در شرایط اقلیم خشک و نیمه خشک کشور و کمبود منابع آب شیرین، حساسیت نسبت به کیفیت آب رودخانه ها و عوامل مؤثر بر آنها، ضروری است. حوزةآبخیز مارون درچند دهة اخیر دستخوش تغییرات کاربری اراضی گسترد­ه­ ای شده است . خشکسالی و استفاده نادرست از اراضی مهم­ترین عوامل کاهش حجم و کیفیت منابع آب حوضه بوده­اند. در این تحقیق ابتدا تغییر سطح کاربری­ها­ی موجود در حوضة آبخیز مارون در طی چهار دوره ده ساله از سال 1...

چکیده آگاهی از کیفیت منابع آب در برنامه‌ریزی و مدیریت این منابع، بسیار حائز اهمیت است. برای افزایش این آگاهی لازم است برنامه‌ای مناسب برای پایش و ارزیابی کیفیت منابع آب تعیین و اجرا شود . تحقیق حاضر به این منظور در حوضة آبخیز رودخانة کرج در سه مرحله اصلی زیر انجام شده است: 1- شناخت انواع برنامة پایش و اجزای آنها؛ 2- شناخت محیط زیست ، شرایط و نیاز منطقه به برنامة پایش؛ 3- مقایسه شرایط و ن...

در شرایط اقلیم خشک و نیمه خشک کشور و کمبود منابع آب شیرین، حساسیت نسبت به کیفیت آب رودخانه‏ها و عوامل مؤثر بر آنها، ضروری است. حوزة آبخیز کرخه درچند دهة اخیر دستخوش تغییرات کاربری اراضی گسترده‌ای شده است. خشکسالی و استفاده نادرست از اراضی مهم‌ترین عوامل کاهش حجم و کیفیت منابع آب حوضه بوده‌اند. در این تحقیق ابتدا تغییر سطح کاربری‏های موجود در حوضة در دو دورة زمانی 1367 و 1381 در پنج زیرحوضه، با ...

در بسیاری از حوضه‌های آبخیز کوهستانی، برف انباشته‌شده در برفچال‌ها ذخیرة درخور ‌توجهی از منابع آب حوضه‌ها را تأمین می‌کند. بنابراین، پایش این رژیم هیدرولوژیکی، به‌ویژه بررسی توزیع مکانی ذخایر برفی، از نیازهای اساسی مدیران منابع آب به‌شمار می‌رود. به دلیل سخت‌بودن و حتی در برخی موارد ناممکن‌بودن آماربرداری از داده‌های برف، توسعة روش‌هایی برای برآوردِ عمقِ برف در نقاط فاقد اندازه‌گیری و نیز بررسی د...

فرسایش خندقی یکی از مخرب‌‌ترین اشکال فرسایش آبی است که با رشد و گسترش آن حجم درخور توجهی از خاک از دسترس خارج می‌شود. این فرسایش یک جریان پیچیدة ژئومورفولوژی و نشانة فرسایش پیشرفته و تخریب سرزمین است. در این تحقیق با استفاده از عکس‌های هوایی سال‌های ۱۳۴۶ و ۱۳۷۲ و با عملیات میدانی و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) گسترش طولی 25 خندق در منطقة دره کره طی دو دورة زمانی ۱۳۷۲‌ـ ۱۳۸۷ و ۱۳۴۶‌ـ ۱۳۷۲ انداز...

چکیده در این تحقیق تأثیر عملیات بیولوژیکی و قرق بر بار رسوبی سطح دامنه ها در دو زیرحوضة نمونه و شاهد حوضة زوجی کاخک بررسی شد. این دو زیرحوضه از نظر شرایط فیزیکی یکسان اند. زیرحوضة نمونه از سال 1376 تحت قرق و اجرای عملیات مختلف بیولوژیکی، بیومکانیکی و مکانیکی است؛ در حالی که زیرحوضة شاهد به صورت دست نخورده و تحت بهره برداری طبیعی است. برای تعیین میزان تأثیر عملیات بیولوژیکی و مدیریتی بر تولید رس...

استان چهارمحال و بختیاری، محدوده ای معادل یک درصد از مساحت ایران را در بر گرفته و منطبق بر حوضة آبریز شمالی رود کارون، یعنی یکی از مهمترین شریانهای حیاتی جنوب غربی کشور است. به دلایل متعدّد، جایگاه این منطقه در مطالعات باستان شناسی کشور مورد غفلت قرار گرفته است. در این مقاله، نگارنده کوشیده است تا با نگاهی اجمالی به نتایج ارزشمند دو دهة فعّالیّت باستان شناسان ایرانی و خارجی در این منطقه اهمیت و جا...

سازه‏های اصلاحی بند‏های کوچکی هستند که در حوضه‏های آبخیز، به‌ویژه حوضه‏های حساس به فرسایش واقع در بالادست سدهای مخزنی، به منظور کاهش سرعت جریان، کاهش فرسایش، مهار رسوب، و کنترل سیلاب در آبراهه‏ها با استفاده از مصالحی مانند چوب، سنگ، سنگ و ملات، و توریسنگ ساخته می‏شوند. این سازه‏ها با کاهش سرعت جریان آب و شیب آبراهه و ذخیرة جریان باعث تغییرِ واکنش هیدرولوژیک حوضه‏های آبخیز می‏‌شوند. تجزیه و تحلیل...

در ایران به‏ دلیل فقدان سابقة طولانی در اجرای طرح‏های حفاظت خاک و آبخیزداری، این اقدامات به صورت کمّی ارزیابی نشده و روش‏های مشخصی بدین منظور ارائه نشده است. در این تحقیق تلاش شده است اثر عملیاتِ آبخیزداریِ اجراشده در سال 1379 در حوضة آبخیز‏ کن بر میزان فرسایش و رسوب بررسی و موفقیت یا شکست طرح و علل آن روشن شود. بدین منظور، پس از تهیة آمار و اطلاعات مورد نیاز، متوسط بار معلق در دورة قبل (1347 ـ 13...

رسوب ناشی از فرسایش خاک به عنوان مهم‌ترین نمایة تخریب اراضی، چالشی مهم در بحث توسعۀ پایدار و تهدیدی بر زیست بوم‌ها تلقی می‌شود. لذا برآورد معتبر رسوب خروجی از آبخیزها بسیار حائز اهمیت می‌باشد. گستردگی آبخیزها و کمبود ایستگاه‌های سنجش رسوب باعث شده است تا از روش‌های تحلیل منطقه‌ای جهت برآورد بار رسوب معلق در آبخیز فاقد و یا کمبود آمار استفاده شود. هدف از این تحقیق تحلیل منطقه‌ای بار رسوب معلق با...