از آنجا که انقلابها در تاریخ جهان طی سه قرن گذشته بسیار مهم بوده اند، نظریه های گوناگونی در این باره توسط جامعه شناسان تاریخی تبیین شده است و انقلاب مشروطه ایران یکی از نقاط عطف تاریخ ایران است زیرا ساختار سیاسی کشور را تغییر داد و تاثیرات آن تا به کنون وجود دارد. تدا اسکاچپول از جمله جامعه شناسان معاصر در آمریکا است که انقلاب های اجتماعی در آسیا و اروپا را مورد بررسی قرار داده است. این پژوهش ب...

پس از گذشت بیش از سه دهه از انقلاب اسلامی سال 1357، بررسی و علل و عوامل پیدایش این انقلاب هنوز از مباحث مطرح در حوزه آکادمیک جامعه شناسی انقلاب است. از بین تئوری های مختلف که به تحلیل انقلاب پرداخته اند، تئوری دیویس به دلیل مقبولیت جهانی و تعدد ارجاعات، اهمیتی مضاعفی دارد. متفکرین زیادی بر این موضوع  که آیا تئوری دیویس قابلیت تبیین انقلاب ایران را دارا  می باشد یا خیر؟ اختلاف نظر دارند. مقاله ح...

دانش پژوهان و سیاستگذاران هنوز می کوشند تحولات انقلابی غیر منتظره در ایران را درک کنند. این مقاله کوششی است برای تبیین انقلاب اسلامی ایران که در آن از مدل بسیج منابع چارلز تیلی استفاده شده است. این مدل «تبیین علی» را که در جستجوی تأثیرات نیروهای ساختاری بلند مدت است‘ در کنار تبیین «معطوف به هدف» قرار می دهد که درصدد بررسی کنش جمعی آگاهانه و عقلانی است. در بخش نخست‘ فرایندهای دولت سازی و نوسازی ...

با آنکه نقش بی‌بدیل رسانه در قوام پدیده‌های سیاسی، انکارناپذیر است (تاریخچه) اما تأثیر آن، بر استحکام ساخت درونی انقلاب اسلامی، چندان شفاف نیست (مسئله) موضوعی که تاکنون بر پایه نظریه گفتمان بررسی نشده است. (پیشینه) برای رفع این ابهام، باید به این پرسش که رسانه (متغیر مستقل) چه تأثیری بر ساخت درونی انقلاب اسلامی (متغیر وابسته) دارد؟ (سؤال) پاسخ گفت. رسانه که از ابزارهای تحقق هژمونی نظام‌های سیاس...

برای بررسی انقلاب به فرایند شکل‌گیری آن انقلاب می‌پردازند که شامل سه مرحله: زمینه‌ها و بسترهای تاریخی پیش از انقلاب، دوران اوج‌گیری نهضت و کسب پیروزی و نهایتاً دوران منازعات پس از پیروزی و مرحله تثبیت انقلابی هست که هرکداماز این مراحل دارای ویژگی‌های مختص خود می‌باشد. در این پژوهش تحولات انقلاب مصر به عنوان یکی از مهم‌ترین انقلاب‌های عربی با انقلاب اسلامی ا...

در این مقاله به بررسی و نقد برخی ازتبیین های انقلاب اسلامی پرداخته شده است،که شامل نظریه های جامعه توده وار، نظا منوین جهانی، نوسازی شتابان، توسعه ناموزون، ساخت قدرت شخصی دولت، ضعف دستگاه سرکوب شاه، آسیب پذیری دولت رانتی، گفتمان و نظریه عرفانی می باشد. شیوه کار بدین صورت است که ابتدا به بررسی سوال ها و فرضیه های اصلی و فرعی مطرح شدهدراینآثار،پرداخته شده وسپس چارچوب نظری آنها مورد بررسی به طورخل...

این مقاله بر آن است تا ضمن مرور نظریه جان فوران در خصوص گشایش در نظام جهانی و تاثیر آن بر انقلاب اسلامی،ارزش علمی و عملی این نظریه را به محک آزمون گذارد.نتیجه ای که از این بررسی حاضر شده آن است که گشایش در نظام جهانی،به طور نسبی،زمینه را برای بروز انقلاب اسلامی در ایران فراهم کرد.سیاست حقوق بشر کارتر،ریاست جمهوری کلیدی ترین قدرت جهان،به گونه ای غیر مستقیم ب جامعه ایران اثر گذاشت،و در باز شدن فض...

نظریه­ ی بازدارندگی یکی از نظریات مبتنی بر رئالیسم و واقع­گرائی در عرصه­ی بین­الملل است که عمدتاً پس از جنگ جهانی دوم و با تضعیف آرمانگرایی، مورد توجه نظریه­پردازان مسائل استراتژیک قرارگرفت.این نظریه در روابط بین­الملل به«قدرت»به عنوان مؤلفه­ی اصلی تبیین­کننده روابط بین­کشورها تأکید می­کند و ضمن رد نظرات «ایده­آلیستی» براین باور است که میزان قدرت دولتها، تأثیر مستقیم بر میزان امنیت ملی آنها دارد...

انقلاب اسلامی ایران نه تنها در مکان و زمانی شکل گرفت که چندان انتظار نمیرفت، بلکه تفاوت های عمدهای هم با دیگر انقلاب ها، به ویژه انقلاب های جهان سومی داشت. پیچیدگیهای ناشی از همین غیرمنتظره بودن و تمایز نسبی باعث نوعی باز اندیشی و اصلاح در مفهوم بندی و نظریه پردازی انقلاب شد. در این نوشتار میکوشیم نشان دهیم که این بازاندیشی و اصلاح چگونه در انقلاب اسلامی پژوهی نمود یافته است. به عبارت دیگر، نشا...