معماری به عنوان هنر، همچون علم در بستر تاریخی خود چون یک ارگانیسم زنده دائما در حال تغییر و تحول است و در یک سیر دیالکتیکی قرار دارد. تعامل میان فناوری و تاریخ از موضوعات بسیار مهم در دست‎یابی به یک معماری کارآمد و پیشرفته در هر عصر و زمانی است، مفهومی که ریشه در آموزه‎های معماری سنتی ایرانی دارد. آموزش مبتنی بر سیستم استاد ـ شاگردی در دوران گذشته هم قدم با روح زمان در هر دوره تاریخی و سبک معما...

            چکیده همیشه سعی شده تا بین هنرهای گوناگون از جمله معماری، موسیقی، مقایسه صورت گیرد؛ ولی تاکنون، رابطه دقیق آن‌ها در سطح موسیقی یا معماری سنتی یک فرهنگ مورد بررسی قرار نگرفته است. لذا، امروزه، شاهد گسستگی آن‌ها و افت کیفیت در ساخت و تولیدات هنری می‌باشیم. این مقاله، سعی در پاسخ‌گویی به این پرسش را دارد: ترجمان تصویری ملودیک هنر موسیقی به هنر معماری از طریق عناصر نقطه، خط، سطح و وجوه ...

بارزترین تجلی‌گاه معنویت و هویت متعالی انسانی را می‌توان در لایه‌های پنهانی هنر قدسی[1] و اوج شکوفایی هنر معماری مقدس اسلامی را می‌توان در ساخت مساجد جست‌وجو کرد. در این بین، به نظر می‌رسد مساجدی که در دوران طلایی قدرت معنوی‌، مالی و سیاسی شیعیان در این سرزمین شکل گرفته‌اند، واجد هویت معنوی ویژه‌ای هستند. با تشکیل دولت صفوی در اوایل قرن دهم هجری و اعلام تشیع اثنا‌عشری به عنوان مذهب رسمی‌، ایران...

معماری منظر، که در بیان پیشینیان تحت عنوان باغ ایرانی متبلور می گردد، از قدیمی ترین و مهمترین حرکات تمدن بشری در زمینه باغ سازی است؛ تا آن جا که نوشته های باقی مانده از یونانیان و کتب مقدسی چون تورات، در باب مقوله منظر باستان ایرانی بسیار نوشته اند. معماری منظر با دارا بودن ریشه در طبیعت و جنسیتی متفاوت با معماری، نقش و جایگاهی اساسی در زندگی انسان باستان داشته و توانسته است در کنار کارکردهای م...

پیش از ظهور سیستم‌های نوین آموزشی، آموزش معماری در قالب مدرسه و دانشگاه به شیوه سنتی انجام می‌گرفت، آموزشی هدف‌دار بود و مهارتی به شاگرد آموزش داده نمی‌شد مگر آنکه راهِ به کار گرفتن آن نیز نشان داده می‌شد. این آموزش از طریق نظری و عملی، توامان و در محل خلق اثر صورت می‌گرفت. در آموزش معماری به شیوه مدرن، به تدریج از اهمیت آموزش به شیوه عملی کاسته شده و جای آن‌را تئوری-هایی بدون‌درک شیوه استفاده ا...

مسئلۀ اصلی در این مقاله بررسی کیفیت تجلیات رمزی اسم اعظم الله در صور توحیدی آثار هنر و معماری اسلامی است. دستیابی به این امر در گرو پاسخ به دو سؤال مبتنی بر نسبت رمز و صور رمزی با حقایق اسماء الهی و جلوه‌های رمزی اسم اعظم الهی در صور توحیدی آثار هنر و معماری اسلامی است. هدف مقاله دستیابی به راز جاودانگی زبان رمزی شکل‌ها، نقشمایه‌ها، الگوها و ساختارهای آثار هنر و معماری اسلامی در طی زمان‌ها و مک...

همزمان با شروع نهضت ترجمه در جهان اسلام، تعداد بسیاری از منابع فلسفی و الهیات به زبان عربی برگردان شد و اندیشمندان از این منابع استفاده کردند. فلوطین از فیلسوفان قرن سوم میلادی با فلسفه نو افلاطونی، به دلیل نزدیک کردن اندیشه‌های افلاطون و ارسطو به یکدیگر توانست بر اندیشه‌های بسیاری از فیلسوفان اسلامی، تأثیر گذارد؛ چنان که می‌توان اثر بسیاری از اندیشه‌های فلوطین را در افکار فلسفی عارفان اسلامی، ...

محمدکریم پیرنیا، از برجسته ترین تاریخ پژوهان معماری ایران، دو دستاورد بزرگ به نام اصول معماری ایران و سبک شناسی معماری ایرانی داشت. در این مقاله، به بررسی اصول پیشنهادی او برای معماری ایرانی پرداخته شده است. به این منظور، ابتدا چگونگی تکوین و تکمیل اصول پنج­گانۀ او در طی زمان نشان داده شده، سپس سخن او دربارۀ یکایک اصول­ها که در منابع گوناگون پراکنده است، از منابع اصیل جمع­آوری و به زبانی منسجم ...

در ادبیات شهرسازی جدید، فضای شهری خلاق به عنوان محل شکل­گیری خلاقیت، دانایی، صنایع خلاق و نوآور و اقتصادی در یک رویکرد ترکیبی درنظرگرفته شده است. اگر بپذیریم که محور تمام موارد فوق حضور سرمایه­های انسانی خلاق و نوآورند، بنابراین فضاهای شهری باید از شرایطی برخوردار باشند که بتوانند این سرمایه­ها را جذب و حفظ کنند که نشان از اهمیت پرداختن به خلاقیت در طراحی یا شیوه های آموزش خلاق در طراحی معماری ...

شهر کاشان در طول ادوار مختلف تاریخی همواره در زمینه هنر و فرهنگ مطرح بوده است. هنر معماری از پر اهمیت ترین عناصر ارزشی هر ملت می باشد و تزئینات جزء جدایی ناپذیر آن محسوب می شود. پژوهش حاضر جهت بررسی تزئینات و نقاشی در چند بنای تاریخی متعلق به دوره زند و قاجار کاشان (بروجردی ها، حکیم باشی، عامریها، عباسیان) صورت گرفته است. بدین منظور از روش گرد آوری و مطالعاتی استفاده شده است. اطلاعات ضروری تحقی...