عقل، عاطفه و عمل سه عنصر اساسی تربیت اخلاقی هستند. دربارة تأثیر و برتری عقل و عاطفه در تربیت اخلاقی، بحث‌های فراوانی شده است. این مقاله قصد ندارد به بررسی این نکته بپردازد که آیا بین این دو ثنویت است یا وحدت، چرا که امروزه دیگر از ثنویت‌هایی که شاید قرن‌ها به طول انجامیده است دیگر خبری نیست. آنچه که در این پژوهش مطرح می‌شود جایگاه و نقش عقل و عاطفه در تربیت اخلاقی با توجه به زمان است. بررسی‌ها ...

زمینه: یکی از چالش‌های نظام‌‌های حقوقی در مقوله پیشگیری از وقوع جرم، کم‌توجهی به سلامت و تربیت عقلانی در افراد بزهکار است که با بهره‌گیری از تدابیر تربیتی موجود در منظومه فکری اسلام می‌توان در مواجهه با این چالش، گام‌های موثری برداشت با عنایت به این که منابع اسلامی(فقه شیعه)، از جمله قرآن کریم و روایات معصومین حاوی دستورات بنیادی در موضوع جرم شناختی و پیشگیری از وقوع آن می‌باشد؛ هدف از نگارش ای...

بحث از تربیت و شخصیت آدمی، از مباحث اساسی همه¬ی مکاتب و شاخه¬های علوم¬انسانی بوده و همانند هر فعالیت ارادی دیگر انسان، هدفی را دنبال می¬کند و هدفداری تعلیم و تربیت، از هدفداری نظام آفرینش و نوع جهان¬بینی، انسان¬شناسی و مبانی پذیرفته شده یک مکتب تربیتی جدا نیست؛ یعنی هر مکتبی با توجه به مبانی اعتقادی خود، از تربیت انسان، هدف خاصی را دنبال خواهد کرد. از این رو مکاتب دنیوی در امر تربیت و روش¬های ت...

تعلیم و تربیت با رشد و کمال انسان و زندگی شایسته­ی او سروکار دارد. به سبب آنکه انسان موجودی با نگرش عقلانی است، لازم است که تربیت او نیز بر اساس تفکر و تعقل صورت پذیرد. بر این اساس، این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی و با بهره‌گیری از سیره­ی حضرت خضر، درصدد پاسخگویی به این پرسش است که روش تعلیمی حضرت خضر بر مبنای تربیت عقلانی چگونه تبیین می‌شود. نتایج پژوهش بیانگر این است که در روش تعلیمی حضرت خضر ...

یکی از اثرات بازی تقویت جسم است که در قرآن نیز نیرومندی جسمانی به عنوان یک امتیاز به شمار رفته است. ائمه معصومین (ع) نیز انجام بازی‌های رزمی و استقامتی را برای تقویت جسم مفید دانسته‌اند. تربیت عقلانی نیز از منظر قرآن و ائمه (ع) جایگاه والایی دارد. بنابراین از دوره کودکی باید به این امر توجه نمود. ارتباط کودک با اسباب بازی‌های متنوع، طبیعت، محیط و موجودات گوناگون در تربیت عقلانی کودک نقش بسزایی ...

پایه‌گذاری اهداف تعلیم و تربیت بر‌اساس آموزه‌های دینی و ایجاد افق روشن برای نسل جوان، نگاهی عمیق به باورهای دینی و ارائه روش‌ها و تکنیک‌های جدید را می‌طلبد. در این مقاله به هدف تبیین مبانی فکری نظام احسن در هستی‌شناسی، انسان‌شناسی و خداشناسی و کاربرد آن در تعلیم و تربیت، به‌ویژه تأثیرگذاری در ایجاد بینش و حیطة ‌یادگیری، ضمن اشاره به جایگاه نظام احسن در تفکرات انسانی به تحلیل سیمای قرآنی و رویکر...

یکی از چالش‌های موجود در نظام‌های آموزش عالی، کم توجهی به پرورش تفکر و اندیشیدن در دانشجویان است که با بهره‌گیری از دلالت‌های تربیتی سیره امام رضا‌(ع) می‌توان در مواجهه با این چالش، گام‌های موثری ا برداشت. با توجه به اهمیت مراکز تربیت معلم و محوریت نقش مدرسان درآنها، ازاین رو هدف این مقاله، بررسی روش‌های تربیت عقلانی در سیره رضوی با تأکید بر نقش استادان و روش‌های تدریس ایشان در ر...

قرآن کریم از رخداد قیامت با نام‏ها و اوصاف گوناگون یاد می‏کند. این تنوّع حکیمانه، همسو با هدف قرآن و در راستای هدایت و تربیت آدمی است. یکی از ابعاد وجودی انسان، عقل یا نیروی ادراکی نظری و عملی او است. این مقاله درپی پاسخ به این پرسش است که نام‏ها و اوصاف قیامت در تربیت عقل انسان چه نقشی ایفا می‏کند. در پایان چنین به دست آمد که این نام‏ها و اوصاف در تربیت عقل نظری موجب می‏شود تا انسان به ...

هدف پژوهش حاضر بررسی دیدگاه فلسفی ملاصدرا دربارة کمال نفس انسان و دلالت‌های تربیتی آن در خصوص عناصر تعلیم و تربیت (اهداف و روش‌ها) است. این پژوهش از تحقیقات کیفی است و با روش تحلیلی- اسنادی ضمن تبیین دیدگاه ملاصدرا درباره سیرکمال نفس انسان به تشریح اهداف و روش‌های تعلیم و تربیت مبتنی بر این دیدگاه پرداخته است. نتایج این پژوهش نشان داد که ملاصدرا تجرد عقلانی نفس را برای نیل به کمال ضروری می‌داند...