جنون المجانین تألیف قوام‎الدین سنجانی خوافی (734-820ق) از نگاشته‌های صوفیانۀ اوائل سدۀ نهم هجری است که دربردارندۀ اطلاعات ارزنده‌ای از صوفیان آن روزگار، نحله‌های مذهبی و جریان‌های کلامی و نیز واردات و واقعات مولف است که با بیانی ادبی قلمی شده است. مولف، کوشیده تا مجالس و تأمّلات عرفانی خود را به شیوۀ پرسش و پاسخ، و اغلب به یاری تمثیل و زبان حال به مخاطب تفهیم کند و از این رهگذر به شرح و تأ...

مروری بر تعاریف نویسندگان فرنگی و ایرانی دربارۀ طرح (پی‌رنگ)، نشان از اهمیت انکارناپذیر آن در بررسی و تحلیل کیفیت «پرداخت داستانی» انواع روایت (از قصه‌های کهن تا روایات مدرن و پسامدرن دارد. از این منظر، این مقاله می‌کوشد قصۀ «شیر و گاو» را در سه روایت از کتاب‌های کلیله و دمنۀ بهرام‌شاهی، داستان‌های بیدپای و انوار سهیلی بررسی کند و با بیان چارچوب کلی سه روایت مورد بررس...

حسین قوللر آقاسی با احترام به ‌باورهای مردم، تأکید بر جنبه‌های اخلاقی خیر و شر و حفظ سجایای انسانی متأثر از حوادث عاشورایی، زندگی ائمۀ‌ اطهار(ع)، داستان‌های شاهنامۀ ‌فردوسی، و توصیف مفاهیم‌ معنوی، با بیانی‌ ساده، رسا و نمادین، ضمن جانبداری از نیروهای خیر و با تلفیق جنبه‌های عینی‌ و ذهنی‌، آثار ماندگار و باارزشی را خلق‌ کرده ‌است. در این مقاله، با هدف شناخت قراردادهای تصویری شخصیت‌های آثار او بر...

آزمون طراحی یک قصه (DAS) با درهم آمیختن قصه و نقاشی تلاش می‌کند با ورود به دنیای هیجانی کودک، اطلاعاتی ارزشمند دربارۀ دنیای درونی کودک، که وی به دلیل محدودیت‌های کلامی و شناختی قادر به بیان آن‌ها نیست، فراهم آورد. هدف پژوهش حاضر تحلیل روان‌شناختی محتوای قصه‌های کودکان و ارزیابی محتوای هیجانی، خودانگاره، و استفاده از شوخی کودکان دورۀ ابتدایی و نیز فراهم‌آوردن مقایسه‌های جنسیتی، تحولی، و طبقۀ اجت...

آنچه در روایت‌شناسی ساختارگرا مورد بررسی قرار می‌گیرد، جنبه‌های ساختاری، زبانی و روایی یک اثر است. ساختارگرایان با واکاوی کلیت متون و قالب‌های ادبی و تجزیۀ آن به واحد‌های کوچکتر (تا جایی که دیگر قابل تجزیه نباشد) بر آنند تا به تعریف دستور زبانی برای انواع روایت‌ها دست یابند. پراپ از جمله روایت شناسانی بود که با بررسی کلیت ساختار صد قصۀ روسی و تجزیۀ آن‌ها به اجزای کوچکتر، ضمن بیان خویشکاری‌های ت...

یکی از راه های دسترسی به ادبیات عامه در ایران ادبیات مکتب خانه ای است که بر مبنای ادبیات شفاهی بوده، به صورت مکتوب در آمده و در مکتب خانه های قدیم به محصلان آموزش داده می شد. از آن جا که زن یکی از مهم ترین موضوعات ادب و هنر سراسر گیتی است، بررسی جنبه های غنایی سیمای زن در آثار مکتب خانه ای از اهمیت خاصی برخوردار می باشد. هدف از این پژوهش که به روش مطالعۀ کتابخانه ای و بر اساس رویکرد توصیفی- تحل...

فرهنگ تحفه الاحباب حافظ اوبهی که در سال ۱۵۳۰م درزمینۀ لغت فرس اسدی طوسی تألیف شده است، یکی از سرچشمه های معتمد ادبی دربارۀ تاریخ ادبیات، به ویژه گردآوری و تحقیق اشعار و ابیات پراکندۀ فارس و تاجیک در سده های دهم و یازدهم میلادی به شمار می رود. اولین مقالۀ تحقیقاتی که عبدالرئوف فطرت براساس یکی از نسخه های قلمی این کتاب نوشته، تا به امروز اهمیت علمی خود را ازدست نداده است. در مقالۀ فطرت ملاحظه های...

در این مقاله نگارنده با معرفی قصۀ شهلا، و شهلا و شفا تألیف عسکر هلالیان (با همراهی ا. شکوهی) به شهرت و محبوبیت این نویسنده در میان مردم تاجیکستان اشاره کرده و در ادامه به معرفی او به عنوان یک روزنامه نگار و خالق آثار بدیعی پرداخته است. عسکر هلالیان (علی عسکر هلال اوغلی) به سال 1925م در باغ شهر مشهد ایران دیده به جهان گشود. بعدها به اتحاد شوروی آمده و از سال 1963م تا آخرین روزهای حیاتش به عنوان ...

آنچه پیش روی خواننده قرار دارد، به هدف آشنایی با نحوه آموزش مفاهیم دینی به کودکان، از طریق ادبیات داستانی تألیف شده و مختصری است از بررسی نحوه آشنایی کودکان با این مفاهیم در چهار کتاب دعای موش کوچولو، کلوچه های خدا، خداحافظ راکون پیر و قصۀ مارمولک سبز کوچولو اثر کلر ژوبرت، نویسنده فرانسوی الاصل ساکن ایران. نگارنده با مطالعۀ این آثار، سایر منابع مکتوب و مقالات مختلف، و همچنین سایت های گوناگون، د...

جنون المجانین تألیف قوام‎الدین سنجانی خوافی (734-820ق) از نگاشته های صوفیانۀ اوائل سدۀ نهم هجری است که دربردارندۀ اطلاعات ارزنده ای از صوفیان آن روزگار، نحله های مذهبی و جریان های کلامی و نیز واردات و واقعات مولف است که با بیانی ادبی قلمی شده است. مولف، کوشیده تا مجالس و تأمّلات عرفانی خود را به شیوۀ پرسش و پاسخ، و اغلب به یاری تمثیل و زبان حال به مخاطب تفهیم کند و از این رهگذر به شرح و تأویل آی...