قرآن کریم، سرچشمه‌ی علم، معرفت و برنامه‌ی زندگی سعادتمندانه‌ی انسان‌ها‌ست و هر کس حسب توانمندی خویش از آن بهره می‌گیرد. شاعران نیز به فراخور ذوق خویش و در جهت مقبول ساختن بیشتر شعر خویش در کلام خود از این منبع لایزال بهره برده‌اند. ورود قرآن کریم به زبان فارسی سبب غنای آن و افزایش دامنه مفردات و مضامین شعری شده و اسلوب شعر فارسی را سهل و ساده ساخته است. نسیمی شیروانی- شاعر دوره تیموری- به واسط...

جریان عرفان، جنبة شاخصی از معنویت اسلام است که در عرصه‌های گوناگون فرهنگی، هنری، ادبی و... فرصت رشد و نمو یافته است. یکی از بارزترین عرصه‌های رشد این جریان مربوط به بناهای مذهبی به‌ویژه مقابر است که پس از مساجد بیشترین و مهم‌ترین حجم بناهای بازمانده از معماری ایران دوران اسلامی ‌را به خود اختصاص داده است. مقابر شیوخ و بزرگان متصوفه گونه‌ای از مقابر دوران اسلامی ‌است که معمولاً به‌وسیله مریدان در...

تفسیر ترجمه الخواص از تفاسیر ارزشمند قرآنی است که به زبان فارسی و توسط ابوالحسن علی بن الحسن زواره ای در سال 946 نگاشته شده است. این تفسیر مطابق مذهب حقّه امامیه و به روش روایی تألیف یافته است. نگارنده در این رساله پس از ایراد مقدمه ای مبسوط در معرفی نویسنده و تفسیر ترجمه الخواص به تصحیح انتقادی متن آن پرداخته است. اصل کتاب ترجمه الخواص، به شرح سوره های فاتحه و بقره پرداخته است از اینرو استعا...

 بر اساس نظریه بینامتنی، هر متنی، آگاه یا ناخودآگاه، زایش و بازخوانشی از دیگر متون پیش از خود یا معاصر با خود است. بنابر این نظریه، بسیاری از متون معاصر را می‌بینیم که هر کدام در انواع مختلف، با متون کلاسیک، دارای روابط بینامتنی است و سهم قرآن در این میان، از دیگر متون بیشتر بوده است. سروده‌های امام خمینی به عنوان یکی از اشعار معاصر فارسی، بنابر نظریة بینامتنی، رویکرد بی‌نظیری به قرآن کریم ...

آندره ژید، نویسندۀ مشهور فرانسه در قرن بیستم، برای خلق مائده های زمینی، بزرگترین اثر خود، از غزلیات حافظ الهام گرفته است. مائده ها برای شرقیان و به خصوص ایرانیان اثری برجسته محسوب می شود؛ زیرا مهمّ ترین کتابی است که قدرت تأثیرِ ادبیات فارسی بر ادبیات غرب را نشان می دهد. در مقاله توصیفی – تحلیلیِ حاضر تلاش می کنیم این ﺗﺃﺛﻴﺮرا نشان دهیم. این پژوهش ابتدا از علاقۀ  ژید به شرق و ادبیات فارسی و شیوه و م...

عنایت به موقعیت های بیان در بنای انگارة سخن، مهم ترین رکن بلاغت در گفتار و نوشتار به شمار می رود؛ بلاغت ساختار قرآن کریم که بی گمان از روشن­ترین لایه­های اعجاز آن در میدان تحدّی است، با توجّه به رسالت اصلی آن ­ـ بیدارگری و هدایت­بخشی ­ـ از این شگرد انکارناپذیر جدا نیست. نوشتة پیش روی، به بررسی گوشه­ای از شواهد بی­شمار قرآنی در راستای توجّه به موقعیّت­ها و فضاهای سخن به دنبال جست­وجوی پاسخ به این پر...

بدون شک، ادیبان از بدو نزول قرآن در ادوار مختلف، همواره با کلام الله پیوندی ویژه و عمیق برقرار کرده اند. وام گیری از قرآن در گذشته با عناوینی، چون: اقتباس، تضمین، استشهاد و ...صورت می پذیرفت، ولی از سال 1966م و بعد از طرح اصطلاح بینامتنیت توسط ناقد بلغاری «ژولیا کریستوا» شکل نظریه ای مدوّن به خود گرفت. امروزه شاعران و نویسندگان مسلمان در ابعاد و حوزه های مختلف از آیات و مضامین قرآنی بهره می برند...

بناهای خا ننشین گونه ای از معماری هستند که در دوره قاجار در اغلب روستاهای چهارمحا لو بختیاری ساخته شده اند. قلعه چالشتر یکی از این بناهاست که در غرب شهرستان شهرکرد قرار دارد. یکی از ویژگی های بارز این بنای خا ننشین)اعیا ن نشین( استفاده گسترده از آیات قرآنی در نماهای بیرونی و داخلی است. ساخت بناهای خا ننشین)اعیان نشین( همواره براساس عقاید مذهبی بانی و ساکنان آن ایجاد می شود و هنرمند نیز تا حد ام...