی دیگر، باید تاکید داشت که نظریه پردازان اولیه منطقه گرایی، تمامی تلاش خود را بر سازماندهی اراده سیاسی رهبران منطقه ای برای مشارکت اقتصادی کشورها متمرکز کردند؛ در حالی که منطقه گرایانی که موضوعات خاورمیا...

ایجاد بی ثباتی در امنیت یک منطقه جغرافیایی از دو مؤلفه “درون زا” و “بیرون زا” ناشی می شود و هر یک از این مجموعه عوامل متأثر از یکدیگر می باشد. پیکربندی امنیت منطقه خلیج فارس از دیرباز متأثر دو عامل درونی و بیرونی بوده است، هرچند که در بازه های زمانی مختلف نقش هر یک از این عوامل با تغیییراتی روبرو شده است. در نظم ژئوپلیتیکی حاکم بر نظام بین الملل، یکی از دلایلی که موجب بی ثباتی امنیت منطقه خلیج ...

حوزه خلیج فارس یکی از مهمترین مناطق استراتژیکی جهان محسوب می شود که از منظر جغرافیایی، سیاسی و نظامی و مهمتر از همه با توجه به منابع عظیم انرژی که در خود جای داده است بسیارحائز اهمیت می باشد.کشورهای عرب از قبیل عربستان، کویت، قطر، امارات متحده عربی و عمان گوشه جنوبی خلیج فارس و جمهوری اسلامی ایران نیز به تنهایی گوشه شمالی خلیج فارس را در بر گرفته اند. لذا با توجه به مبانی و مولفه های مطالعات من...

انسان با الهام از طبیعت اطراف محیط زندگی خود ظروف سفالی را با تصویر ساده شده گیاهان و حیوانات تزئین می کرد. امروزه با استفاده از تصویر حیوانات و گیاهان نقش شده بر روی سفالهای باستانی هر منطقه می توان از وضعیت پوشش گیاهی و جانوری آن منطقه اطلاعات قابل توجهی بدست آورد. پس برای اینکه بتوانیم تحلیلی درست از نقوش حیوانی ارائه دهیم ، لازم است با اقلیم منطقه که عاملی مهم در تقسیم نواحی زیست شناسی و جغ...

در تحلیل و تبیین نقش و جایگاه ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک ایران در اقتصاد بین الملل نمی­توان نقش سواحل خلیج فارس و منطقه مکران را نادیده گرفت به نحوی که هم منطقه مکران و هم سواحل خلیج فارس دروازه صادرات واردات حجم عظیمی از کلاهای اقتصادی و فراورده‌های انرژی محسوب می‌شوند. سؤال اصلی مقاله این است که نقش و تأثیر سواحل خلیج فارس و منطقه مکران در اقتصاد بین الملل چیست و با توجه به تأثیر استراتژیکى آن‌...