در قرن بیستم، با موج جدید تحولات سیاسی در بسیاری از کشور‎ها، محققان به دنبال درک پیش‎شرط‎های لازم برای ظهور و تداوم دموکراسی بودند. در این بین، «نظریة نوسازی» از بالاترین حمایت تجربی برای تحقق دموکراسی برخوردار شد. اما ناکارآیی این نظریه در عمل، به پررنگ‌شدن نقش عوامل دیگر منجر شد. یکی از این عوامل که تاکنون توجه چندانی بدان نشده است، نقش توانمندسازی زنان است. در پژوهش حاضر به منظور بررسی و تحل...

هدف این پژوهش تأملی جامعه‌شناختی در رویکرد جناح «چپ سنتی» به «توسعه» در سال‌های پس از جنگ (1376- 1384) است. توسعه در این پژوهش به تغییر اجتماعی سازمان‌یافته تعبیر شده است. در این پژوهش، در قالب مطالعه‌ای موردی بر سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی- به‌عنوان یکی از مهم‌ترین و منسجم‌ترین و «ایدئولوژیک‌ترین» تشکل‌های این جناح- تمرکز شده است. سپس نقد آنان بر سیاست تعدیل اقتصادی و واکنش آنان به نسخه‌ای از...

رشد پراکنده رویی شهری به ویژه در نواحی پیرامونی کلان شهرها یکی از مسائل بغرنج در سیاستگذاری توسعة فضایی مناطق کلان شهری است. هدف مقالة حاضر بررسی و تحلیل عوامل اقتصادی- اجتماعی و سیاسی مؤثر بر رشد این پدیده در قالب نظریه های مختلف رقیب است. به نظر می رسد تنها با آگاهی و درک از عوامل مولد این پدیده و شناخت اثرات زیست محیطی آن است که می توان ابزارهای کارآمد و مناسبی را برای سیاستگذاری توسعة فضایی...

نظریة گفتمان تلخیص سایر رویکرد‌های تحلیل گفتمان و یکی از روش‌های کیفی در حوزة مباحث سیاسی و اجتماعی است. در قلب نظریة گفتمان لاکلاو و موفه این اصل محوری وجود دارد که یک امر اجتماعی یا یک هویت اجتماعی هیچ‌گاه پایان‌یافته و تمام‌شده نیست. لاکلاو و موفه بستر اندیشه‌ورزی خود را بر قلمروهای نظری گوناگون از سوسور تا دریدا، از آلتوسر و فوکو تا لکان قرار داده‌اند. در این راستا آن‌ها با تمرکز ویژه بر وا...

در سال های نخست قرن سیزدهم ـ نوزدهم ایران و انگلستان شاهد شکل گیری و توسعة محدود یک رابطة سیاسی بودند که مبنای اصلی آن شرایط ویژة ناشی از جنگ بود. در واقع، جدی­شدن خطر ناپلئون انگلیسی ها را واداشت که توجه خاصی به ایران داشته باشند. در مقابل، ایران نیز با توجه به رویارویی نظامی با روسیه از توسعة روابط با انگلستان استقبال کرد. اگرچه انگلستان تمایل چندانی به ارتقای سطح این تماس با ایران نداشت، اقد...

توسعة اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در مقیاس‌های محلی، منطقه‌ای، ملی و بین‌المللی و پیامدهای توسعه‌نیافتگی مناطق روستایی چون: فقر گسترده، نابرابری فزاینده، رشد سریع جمعیت، بیکاری، مهاجرت و ...، توجه به توسعة روستایی و حتی تقدم آن بر توسعة شهری را در پی داشت؛ از این ‌رو توسعة روستایی، فرآیندی چندبعدی و متضمن بهبود پیوستة زندگی و کیفیت آن در جامعة روستایی است؛ در این راستا توجه به سرمایه‌های فرهنگی و ...

در سال های اخیر، توسعة کشاورزی ارگانیک با وجود پتانسیل های بسیار برای رشد این بخش در ایران بسیار کند بود. تحقیق حاضر با هدف شناسایی ابزارهای پیشران توسعة بخش ارگانیک در کشاورزی ایران با استفاده از روش تحلیل عاملی انجام گرفت. مرور ادبیات تحقیق نشان می دهد ابزارهای متعددی در حوزة سیاستگذاری، حمایت مالی و ترویج و اطلاع رسانی در توسعة بخش ارگانیک در کشورهای مختلف تأثیرگذارند. به این منظور، پرسشنامه...

عصر امروز را عصر اطلاعات می نامند. عصری که نفوذ انواع مختلف ابزارهای اطلاع رسانی در جامعه موجب شده است تا در کمترین زمان ممکن اطلاعات در سراسر دنیا منتشر گردد. بنابراین، موجب شده است تا رسانه ها تلاش نمایند تا در این فضای رقابتی (رقابت رسانه ای) سهم مخاطب بیشتری را به خود جلب کنند. این امر ممکن نیست مگر اینکه رسانه در جامعه نقشی فعال و متمایز ایفا نماید. آنچه می تواند رسانه ها را در فضای رقابتی...

جایگاه زنان در دوره‏های تاریخی و مشارکت آنان در امور سیاسی و اداری حکومت‏ها به‏منزلة یکی از شاخصه‏های عمدة توسعة جوامع تلقی می‏شود. مشارکت زنان در جوامع معیار مناسبی برای سنجش میزان رشد فکری مردم آن جامعه به شمار می‏آید و به نوعی بیانگر برابری و تساوی حقوق زن و مرد و یکی از شاخصه‏های پیشرفت و توسعة جوامع متمدن در اعصار گذشته و امروزی محسوب می‏شود. این نوشتار به بررسی جایگاه زنان در تمدن ایرانی ...