در گذشته محل مهمان و مهمان داری خانه  بوده است. با بررسی ساختار کالبد و فضای خانه های سنتی می توان به ارزش مهمان و سنت مهمان نوازی در فرهنگ ایرانیان پی برد. امروزه تغییر سبک زندگی باعث کاهش رواج مهمان پذیری و مهمان داری داخل خانه شده؛ اما نمی توان نقش تغییرهای کیفی و کمی کالبدی خانه ها و همچنین انعطاف  ناپذیری فضاها را در دامن زدن به این مسأله نادیده انگاشت. میزبان معاصر برای پذیرایی از مهمان د...

وحدت در هماهنگی و انسجام عالم کثرت به انحا مختلف در بناهای ارزشمند معماری ایرانی- اسلامی از جمله خانه های سنتی ایرانی بروز داشته که از ویژگی های بارز آن می توان، به اصل محوربندی فضایی اشاره کرد که به طرق مختلف در معماری خانه های سنتی شوشتر نمایان گردیده است. روش تحقیق این پژوهش ترکیبی است که با استفاده از رویکرد کیفی و با بکارگیری روش تحلیل محتوایی در برگیرنده بن مایه های نظری اسلامی همچو...

نظام های سکونتگاه های شهری در بلند مدت تبعیت از انتظام فضایی سلسله مراتب گونه دارد. روند رو به رشد شهرنشینی در دهه های اخیر، مطالعه را درساختار فضایی شهرها الزامی نموده است. در این راستا، بررسی الگوی نظام شهرنشینی و نحوه توزیع اندازه جمعیت سکونتگاههای شهری یک ضرورت تلقی می شود. هدف از این مقاله بررسی و تحلیل نظام شهری استان فارس با تاکید بر نحوه پراکندگی جمعیت شهرهای این استان با استفاده از مدل...

ایران تا قبل از قرن حاضر از نظام شهری نسبتا متعادلی برخوردار بوده است، اما در شش دهه اخیر توسعه سرمایه داری در چهارچوب اقتصادی متکی بر نفت باعث عدم تعادل فضایی نظام شهری کشور گردیده است. از طرف دیگر تعادل فضایی نظام شهری در سطح ملی در گروه تعادل فضایی در سطح منطقه ای می باشد، از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت تعادل فضایی نظام شهری ایران در سطوح ملی و منطقه ای طی دوره 1335 الی 1390 صورت پذ...

طرح معماری خانه­های سنتی ایران از عوامل مختلفی چون مذهب، فرهنگ، ویژگی­های جغرافیایی، اجتماعی تأثیر پذیرفته است. در این میان توجه به ارزش­ها و اصول اخلاقی و حقوقی برگرفته از احکام دین اسلام باعث کارکردهای معنوی و آرامش­بخش مسکن سنتی شده است. هدف پژوهش بررسی نمود اندیشه­های اخلاقی-حقوقی در ساختار فضایی خانه­های سنتی می­باشد. از این­رو سوال تحقیق این است که، در ساختار فضایی خانه های سنتی ایران اصو...

با آغاز قرن بیستم، اکثر کشورهای جهان در واکنش به پیچیدگی ها و معضلات توسعه گسترده شهرنشینی اولین اقدامات برنامه ریزی فضایی خود را آغاز نمودند. کشور سوییس از این امر مستثنی نبوده و از اوایل قرن بیستم اقدامات برنامه ریزی فضایی خود را از پایین ترین سطح با تأکید بر ملاحظات کمّی شروع نموده و امروزه با گذشت بیش از یک قرن برنامه ریزی فضایی آن با تکیه بر اصول پایداری، مشارکت عمومی و خصوصی و به کارگیری گ...

پژوهش حاضر به بررسی رابطه متقابل بین پیکربندی فضایی و نظام فعالیت ها در مقیاس عرصه‌های جمعی از طریق دسته بندی فعالیت‌های جمعی و اندازه‌گیری داده های نحوی خانه‌ها می پردازد. برای تعیین خواسته مورد نظر تعداد 110 خانه از سه گونه مسکن کوهدشت به صورت غیر تصادفی با توجه به روش مبتنی بر هدف و ملاحظات انتخاب گردید؛ برای تحلیل فعالیت‌های جمعی از مصاحبه ابزار–غایت، مشاهده و ثبت فعالیت‌ها استفاده شد و برا...

پژوهش حاضر به قیاس تحلیلی پیکره‌بندی فضایی خانه‌های بومی در نمونه بُشرویه در جنوب خراسان در دوره‌های صفویه، قاجار، پهلوی و بعد از انقلاب پرداخته است. در این پژوهش فرض بر این است که پیکره‌بندی فضایی خانه که تا اوایل پهلوی دارای تداوم و استمرار بوده از اواخر این دوره دچار تغییرات شگرفی شده است. این تحقیق از گونه پژوهش موردی با استفاده از روش تحقیق ترکیبی شامل روش‌های توصیفی، تحلیلی و در نهایت استد...

ساختار و نظام استقرار سکونتگاه ها در استان مازندران دارای شکل خطی و با مراکز نسبتاً هم مقیاس که به جهت شرایط طبیعی خود و به واسطه استقرار بین دریای مازندران و رشته کوه البرز، شرایط جذابی را برای سکونت و فعالیت فراهم آورده است. کوهستان سهم بسیار بالایی از مساحت استان را به خود اختصاص داده و به سبب شرایط دشوار زندگی در آن، تراکم سکونتگاهها در این پهنه نسبت به جلگه کاهش یافته است. این مناطق سکونتی ...

چکیدهخانه فضای بلافصل مرتبط با زندگی آدمی است. فضایی که از آن تاثیر می گیرد و بدان تاثیر می گذارد. این فضا در پیوند با مفهومی پیچیده یعنی خانواده به عنوان اصلی ترین نهاد اجتماعی و جزء لاینفک خانه ی ایرانی- اسلامی معنا می یابد. پیوند میان خانه، خانواده و زندگی جاری در آن، می تواند مفهومی ماندگار و جاودانه برای ساکنان خانه خلق کند. در جامعه ی امروز، به علت پیچیدگی های اجتماعی پدید آمده و رسوخ اند...