جنبش ملی شدن صنعت نفت ایران یکی از رویدادهای تاریخی مهم حیات سیاسی است که طی آن ایرانیان به صحنة سیاست آمدند تا نه تنها ریشه استعمار خارجی را برای همیشه بسوزند بلکه راه را برای عمران و آبادی کشور هموار نمایند. متأسفانه این آرزو به نتیجۀ‌ مؤثر خود نرسید. تاکنون نویسندگان فراوانی از زوایای مختلف علل و عوامل شکست را بررسی کرده‌اند. در این نوشته تلاش شده است زاویه‌ای جدید در کنار نگاه‌های گذشته بر ...

تاریخ معاصر ایران بین سالهای 1330-1332 ش. به دلایل متعدد از اهمیت بسزایی برخوردار است. از جنبه های مهم دوره مزبور جنبش ملت ایران برای ملی ساختن نفت و واکنش دولت ایالات متحده آمریکا در قبال آن است. این پژوهش با تاکید بر منافع ملی آمریکا در صدد عواملی است که باعث تغییر رویکرد ایالات متحده آمریکا در قبال ملی کردن صنعت نفت و دولت دکتر مصدق گردید. بر خلاف مشهور به نظر نمی رسد تنها هراس از قدرت روز ا...

ملی شدن صنعت نفت در ایران و به دنبال آن کودتای 28 مرداد و بررسی رفتار سیاسی کشورهای درگیر در این مسأله از زوایای بسیاری مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. اما پژوهشی مبتنی بر اسناد و مطبوعات آمریکا، به عنوان بازیگر اصلی این برهه از تاریخ ایران، به شکلی مستدل انجام نگرفته است. پژوهش حاضر به روش تحلیل تاریخی و با تکیه بر اسناد وزارت خارجة آمریکا و روزنامة نیویورک تایمز، در پی آن است تا ضمن ارائه...

شرح و بیان مساله پژوهشی: نقش انرژی(به طور مشخص نفت و انرژی هسته ای) یکی از مولفه های تاثیرگذار در تولید ثروت و قدرت در جهان کنونی محسوب می شود. تلاش گسترده ای از سوی کشورهای غربی و صنعتی برای به دست آوردن انرژی ارزان و فراوان صورت گرفته است که این خود بیانگر این واقعیت است که انرژی مهمترین پشتوانه اقتصاد جهانی می باشد و قدرت های بزرگ ناچارند کنترل موثرتری بر تولید و صدور انرژی داشته باشند. ...

برادران زنجانی از جمله شخصیت هایی اند که در جریان جنبش ملی شدن صنعت نفت به این جریان پیوسته و تا پایان به آرمان های آن وفادار ماندند . پس ازکودتای 28 مرداد ، آیت اله سید رضا موسوی زنجانی در جهت شکستن فضای سیاه پس از کودتا و ادامه ی آرمان های نهضت ملی و . . . اقدام به پایه گذاری (( نهضت مقاومت ملی )) ، نمود . موضع گیری ها و انتشار بیانیه ها در برابر اقدامات غیرقانونی رژیم کودتا همچون قرارداد کنس...

از آن جا که بررسی روند تغییرات مصرف نفت و گاز در کشور در بخش های مختلف ضروری است، در این مقاله از اطلاعات آماری نفت و گاز در ترازنامه ی انرژی وزارت خانه ی نیرو استفاده شده است. اطلاعات آماری نفت و گاز از معاونت برنامه ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری وزارت نفت دریافت می شود. با استخراج نفت و گاز از اولین چاه نفت در مسجد سلیمان، فعالیت صنعت نفت در ایران در سال ۱۲۸۷ و آمارگیری از فعالیت نفت در ا...

این مقاله به تحلیل رویکرد مطبوعات سیاسی نیمۀ دوم سال 1329 به جنبش ملی شدن صنعت نفت ایران می‌پردازد. این تحلیل با هدف تعیین میزان تأثیر مطبوعات سیاسی این دوره بر روند شکل‌گیری و به ثمر رسیدن این جنبش انجام گرفته است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است و برای گردآوری اطلاعات از مطالعۀ اسنادی و کتابخانه‌ای بهره گرفته شده است. برای انجام این پژوهش با استفاده از روش نمونه‌گیری کوتایا انتخاب موجه، 269 سرمق...

در تاریخ معاصر ایران مشروطه خواهی نقطه عطفی درشکل بندی نظام سیاسی ایران به شمارمی آید که این پدیده متأثر از نابه سامانی های داخلی ونیز هجوم کشورهای غربی است. تحولات داخلی ایران تحت تأثیر رقابت کشورهای بیگانه بوده است ولذا آرا وافکار آنان درشکل بندی جریان های سیاسی کشور مؤثر بوده است. اگر کشورهای مداخله گر را به دودسته سوسیالیسم ولیبرالیسم تقسیم کنیم درآن صورت باتوجه به فضا وزمینه های اعتقادی دا...

اهمیت نفت ایران برای آمریکا بیشتر از منظر کودتای 28 مرداد برای بسیاری شناخته شده است؛ اما با اتمام جنگ جهانی دوم، سیاست خارجی آمریکا بر حمایت از بازسازی کشورهای همسو و متحد و مبارزه با گسترش کمونیسم متمرکز شد. در این میان، به دلیل اهمیت نفت برای جهان آزاد و نیاز کشورهای جهان به انرژی برای بازسازی، آمریکا سیاست حفظ ایران در مدار کشورهای آزاد به هر قیمتی را در سیاست خارجی خود قرار داد؛ از این رو ...