توسعۀ اطلاعات و فناوری های ارتباطی در سال های اخیر، با شتابی فوق العاده، روند «صنعتی» سراسر جهان را به سوی «جامعۀ اطلاعاتی» کشانده است. عمیق و غیر خطی بودن این روند، در مقایسه با انقلاب صنعتی قبل، دغدغه های فرهنگی، اقتصادی، و اجتماعی بسیار فزون تری برای بشریت پدید آورده است. در این عرصه، آرشیوها -که صرفا حاوی منابع دیداری و شنیداری یا اسناد تاریخی هستند- به عنوان مخازنی کم اهمیت به شمار نمی آین...

بازدید از منابع فرهنگی و تاریخی یکی از بزرگترین ، فراگیرترین و رو به رشدترین بخش های صنعت گردشگری عصر حاضر است. در این میان تمدن اسلامی نیز با توجه به میراث عظیمی که به طور ملموس و ناملموس از خود به جا گذاشته پتانسیل بالایی را برای توسعه ی گردشگری میراث دینی داراست. این شکل از توسعه در مقاصد مذهبی ایران از جمله شهر مقدس قم که قسمت عظیمی از این میراث اسلامی را در خود جای داده اند بسیار قابل اهمی...

این مقاله بر آن است که میراث مکتوب تفسیری شیعه در دوران حضور امامان در مدینه را بر اساس «عنوان پژوهی»  بازشناسی کرده، گوناگونی آنها را بشناساند، حضور عنوان های مختلف و فراوان تفسیری را در این دوران نشان دهد. دو کتاب فهرست شیعی نجاشی و شیخ طوسی، یعنی فهرست مصنّفی الشیعه و الفهرست، منابع اصلی ما در این پژوهش است. سی مؤلّف با 43 قرآنی، در این حوزۀ تفسیری حضور دارند که اهتمام شیعه به قرآن و نیاز جامع...

بیماری و مرگ و میر بر اثر بیماری های واگیردار و ناشناخته یکی از واقعیت های اجتماعی دوره قاجار محسوب می شود. ادراک ابتدایی انسان پیشامدرن از بدن و زمینه های زیستی ابتلا به بیماری ها ریشه در باورهای عامیانه مردمان و منعکس کننده بخشی ساختار اجتماعی و فرهنگی جامعه آن روز بود. مقاله حاضر به بررسی باورهای عامیانه و کنش های متعاقب آن در مواجهه با بیماری ها بعنوان واقعیت اجتماعی پرداخته و درصدد پاسخ گو...

عوامل طبیعی تخریب (زلزله,سیل,فرسایش ,..از یکسو,گسترش روز افزون برنامه های اقتصادی اجتماعی بدون توجه به تبعات زیانبار وبدون توجه به روشهای حفاظت کارآمد از میراث فرهنگی از سوی دیگر ,تهدیدی بزرگ برای میراث فرهنگی بشمار میرود.سختتر آنکه ,بعضاّ دولتها عامدانه دست به تخریب این میراث با ارزش میزنند.

چکیده بازدید از منابع فرهنگی و تاریخی یکی از بزرگترین، فراگیرترین و رو به رشدترین بخش های صنعت گردشگری عصر حاضر است. در این میان تمدن اسلامی نیز با توجه به میراث عظیمی که به طور ملموس و ناملموس از خود به جا گذاشته، پتانسیل بالایی را برای توسعه ی گردشگری میراث دینی دارا می باشد. این شکل از توسعه در مقاصد مذهبی ایران از جمله شهر مقدس قم که قسمت عظیمی از این میراث اسلامی را در خود جای داده اند بس...

پیام میراث فرهنگی مجموعه اطلاعاتی است که از گذشته به حال و سپس به آیندگان منتقل می شود. زلزله مخرب سال 1382 بم ، اگر چه تلفات و خسارات فراوانی به دنبال داشت، فرصت هایی برای اقدامات توسعه ای مربوط به کاهش خطر و آمادگی در بخش های برنامه ریزی کالبدی ، اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی پدید آورد. به بیان دیگر، اگر چه زمین لرزه بخش اعظم مناطق تاریخی را ویران کرد، فرصت هایی برای آمادگی به دست داد که در صورت...

       قصه های عامیانه نشانگر فرهنگ شفاهی عامه ی آن منطقه است ؛چرا که می تواند  بخش وسیعی از  فرهنگ و ادبیات شفاهی هر منطقه راتحت پوشش قرار دهد .این قصه ها از دوران گذشته تا به امروز از نسلی به نسل دیگر منتقل شده و هم چنان جذاب و اثرگذار باقی مانده است وثابت نموده است که  اگر به موقع برای مکتوب ساختن  آن تلاش نشود، به تدریج از خاطره ها محوخواهدشد.       قصه های  عامیانه در میان عامه ی مردم از ...

حذف‌گرایی ماده‌باور یکی از دیدگاه‌های مطرح در فلسفه ذهن است که بنا بر آن، روان‌شناسی عامیانه، به مثابه یک نظریه عرفی درباره رفتار انسان، نظریه‌ای کاذب است. یعنی، برخی یا تمام حالات ذهنی که روان‌شناسی عامیانه پیش می‌نهد، تحقق ندارند و از امری واقعی در عالم خارج حکایت نمی‌کنند. بنابراین، از نظر حذف‌گرایان، روان‌شناسی عامیانه باید کنار گذاشته شده و با روان‌شناسی علمی جایگزین شود. در این مقاله با ب...

دانش فولکلوریک یا فرهنگ عوام که به بررسی معتقدات و اندیشه ها و گفتار و کردار مردم عوام می پردازد دارای ارزش و اهمیت فراوان بوده و با شناختن و شناساندن آن می توان از نفوذ فرهنگ بیگانه جلوگیری کرد و در نتیجه در راه رسیدن به یک فرهنگ غنی و اصیل گام برداشت . در این پژوهش که موضوعش آیین سوگواری و مراثی در فرهنگ عامیانه ی قوم لر است نگارنده به دنبال اهداف ذیل بوده است : ارائه ی تصویری جامع از آیین س...