چکیده امروزه یکی از بحث های مهم بین المللی، تحولاتی است که در منطقه خاورمیانه رخ داده است. تحرکاتی موسوم به بهار عربی که از بیداری ملت ها برای دستیابی به حق و حقوق خود و انجام اصلاحات در برابر حکومت های بعضاً دیکتاتور مآب نشأت گرفته است. یکی از این تحولات، بحرانی است که کشور بحرین را درگیر خود کرده است. موج بیداری اسلامی و کشیده شدن دامنه آن به کشور بحرین، اوج رقابت دو الگوی شیعی(ایران) و وهابی...

جریان وهابیت که در پی بسط اندیشه های محمد بن عبدالوهاب در نجد شکل گرفت و پس از انعقاد پیمان همکاری او با محمد بن سعود، وجهه ای سیاسی پیدا کرد، تاریخ پر فراز و نشیب را پشت سر گذاشته است. همراهی و تعامل دو جناح مذهبی و سیاسی حکومت سعودی از موضوعات جذاب برای تحقیق در تاریخ وهابیت است. جناح مذهبی از ابتدا به قدرت و حمایت جناح سیاسی برای نشر وهابیت محتاج بوده و جناح سیاسی نیز نیازمند کسب مشروعیت و م...

چکیده امروزه یکی از بحث‌های مهم بین‌المللی، تحولاتی است که در منطقه خاورمیانه رخ داده است. تحرکاتی موسوم به بهار عربی که از بیداری ملت‌ها برای دستیابی به حق و حقوق خود و انجام اصلاحات در برابر حکومت‌های بعضاً دیکتاتور مآب نشأت گرفته است. یکی از این تحولات، بحرانی است که کشور بحرین را درگیر خود کرده است. موج بیداری اسلامی و کشیده‌شدن دامنه آن به کشور بحرین، اوج رقابت دو الگوی شی...

مبحث حجیت فهم عقل در کشف معارف دینی و دامنه حدود آن از دیرباز یکی از مباحث اختلافی میان متألهان مسلمان و غیرمسلمان بوده است و در این زمینه، طیفی از افراط‌ تا تفریط در میان فرقه‌های اسلامی یافت می‌شود. در این میان، یکی از فرقه‌های تأثیرگذار که دیدگاهی خاص‌تر از دیگران دارد، فرقه سلفیان شاخه وهابی است. این فرقه با نظریه‌پردازانی همچون ابن‌تیمیه، حجیت عقل در فهم و کشف مراد دینی را حداقلی می‌داند و...

مواضع نظری و عملی گروه‌های سلفی در پی دگرگونی شرایط تاریخی– اجتماعی و الزامات سیاسی، در معرض تحول و تغییر بوده است. جنبش سلفیه به‌عنوان یکی از حرکت‌های تاثیرگذار در جهان اسلام طی صد سال اخیر، محرک و موجد جنبش‌های سیاسی و اجتماعی در کشورهای اسلامی بوده است. تعارضات در نظریه و عمل سلفی‌گری خود موجب تقابل میان اعضای گروه‌های سلفی در جهان اهل سنت شده است که شعبات مختلف جنبش‌های سلفی اخوانی و وهابی،...

 این مقاله به بررسی جایگاه صلح و جنگ در اسلام می‌پردازد. گروهی از مسلمانان با استناد به آیات متعدد قرآن در مورد جهاد، بر اصالت جنگ در روابط با دیگران تأکید دارند که این نوع نگاه را می‌توان در بین جریانات سلفی تکفیری و وهابی جهادی و جریاناتی همچون القاعده و داعش بخوبی مشاهده کرد اما در مقابل این نگرش، بخشی از متفکران مسلمان با نقد دیدگاه مذکور بر اصالت صلح در اسلام تاکید می کن...

چکیده مسئله «نص» از مباحث مهم امامت به شمار می‌آید. شیعیان دوازده‌امامی، بر اساس نصوص فراوان و معتبری که در منابع روایی شیعه و اهل سنت آمده معتقدند پیامبر اکرم (ص) دوازده نفر را که به نام مشخص شده‌اند، از جانب خداوند سبحان به عنوان جانشینان و امامان پس از خود معرفی کرده و پیروی از آنها را بر مردم لازم دانسته است. الامامة والنص نام کتابی است که نویسنده وهابی آن «فیصل‌ نور» در ب...

اسلام سیاسی پدیده ای متاخر است که در پی بیداری اسلامی و در واکنش به عقب ماندگی جهان اسلام و استعمار غربی شکل گرفت. هر چند که مراجعه به تاریخ اسلام نشان می دهد که تقریبا در هیچ مقطعی، اسلام بدون سیاست زندگی نکرده است، اما اسلام سیاسی اصطلاح جدیدی است که به عصر مدرن تعلق دارد. اسلام سیاسی در حال حاضر طیفی از گرایش ها را شامل می شود که در یک سوی آن گروه های تروریستی اسلام گرا و در سوی دیگر حکومت ...

عربستان سعودی از جمله مهمترین کشورهای عربی است که بخش قابل توجهی از جمعیت آن را شیعیان تشکیل میدهند. با وجود کارشکنی- های دولت عربستان سعودی برای سرشماری جمعیت شیعیان، بر اساس آخرین آمارهای برآورد شده در حدود 98 % از کل جمعیت عربستان سعودی را تشکیل میدهند. آنان از سادهترین حقوق انسانی در این کشور برخوردار نیستند. اما پرسش اصلی این است که علت اصلی سرکوب شیعیان و تبعیضهای موجود علیه آنان در یک...

محمد قطب یکی از اعضای اخوان‌المسلمین مصر است که پس از مهاجرت به عربستان تلاش کرد تا افکار اخوانی و وهابی را با یکدیگر ترکیب کند و نشر دهد. ازجمله دیدگاه‌های وی نظرات خاصی بود که  دربارۀ سیر وقایع تاریخ اسلام داشت. او معتقد بود هدف از پرداختن به تاریخ اسلام، کسب شناخت بیشتر از حقیقت اسلام است. او در زمینۀ تاریخ‌نگاری نیز تواریخ کهن مسلمانان را به‌دلیل دارا بودن روایات فراوان که موجب سردرگمی است،...