آجر قدیمی ترین ماده مصنوعی ساخت بشراست که در حال حاضر نیز از آن استفاده می شود. تمدن عیلام یکی از بزرگترین تمدن های شناخته شده کهن ایران باستان است (حدود4000 سال پیش). این تمدن با ایجاد بناهای عظیمی از آجر، اسناد و مدارک مهمی از نظر شناخت تکنولوژی آن زمان برای آیندگان بر جای گذاشته‪است. در این رساله تلاش شده تا با مطالعه بر روی آجرهای یکی از آرامگاه های سلاطین عیلامی در سایت جهانی هفت‪تپه، به ن...

این پایان نامه می کوشد به بررسی چگونگی تولد، زندگی و مرگ گاو به عنوان یکی از اسطوره های ایرانی در فرهنگ اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و بومی ایرانیان باستان بپردازد. گاو در زندگی بومی ایرانیان دارای کاربردی است و در ایران باستان از دیرترین روزها و به اشکال مختلف دیده می شود. بررسی هایی که در سال های اخیر در گرگان و مازندران بر روی پیکره های گاو و گاومیش ساخته شده در 4000 سال پیش تا پیکره معروف گاوی ک...

بندر بوشهر در سواحل جنوبی ایران و در کرانه های خلیج فارس با سابقه تمدنی که به عهد تمدن عیلامی می رسد، قرار گرفته است. جایگاه تجاری این بندر از دوره نادرشاه افشار مورد توجه خاص قرارگرفت، هرچند که قبل از آن نیز دارای فعالیت اقتصادی بوده است. اوج شکوفایی تجاری این بندر در دوره قاجاریه است که به دنبال افول بندر عباسی به عنوان بزرگترین بندر تجارتی کشور به فعالیت پرداخته است. موقعیت تجاری برتر این بن...

گورستان تاج­امیر بر دامنة جنوبی رشته کوه­ دنا و در شرق یاسوج در استان کهگیلویه و بویراحمد جای دارد. این گورستان به دنبال پی­ریزی ساختمان کتابخانة دانشگاه علوم پزشکی یاسوج در 1388 شناسایی شد. ساخت­و­سازهای گستردة دانشگاه علوم پزشکی یاسوج در دهة 80 خورشیدی سبب تخریب بخش­هایی از این گورستان شد. پراکندگی گورهای تخریب شده در گستره­ای بیش از هفت هکتار است و آنچه امروزه از گورستان باقی مانده کمتر از س...

عیلامیان از اواخر هزاره­ی چهارم یا اوایل هزاره­ی سوم ق.م. حدود 2500 سال بر بخش­هایی از فلات ایران، خصوصاً جنوب­غربی آن حکمرانی کردند و نهایتاً در اواخر نیمه­ی اول هزاره­ی اول ق.م. به­دست آشوریان مضمحل شدند. از طرف دیگر با مهاجرت گروه­های ایرانی به سرزمین­های جنوبی و قلمرو عیلام، تعامل تدریجی بین عیلامیان و اقوام مهاجر ایجاد و در ادوار بعدی با تشکیل امپراتوری هخامنشی، عیلام به یکی از مراکز مهم در ...

هنر ایران از دیر باز متضمن نقش‌های ترکیبی فراوان از موجودات تخیلی  بوده که در عین زیبایی به پشتوانه باورهای عمیقی شکل گرفته و بیان کننده اعتقادات آیینی، داستان‌ها و اساطیر ایرانی بوده‌اند. درطی قرن‌ها نه تنها خود نقش‌مایه بلکه بخش عمده‌ای از باورهای مؤثر در شکل‌گیری آن نقش‌مایه به‌ این‌ ترتیب دچار تغییرات متعددی شده است. شاهنامه فردوسی به عنوان مخزن بخش عمده‌ای از اساطیر ایران از اهمیت به سزایی...

تحول فرم‌های مختلفی از درخت زندگی در دوران پیشاتاریخ و تاریخی، به‌ویژه در فرهنگ‌های شرقی، به برکت بهره‌گیری از مفاهیم مشترکی چون جوانه‌زدن، شاخه گستردن در آسمان و ریشه دواندن در خاک به‌عنوان نمادی از زندگی، اندیشه و کمال شناخته شده است. از این‌ رو پژوهش پیش‌رو درصدد است تا با عنایت به این موضوع، پس از بررسی مختصر نقش و جایگاه درخت در فرهنگ‌ها، با مطالعه دیداری الگوی درخت زندگی بر مهرهای عیلام ب...

تحول فرم‌های مختلفی از درخت زندگی در دوران پیشاتاریخ و تاریخی، به‌ویژه در فرهنگ‌های شرقی، به برکت بهره‌گیری از مفاهیم مشترکی چون جوانه‌زدن، شاخه گستردن در آسمان و ریشه دواندن در خاک به‌عنوان نمادی از زندگی، اندیشه و کمال شناخته شده است. از این‌ رو پژوهش پیش‌رو درصدد است تا با عنایت به این موضوع، پس از بررسی مختصر نقش و جایگاه درخت در فرهنگ‌ها، با مطالعه دیداری الگوی درخت زندگی بر مهرهای عیلام ب...

در نگاشته های پهلوی و متون فقهی دین زرتشت، اصطلاحی به نام « خویدوده » دیده می شود که اغلب پژوهشگران و مترجمان زبان پهلوی آن را به معنای « ازدواج با محارم » و « خویشی با نزدیکان » گرفته اند. بر پایه این رهیافت، خویدوده مابین خویشاوندان بسیار نزدیک از شایسته ترین و مهمترین دستورهای دینی و دارای بزرگترین ثواب بوده است. چنان که ازدواج میان محارم در خاندان های سلطنتی دوران باستان، برای پاکیزگی خون و...

آجرهای بکار رفته در بنای تاریخی چغازنبیل شامل آجرهای ساده، کتیبه‌دار و لعاب‌دار و همگی متعلق به دوره عیلامی می‌باشند (قرن 13 پیش از میلاد). این مجموعه تاریخی در استان خوزستان واقع شده است. طیف رنگی بدنه آجرها زرد، قهوه ای،  قرمز و سبز- آبی با ابعاد 10×35×35 و 8×5/37×5/37 سانتیمتر هستند. بعضی از آن‌ها نیز دارای چندلایه رنگی قرمز و قهوه‌ای بامغز سیاه می‌باشند. برخی از این آجرها علیرغم گذشت زمان و...