هدف این پژوهش، تحلیل مبانی، اشکال، اهداف و ساختار آزمون‌‌‌های مختلف در شاهنامه است. این پژوهش به شکل بنیادی، بر پایة مطالعات کتابخانه‌‌‌ای و به روش توصیفی ـ تحلیلی انجام‌ شده‌است. آزمون (ور) گذر از آتش برای اثبات بی‌‌‌گناهی در داستان سیاوش، آزمون فرو رفتن در خون برای رهایی از سرنوشت شوم در داستان ضحاک، آزمون انتخاب پادشاهی برای تعیین پادشاه جدید در داستان پادشاهی کیکاووس، آزمون انتخاب همسر برای...

رستم همواره در شاهنامه به دلیل عملکردها ی مثبت خود مورد ستایش ایرانیان وتورانیان قرار گرفته است اما او در نبرد با سهراب، خصائل منفی و عملکردهای نادرستی دارد. این پژوهش با روش تحلیل محتوایی، شخصیت رستم را از دیدگاه روانشناسی در چهار بعد: بی مسئولیتی، هراس، ضعف قدرت و شخصیت و خلاف گویی، بررسی نموده و در پی اثبات دو نکته است: نخست آنکه لازم نبود رستم با تلاشی تصنعی، هویت خود را از سهراب پنهان کند ...

در دورة ساسانیان چندین خاندان کوچک و بزرگ در گسترة ایران پراکنده بودند که ازآن‌همه، هفت خاندان کارن، سورن، اسپاهبذ، مهران، اسپندیاذ، زیک و خود دودة ساسانی نژاده‌تر و نیرومندتر از دیگران بودند. هموندان خاندان‌های هفتگانه نژاده‌ترین ایرانیان شناخته می‌شدند و رؤساء این خاندان‌ها در دستگاه پادشاهی ساسانیان بسیار نیرومند بودند. پیوند این خاندان‌ها با پادشاه ساسانی آمیزه‌ای از ستیزها و سازش‌ها بود. د...

داستان پادشاه و کنیزک آیینهٔ تمام نمای روایت های داستانی مثنوی است، روایتی که محل تجلی خاطرهٔ نژادی انسان (کهن الگوها) از نماد عشق در ناخودآگاه جمعی مولانا است. نماد عشق در داستان پادشاه و کنیزک، نیرویی است که معنای خودآگاهی، یعنی ادراک و صور مواد اولیه را فراهم می آورد تا پادشاه جان مولانا به یاری این نماد به فرایند فردیت برسد. در این جستار سعی بر آن است تا با بررسی عناصر روان شناسی تحلیلی یونگ،...

رستم همواره در شاهنامه به دلیل عملکردها ی مثبت خود مورد ستایش ایرانیان وتورانیان قرار گرفته است اما او در نبرد با سهراب، خصائل منفی و عملکردهای نادرستی دارد. این پژوهش با روش تحلیل محتوایی، شخصیت رستم را از دیدگاه روانشناسی در چهار بعد: بی مسئولیتی، هراس، ضعف قدرت و شخصیت و خلاف گویی، بررسی نموده و در پی اثبات دو نکته است: نخست آنکه لازم نبود رستم با تلاشی تصنعی، هویت خود را از سهراب پنهان کند ...

به دلیل شناخت ضعیف و گاهی غلطی که مردم و حتی ادب دوستان از شاهنامه و شخصیت‏های آن دارند همت بر آن گردید تا دغدغه‏ دیر باز خود را در انتخاب موضوع پژوهش به موضوع شاهنامه اختصاص داده و به طور مشخص نقدی را به داستان رستم واسفندیار معطوف دارد. در این پژوهش همت بر آن است تا با ورود به لایه‏هایی ناگفته از شاهنامه ، نخست به خفته‏ی خاک سرزمین توس در نیل به هدفش- حتی شده در اوراقی محدود- مددی رسانده و ب...

   از دوره ی ساسانی تاکنون 33 نقش برجسته در مناطق مختلف ایران: سلماس، شهر ری، تاق بستان، برم دلک، بیشاپور، تنگ قندیل، سرمشهد، فیروزآباد، گویوم، دارابگرد، نقش بهرام، نقش رجب و نقش رستم و نیز یک نقش برجسته در شمال افغانستان، در محلی موسوم به «رگ ­بی­بی» واقع در ده کیلومتری جنوب شهر پل خُمری (Khomri) شناسایی شده و از سوی کاشفان و محققان داخلی و خارجی به طرق گوناگون مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته­ان...

حماسه‌های بزرگ ایران و یونان، «شاهنامه» و «ایلیاد» از جهات فراوانی قابل بررسی و مقایسه‌اند. از آن جمله جایگاه شخصیت زن در این دو کتاب و به ویژه «هلن» ملکة زیبایی و منیژه بانو فرد دلدادة «بیژن». «هلن» به روایت «هومر» زیباترین زن جهان همسر «منلاس» است که دلدادة «پاریس» پسر «شاه پریام» پادشاه «تروا» می‌شود و به همراه «پاریس» با دستبرد به خزانة پادشاهی به «تروا» می‌گریزد و زمینة جنگ طولانی و  طاقت‌...

نگاهی دیگر به ناسازواری میان اژدهاکشی رستم و اژدهاپیکری درفش وی   سعید شهرویی* چکیده در بررسی کردارهای رستم، پهلوانِ پهلوانان شاهنامه، یک ناسازواری (تناقض) دیده می­شود؛ بدین­گونه که تهمتن در خوان سوم، اژدهایی را به یاری رخش می کشد؛ اما از دیگر سوی، نگاره­ی درفش او، اژدهاپیکر است و در داستان نبرد با اسفندیار به نیای مادری خود، دهاک (اژی­دهاک)، می­بالد. از آن جا که در اساطیر ایران، اژدها نماد...