محمود آقابیژنی

دانشجوی کارشناسی ارشد ادبیات مقاومت

[ 1 ] - نقد و تحلیل عناصر داستان در ده نمونه از شعرهای روایی معاصر

پژوهش حاضر، به نقد و تحلیل عناصر داستان در گزیده­ای از شعر­های روایی شاعران معاصر اختصاص یافته است. در این پژوهش، پس از مقدّمه که اشاره­ای به اشعار روایی است، مهمترین عناصر داستان: شامل پیرنگ (طرح)، شخصیّت، دیدگاه، فضا و صحنه در ده شعر روایی معاصر بررسی شده است. برخی از این شعر­های روایی دارای پیرنگی ساده­ و بر اساس زمان خطّی، و برخی دیگر پیچیده­اند و بر اساس زمان غیر­خطّی گسترش می­یابند. شخصیّت­های...

[ 2 ] - بررسی ساختار روایت در داستان حضرت ایوب‌(ع)

چکیده: داستان حضرت ایوب‌(ع)، بر اساس زمان خطی داستانی گسترش می‌یابد. کنش و واکنش‌های شخصیت اصلی با دیگر شخصیت‌ها (ایوب‌(ع) با شیطان) باعث شکل‌گیری حوادثی می‌شود که یک زنجیره را به وجود می‌آورند و در طول محور زمان گسترش می‌یابند. این داستان ساختاری سه قسمتی شامل: شروع، میانه و پایان دارد. در مقدمه شخصیت اصلی داستان، ایوب‌(ع)، معرفی و در میانة داستان، آزمایش و در پایان نیز سرنوشتش مشخص می‌شود. بر...

[ 3 ] - بررسی «ساختار زمانی» در رمان "چشمهایش" علوی

«ساختار زمانی» نظریه­ای است که به چگونگی شکل­گیری ساختار داستان به تأثیر­پذیری از زمان می‌پردازد. در رمان چشمهایش، ارتباط علی و معلولی بین وقایع، با استفاده از عامل زمان برقرار می­‌شود. بر هم خوردن توالی قراردادی زمان، باعث شده است این رمان شروعی از میانه داشته باشد. بازگشت‌­های مکرر به گذشته در خاطرات فرنگیس، زمانی غیر­خطی و مدور در رمان ایجاد کرده است. هر حادثة این رمان، مانند حلقه­‌ای است که...

[ 4 ] - تحلیل ساختاری شعر «عقاب» خانلری و «خانة سریویلی» نیما¬یوشیج براساس نظریه¬های برمون و گریماس

تحلیل ساختاری شعر «عقاب» خانلری و «خانة سریویلی» نیما¬یوشیج براساس نظریه¬های برمون و گریماس محمود آقاخانی¬بیژنی*/ دکتر اسماعیل صادقی**/ دکتر مسعود فروزنده*** چکیده روایت بستری مناسب برای گزارش ترتیب واقعی رویداد¬ها¬ست. در پژوهش حاضر طرح شعر «عقاب» خانلری و «خانة سریویلی» نیما¬یوشیج به عنوان یکی از اجزای تشکیل دهندة آنها، از دیدگاه برمون و گریماس بررسی و تحلیل شده¬اند. علت توجه به این دو شعر روا...

[ 6 ] - بررسی نوستالژی آرمان شهر در اشعار شاعران معاصر

آرمان ­شهر، جامعه­ای است که در آن جا مردم در رستگاری کامل زندگی می­کنند و هیچ اثری از رنج، اندوه، بیماری و امثال اینها نیست. در گستره ی شعر معاصر نیز شاعران هر یک با برداشت­های ویژه ی خود و برای ایستادگی در برابر سختی­ها و دلتنگی­های روزگار و رهایی از آن ها به ترسیم آرمان­شهر در شعر خود پرداخته­اند. مهمترین خاستگاه فکری آرمان­شهر در شعر شاعران معاصر را می­توان کهن ­الگو­ها، ایران باستان و اساطی...

[ 7 ] - تحلیل الگوی خویشکاری پریان در داستان‌های غنایی شاهنامه

   در داستان­های غنایی شاهنامه بر ویژگی­های مثبت و منفی عشق پریان به پهلوانان تأکید شده است و معمولاً در جامعه شکارگر و در مرز دشمن در کنار بیشه­زار­ها نمودار می­شوند که سعی در اغوای پهلوانان دارند. هدف آنان ربودن تخمه پهلوان همراه با عشق­ورزی، زیبایی و بعضاً خواب و جادو است. در داستان بیژن و منیژه، رستم و سهراب، سیاوش و زال و رودابه، به ترتیب منیژه، تهمینه، مادر سیاوش و کنیزکان رودابه با خویشکار...

[ 8 ] - سیره و فرهنگ رضوی؛ مبنای ادب پایداری

کتاب‎ها و آموزه‌های دینی، سیمای معصومین (علیهم‎السلام) و سخنان و روایات سازنده آنان برای روشنگری و استبداد‌ستیزی، از مبانی نظری مهم در ادبیات پایداری است که همواره انسان را به اخلاق نیکو برای رسیدن به رستگاری دعوت می‌کنند. بر این اساس، سیره و فرهنگ رضوی مبتنی بر فرهنگ پایداری، تأثیری شگرف در ادب فارسی داشته و جلوه‌هایی از پایداری را در شعر رضوی معاصر پدید ‌آورده است. سیره و فرهنگ رضوی با توجه ب...

[ 9 ] - تحلیل آزمون در شاهنامه؛ براساس مبانی، اهداف، اشکال و ساختار آزمون‌‌‌ها

هدف این پژوهش، تحلیل مبانی، اشکال، اهداف و ساختار آزمون‌‌‌های مختلف در شاهنامه است. این پژوهش به شکل بنیادی، بر پایة مطالعات کتابخانه‌‌‌ای و به روش توصیفی ـ تحلیلی انجام‌ شده‌است. آزمون (ور) گذر از آتش برای اثبات بی‌‌‌گناهی در داستان سیاوش، آزمون فرو رفتن در خون برای رهایی از سرنوشت شوم در داستان ضحاک، آزمون انتخاب پادشاهی برای تعیین پادشاه جدید در داستان پادشاهی کیکاووس، آزمون انتخاب همسر برای...

[ 10 ] - بررسی و تحلیل نمادشناسی نگاره‌های هفت‌ خان رستم

نمادگرایی در تفکرات و رؤیاهای نژادهای مختلف بشری وجود دارد و انسان را به گسترة تفکر بدون گفتار رهنمون می‌کند. شاهنامه از دیرباز مورد توجه مردم ایران‌زمین بوده‌است که با توجه به بافت داستانی این اثر، ارتباط نزدیکی با آن برقرار می‌کردند. در دورة صفویه، نقالان در قهوه‌خانه‌ها، داستان‌های شاهنامه را با پرده‌خوانی و آرایش صحنه‌ها برای سرگرمی شرح می‌دادند. این پژوهش به بررسی و رمزگشایی نمادها در نگار...

[ 11 ] - خوانشی فرویدی از رمان سوران سرد

رمان سوران سرد ضمن اشاره به جنگ تحمیلی، بیشتر در بیان وقایع جنگ با حزبی‌ها در مناطق کردستان و فشارهای روحی ـ روانی ناشی از جنگ نوشته شده‌است و می‌توان آن را از جنبه‌های مختلفی از جمله روانکاوی فروید بررسی کرد. مهم‌ترین مؤلفه‌های نظریة فروید، بحث ترس، اضطراب و مکانیسم‌های دفاعی روان‌شناختی است که بر بیمار در مواقع اضطراب عارض می‌شوند. ازآنجاکه جنگ موجب استرس و اضطراب در افراد درگیر جنگ ...