قهرمان داستان و شخصیت مقابل او در چهار اثر متعلق به دهه دهه­ها 70 و 80 «چراغ­ها را خاموش می­کنم» اثر زویا پیرزاد، «انگار گفته بودی لیلی» اثر سپیده شاملو، «نیمه غایب» از حسین سناپور و «هم­نوایی شبانه ارکستر چوب­ها» از رضا قاسمی. هدف اصلی این پژوهش مشخص کردن این موضوع است که آیا رمان­های ذکر شده واقعیت­های دهه هفتاد و هشتاد را منعکس می­کنند یا خیر؟ این پژوهش، با بررسی دقیق مفهوم قهرمان داستان و ش...

طلوع داستان نویسی پسامدرن، اندکی پس از رشد داستان نویسی مدرن در کشورمان و تقریباً همگام با شروع داستان نویسی پسامدرن در جهان آغاز شد. اگرچه نخستین بارقه های پسامدرنیسم در ایران آشکارا در برخی از داستان های کوتاه دهه ی 40 به بعد مشاهده می شود، امّا رشد رمان پسامدرنیستی فارسی را می توان ویژه دهه های 70 و 80 دانست. علیرغم مرزبندی دقیقی که بین رمان های مدرن و پسامدرن در کشورمان وجود ندارد، امّا پس از ...

آدمی، اولا بالذات حیوان است و ثانیا بالاعرض انسان. براستی کدامین حق است؟ انسان حیوانی است ناطق؟ انسان حیوانی است متفکر؟ انسان حیوانی است مکلفﱠ؟ انسان حیوانی است محق؟ انسان حیوانی است مسئول؟ انسان حیوانی است مرگ آگاه؟ انسان حیوانی است پرسشگر؟ هر یک از جملات فوق نظری از انظار فیلسوفانی ست که عمر خویش را به تفکرۥ ، تفقدۥوتفلس گذرانیده اند. صحت، سقم و صوابی هریک از این گفتار و یا تلفیقی از آنان مور...

رمان در زبان فارسی پدیده ای نوظهور است که با شکل گیری نهضت مشروطه توجه ایرانیان را به خود جلب کرد. در عصر مشروطه بحران های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی زمینه را برای به وجود آمدن رمان مهیا ساخت. نویسندگان این عصر تحت تاثیر ادبیات اروپا و بنا به دلایلی چون باستان گرایی و روحی? کاوشگرانه در شناخت هویت گذشته و بی خطر بودن ماهیت رمان تاریخی به نوشتن این نوع ادبی روی آوردند و در این زمینه طبع آزمایی کردن...

یکی از مهم‌ترین وجوه زیبایی شناسانه رمان مدرن، بهره‌گیری از تمهید جریان سیال ذهن است. مفهوم سیالیت ذهن در اوایل قرن قبل و تحت تاثیر اندیشه‌های زیگموند فروید وکارل گوستاو یونگ به منصّه ظهور رسید. در ادبیات مدرن، جریان سیال ذهن تهمیدی است که در آن هنرمند از بیان ذهنیات شخصیت‌های داستان که آمیزه‌ای از ادراکات، خاطرات و تداعی‌ها هستند آگاهانه بهره می‌گیرد و به کمک  تک‌گویی درونی، روایت نامنسجم اما ه...

با شروع جنگ تحمیلی نوع ادبی به ویژه «رمان جنگ» شکل و نضج گرفت، که در طول سه دهۀ شصت تا نود با فراز و نشیب­ های فراوانی روبرو بوده؛ به نحوی که طی این سه دهه ضمن برخورداری از نگاه مثبت اندیش، منفی­ نگر و بینابین نویسندگان آنان به پدیده جنگ از لحاظ عناصر داستانی به خصوص در زمینۀ تکنیک شخصیت و شخصیت­ پردازی سیر تحولی به سمت تکامل پیموده است. با توجه به اهمیت این عنصرمهم داستانی و بررسی سیرتحول آن، ...

در این پژوهش سعی شده تا با بررسی فیلمنامه های داستانی دو دهه اخیر سینمای ایران به مطالع? آسیب شناسان? ساختار نمایشی آن ها پرداخته شود. مسئله اصلی این تحقیق ردیابی و دسته بندی مهم ترین عارضه های نمایشی مشترک در این فیلمنامه هاست. با تعریف چارچوب مفهومی تازه ای مرکب از آرای رابرت مک کی، مارگارت مرینگ و مانفرد فیستر تلاش شده تا در سه رد? آسیب های اصلی، فرعی و موارد خاص، ارزیابی جامعی از کیفیت نمای...

تامل جامعه شناختی در روایت های سینمایی تحولات اجتماعی، در سه بعد ارزش ها، هویت ها و سبک های زندگی، در ایران پس از انقلاب دغدغه محوری این پژوهش است. چارچوب مفهومی پژوهش نخست موضع آن را درباره تعامل اثر هنری و جامعه تبیین می کند و سپس مضامین میانجی تحقیق، یعنی تحول ارزش ها و هویت ها و سبک های زندگی را مفهوم پردازی می کند. روش شناسی تحقیق، کیفی است: نخست با بکارگیری روش «تحلیل روایت نشانه شناختی»،...

چکیده پژوهش حاضر به بررسی نحوه ی معرفی شخصیت زن در رمان های نویسندگان مرد و زن در ایران می پردازد، تا به طور مقایسه ای به تفاوت های این معرفی در نزد نویسندگان با جنس متفاوت پی ببرد. در این پژوهش از روش کیفی تحلیل محتوا استفاده شده است. بدین منظور10رمان، 5 رمان از نویسندگان زن و 5 رمان از نویسندگان مرد برگزیده شد، مبنای انتخاب رمان ها بر اساس معیارهایی چون 1- تقدیر از رمان ها و جوایزی که در پ...

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، ادبیات داستانی رشد و پیشرفت چشمگیری یافت، به گونه ای که دهۀ شصت را در ایران، دهۀ ورود به رمان می دانند. اغلب رمان های این دهه، درونمایه ای اجتماعی دارند. برخی از این داستان ها به مناسبات کلان اجتماعی و سیاسی پرداخته و بحران های اجتماعی را زمینۀ کار خود قرار داده اند و برخی دیگر مناسبات و روابط میان فردی در درون خانواده را مورد نظر قرار داده اند. مسئلة اصلی این پژوهش،...