با پایان یافتن جنگ سرد، روند همگرایی منطقه ای وارد مرحله جدیدی شد. به علت اولویت یافتن فعالیتهای اقتصادی بر اقدامات نظامی و بروز ایده ژئواکونومی، بیشتر توافقات منطقه ای در قالب همکاری های متقابل اقتصادی تعریف شده است. این تحقیق در صدد است نقش منطقه گرایی بر روابط ژئواکونومیک ایران و کشورهای منطقه جنوب غرب آسیا را مورد تحلیل و بررسی قرار دهد.روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده که با مراجع...

با تحول گفتمان ژئواستراتژیک به گفتمان ژئواکونومیک در دهه‌های اخیر و ایفای نقش برتر اقتصاد در عرصه جهانی، ژئوپلیتیک انرژی،خطوط انتقال انرژیو امنیت آن از جایگاه بالایی در مناسبات بین‌المللی برخوردار گردیده‌است. این مقاله تلاش می‌کند تا به این سؤال که «موقعیت ژئواکونومیک دریای خزر و خطوط لوله انتقال انرژی آن چه تأثیراتی بر منافع و امنیت جمهوری اسلامی ایران دارد؟» پاس...

جنوب و جنوب غربی آسیا دو منطقه‌ای که قدرت‌های جهان بیش از پنج قرن است که در تقسیمات فضای جغرافیایی آنها نقش مهمی داشته‌اند و در دوران‌های مختلف با تغییر در اهداف استراتژیک قدرت‌های جهان دچار تحولات و دگرگون‌های مهمی گردیده‌اند. زمانی این مناطق صرفاً  تحت‌تأثیر اهداف نظامی قرار داشتند و در مقاطعی جنبه‌های اقتصادی بر سرنوشت سیاسی آنها سایه افکنده است. ولی در قرن بیست‌‌ویکم به‌دلیل تحول در الگوهای ...

طبق نتایج حاصل از این مقاله به دلیل اشتراکات عمیق فرهنگی و تاریخی میان جمهوری اسلامی ایران و ترکیه و نیز وابستگی و تعلقات فضایی - جغرافیایی بین دو کشور با توجه به ظرفیت بالای اقتصاد پویای ترکیه، اهمیت ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک ترکیه و نیز ماهیت روابط تجاری جمهوری اسلامی ایران با ترکیه، ظرفیت‌های ژئواکونومیک قابل‌توجهی در بستر تعمیق همکاری‌های منطقه آزاد ارس با مناطق آزاد ترکیه قابل تصور است. ...

جهانی‌شدن بارزترین وجه تمایز جهان دیروز و جهان امروز است. جهانی‌شدن اقتصاد که یکی از ابعاد جهانی‌شدن است، می­‌تواند در گسترش فناوری و انتقال آن به کشورهای درحال توسعه و نقل‌و‌انتقال سریع سرمایه و منابع مالی نقش مؤثری ایجاد کند. تلاش شرکت‌های فراملیتی برای توسعه و یکپارچگی بازارهای خود و گسترش مبادلات تجاری در راستای گسترش و تعمیق وابستگی‌­های متقابل بین کشورهای منطقه و اقتصاد ملی آنان می­‌تواند...

پس از فروپاشی شوروی در سدة بیستم، مناسبات ژئوپلیتیک در مقیاس جهانی سرشتی ژئواکونومیک­محور یافت؛ بدین معنا که کارکرد اقتصادی مکان‌ها به آن‌ها وزن ژئوپلیتیک داد. خلیج چابهار فضای جغرافیایی واجد نقش‌آفرینی ژئوپلیتیک است که در کانون توجه قدرت‌های اقتصادی دنیا قرار گرفته است؛ زیرا دسترسی به پهنه‌های اقیانوس هند را فراهم می‌کند و به‌منزلة محل اتصال فضای درونی و میانی با فضای بزرگ می‌تواند در ساختار ن...

در بررسی روابط ایران و عربستان قبل از انقلاب اسلامی و بعد از انقلاب هرچند شاهد همکاری هایی در برخی از بخش ها، بین این دو بودیم، اما رقابت های گسترده ای را همواره در عرصه های ژئوپلیتیک، ژئواکونومیک و ژئوکالچر شاهد هستیم. این دو کشور مهم ترین بازیگران منطقه خاورمیانه و حوزه خلیج فارس به شمار می آیند و از اثرگذارترین کشورهای منطقه اند. ایران یک قدرت منطقه ای است و از سوی دیگر عربستان می کوشد با گس...

با فروپاشی شوروی و پدیدآمدن نظم بین الملل جدید، ماهیت قدرت  از نظامی محض به نظامی، سیاسی و اقتصادی تغییر کرد و دراین دوره گفتمان ژئو اکونومیک در کنار ژئوپلیتیک مطرح شد. به عبارت دیگر پس از این کشورهای مختلف برای حداکثر ساختن قدرت خود در نظام بین الملل  به توسعه اقتصادی و کسب منافع اقتصادی بیشتر روی آوردند. در این راستا نقش انرژی به عنوان مهم ترین عنصر در توسعه بیش از پیش اهمیت یافت و مناطق نفت ...

از دیدگاه نظریه‌پردازان روابط بین‌الملل و از جمله "کارکردگرایان" و "منطقه گرایان" ، ایجاد و توسعه‌ همکاریها و برقراری روابط اقتصادی، تجاری و حمل و نقل، از روشهای مناسب برای ایجاد "همگرایی" در مناسبات بینالمللی و تعمیق دوستی و ایجاد "صلح و ثبات"، به‌ویژه در میان کشورهای یک منطقه است. با توجه به این مطلب، نویسنده این مقاله بر این باور است که شکل‌گیری ایده‌ احداث "خط لوله صلح"4 (ایران- پاکستان- ...

بخش عمده‌ای از راهبرد ملی کشورها، تابعی از موقعیت ژئوپلیتیک آن‌هاست. با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، ژئوپلیتیک درون‌مایه‌ای اقتصادی شد. از این‌رو، کدهای ژئوپلیتیک کشورها ناگزیر از همراهی با تحولات اقتصادی در مقیاس محلی، منطقه‌ای و جهانی است. این دگرگونی در روی­آوردن کشورها به منطقه‌گرایی و همگرایی منطقه‌ای که عموماً جهت‌گیری اقتصادی داشته‌اند، مؤثر است. در دورۀ حاکمیت گفتمان دوقطبی، کشور ایران به...