در دوران قاجار، در پی آشنایی ایرانیان با ادب و فرهنگ سایر ملل، ترجمة آثار ادبی رونق گرفت و به غنای زبان و ادب فارسی افزود. منطق الحمار (خرنامه)، از ترجمه های ادبی این عهد، در اصل به زبان فرانسوی نوشته شده و ترجمة آن، در اغلب منابع، به اعتمادالسلطنه (1259 - 1313  ق) نسبت داده شده است که بر زبان فرانسوی تسلط داشت و آثاری از آن زبان به فارسی ترجمه کرده بود. در دوران قاجار، ترجمة آثار ادبی اروپایی ...

در باب ترجمه، از زاویه های مختلفی بحث شده است. عموماً بر این نکته اجماع وجود دارد که ترجمه، پدیده ای میان فرهنگی است؛ بدین معنا که مترجم در کار خود با بیش از یک فرهنگ سروکار داشته و دارد. در این مقاله، از زاویه ای دیگر، استدلال می شود که عمل ترجمه، علاوه بر میان فرهنگی بودن، از آغاز یک عمل میان رشته ای بوده است. بدین معنا که مترجمان برخلاف دانشمندان که به کسب یک رشته علمی خاص اکتفا نمی کردند بلک...

ترجمه ی قرآن کریم از کارهای بسیار سنگین و پرزحمت بوده، به جز دانستن زبان مبدأ و مقصد، باز داننده ی خوب [همچنین مسلط بر]علوم قرآنی و دینی بودن مترجم را طلب می کند. خوش بختانه، پس از استقلال جمهوری تاجیکستان چندی از دانشمندان و مترجمان تاجیک نیز دست به این کار دشوار و پرثواب، یعنی ترجمه ی تاجیکی قرآن کریم زدند که آموزش و تحقیق آن ها خالی از منفعت نیست. این مقاله نظری است به سه کتاب ترجمه ی قرآن ک...

ترجمه تطبیقی ضرب‌المثل‌های انگلیسی به زبان فارسی، مترجمان ایرانی را در مقایسه زبان مبدا (SL) با زبان مقصد (TL) با مسایلی از قبیل کاربردهای لغوی، سبک ادبی، فرهنگ و ساختار یا معنی مواجه می‌سازد. در این مورد، عوامل اصلی در ترجمه و برابریابی در دو زبان مبدا و مقصد در سه حوزه زبان‌شناسی از قبیل شکل(form)، محتوا(content) و موقعیت(context) در دو زبان‌های مبدا و مقصد قرار می‌گیرند. مقاله حاضر با ارایه ...

ترجمه تطبیقی ضرب‌المثل‌های انگلیسی به زبان فارسی، مترجمان ایرانی را در مقایسه زبان مبدا (SL) با زبان مقصد (TL) با مسایلی از قبیل کاربردهای لغوی، سبک ادبی، فرهنگ و ساختار یا معنی مواجه می‌سازد. در این مورد، عوامل اصلی در ترجمه و برابریابی در دو زبان مبدا و مقصد در سه حوزه زبان‌شناسی از قبیل شکل(form)، محتوا(content) و موقعیت(context) در دو زبان‌های مبدا و مقصد قرار می‌گیرند. مقاله حاضر با ارایه ...

امروزه با گسترش یافتن وسایل ارتباط جمعی به ویژه اینترنت، نیاز و علاقه به ترجمه خودکار، افزایش یافته است. روش ها و سیستم های مختلفی برای ترجمه ماشینی به وجود آمده است که در سال های اخیر، روش ترجمه ماشینی آماری مطرح ترین آن ها می باشد. پیکره های چندزبانه، یکی از اساسی ترین منابع شاخه های مختلفی از پردازش زبان طبیعی مانند بازیابی اطلاعات چندزبانه و ترجمه ماشینی آماری می باشد. پیکره های چندزبانه ا...

در این مقاله برآنیم تا ضمن تبیین فرایند ترجمه به مثاب? کنشی زبانی- فرهنگی، پیامدهای حاصل از تأثیرات پنهان ترجمه از زبان انگلیسی را بر مقول? وجهیت زبان فارسی مورد بررسی قرار دهیم و در قالب یک مطالع? اولیه آن دسته از صورت های دستوری و نقش های گفتمانی افعال وجهی را که در اثر ترجمه تغییر پیدا کرده اند شناسایی کنیم. برای انجام این کار، داده ها از گون? مکتوب روانشناسی تعلیم و تربیت انتخاب گردیدند و س...

یک مترجم موفّق نباید تنها از یک دریچه و ساختار متن زبان مبدأ را به زبان مقصد ترجمه کند. تطبیق و پیاده کردن نکات دستوری و انتقال واژگانی به تنهایی نمی‏تواند ملاک و أساس کار قرار گیرد؛ زیرا نباید نقش دیگر عوامل برون و درون متنی را نیز در ترجمه نادیده گرفت. بنابراین به خوبی در می‏یابیم ترجمه خوب و روشمند بر یک پایه ساخته نمی‏شود بلکه ساختارها و عوامل گوناگونی دست به دست هم می‏دهند تا چارچوب و ساختا...

استعاره به عنوان یکی از مشخصه های بارز در برقراری ارتباط، هم برای مترجمان و هم درمطالعات مربوط به ترجمه، همیشه مورد بحث و معارضه بوده است. به همین دلیل مطالعات بسیاری هم در زمینه روشهای ترجمه و هم معادل های استعاری ارائه شده در متون ترجمه صورت گرفته است. این تحقیق با در نظرگرفتن نظریه استعاره مفهومی قصد دارد که ترجمه پذیری استعاره از زبان انگلیسی به زبان فارسی را بررسی کند. به این منظور سه رمان...

هر زبانی برای انتقال مفاهیم، ساختاری ویژه خود دارد. این ساختار متناسب با فهم عرفی اهل آن زبان شکل می گیرد و بدیهی است در برگردان هر متنی از زبان مبدأ به زبان مقصود لحاظ این ویژگیها بر مترجم ضرورت دارد. این ضرورت در باب ترجمه قرآن تأکید بیشتری پیدا می کند. خوشبختانه پس از پیروزی انقلاب اسلامی اقبال شایانی به ترجمه فارسی قرآن کریم شد و امروز ما شاهد بیش از پانزده ترجمه قرآن هستیم که پس از انقلاب ...