محدودیت‌های همنشینی همخوان‌ها در خوشۀ پایانی از جمله موارد مورد توجه در واج شناسی می‌باشد. این محدودیت‌ها می‌تواند به دلیل هر یک از ویژگی‌های محل تولید، شیوه تولید یا واکداری ‌باشد. در این پژوهش 625 واژۀ تک هجایی با ساختار CVCC در زبان فارسی مورد بررسی قرار گرفته است. خوشه‌های همخوانی در این پژوهش به لحاظ همسانی/ ناهمسانی در واکداری، بسامد خوشه در پیکره مورد مطالعه و بسامد هریک از همخوان‌ها در ...

دست‌نویس‌های بازمانده از سده‌های گذشته مشتمل بر فواید گوناگون ادبی و تاریخی فراوان و برطرف کنندۀ ابهامات بسیاری از متون نظم و نثر فارسی است. از آن رو که تعداد زیادی از نسخه­های خطی هنوز در معرض تصحیح و تحقیق قرار نگرفته، برای دستیابی به آگاهی­های دقیق از احوال و آثار گویندگان و نویسندگان دوره­های مختلف ادبی فارسی، نخستین گام، شناسایی و تصحیح آن نسخ خطی است. از جملۀ نسخه­های خطی تقریباً ناشناخته،...

از برجسته‌ترین چهره‌های علمی دورۀ قاجار علی‌محمد اصفهانی (1215-1293ق/1800-1876م) است که سال‌های بنیادین حیات علمی و حرفه‌ایش در اصفهان، یعنی پیش از آغاز آشنایی او با علوم اروپایی از طریق مدرسۀ جدید دارالفنون، سپری شده است. تعدادی از آثار علمی اصفهانی به سبک رساله‌های ریاضی قدیم همچون مفتاح الحساب کاشانی یا عیون الحساب محمدباقر یزدی نوشته شده‌اند، در حالی که به نظر می‌رسد آثار دیگر او به سبک و س...

در این آزمایش اثر هم زمان تنش های شوری و خشکی و حد آستانه تحمل این تنش ها برای برنج رقم هاشمی در سال 1389 در موسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) مورد بررسی قرار گرفت و بهترین مدل برآورد کاهش جذب آب در شرایط وقوع هم زمان تنش های شوری و خشکی تعیین گردید. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری در سه سطح غرقاب دائم با ارتفاع 3 سانتی متر، دورهای آبیاری 4 و 8 روز و شوری در پنج سطح (1، 2، 3، 4 و 5 دسی زیمنس بر متر) ب...

در این آزمایش اثر هم‌زمان تنش‌های شوری و خشکی و حد آستانه تحمل این تنش‌ها برای برنج رقم هاشمی در سال 1389 در موسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) مورد بررسی قرار گرفت و بهترین مدل برآورد کاهش جذب آب در شرایط وقوع هم‌زمان تنش‌های شوری و خشکی تعیین گردید. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری در سه سطح غرقاب دائم با ارتفاع 3 سانتی‌متر، دورهای آبیاری 4 و 8 روز و شوری در پنج سطح (1، 2، 3، 4 و 5 دسی‌زیمنس بر متر) ب...

صرف‌نظر از ادعای عرفا، در میان دانشمندان مسلمان و غیرمسلمان از گذشته تاکنون بحث‌های متنوعی پیرامون خاستگاه تصوف و عرفان اسلامی مطرح بوده و کوشش‌هایی چند برای نمایاندن سرچشمۀ اصلی آن در اسلام در دو قلمرو نفی و اثبات انجام گرفته است. علامه طباطبایی، حسن‌زاده آملی، جوادی آملی، رمضانی، یزدانپناه شهید مطهری و حضرت امام خمینی (ره) و بسیاری دیگر از استوانه‌ها و دانش‌آموختگان حوزوی و نیز همایی، زرین‌کو...

اهمّیت نسخه های خطّی، در شناخت جامعه در دوره های مختلف تاریخی، امری است که بر کسی پوشیده نیست. متون ادبی ما در بردارنده اطّلاعات باارزشی از آداب، سنن، فرهنگ و اعتقادات هر دوره بوده، مسیر شناخت تحوّلات فکری، سیاسی و ساختارهای حکومتی آن دوره را بر ما هموار و روشن می کند. این پژوهش به معرّفی و بررسی یکی از نسخه های خطّی « الفیّه »میرزا محمد تقی تبریزی متخلص یه نیّر می پردازد که از شاهکارهای ادبی در حوزه ط...

قرّة­العین یا قرّ­ةالعیون یکی از متون کهن فارسی در زمینۀ تطبیق امثال عربی و فارسی با یکدیگر و نیز با آیات قرآن است که بیش از چهل سال پیش به کوشش امین پاشا اجلالی برمبنای دو نسخۀ دانشگاه تهران (مورّخ 867هـ . ق.) و کتابخانۀ ملّی تبریز (مورّخ 938 هـ . ق.) تصحیح و در سلسلۀ انتشارات استادان زبان فارسی چاپ و منتشر شده است. این مقاله بر آن است تا با بررسی این چاپ و مقایسۀ آن با نسخ کهن کتاب، کاستی­ها و اشک...

مثنوی مولوی یکی از مهمترین آثار ادبیات فارسی به شمار می آید که علاوه بر شهرت جهانی سهم بسیاری در معرفی اسلام و هویت ایرانی در جهان داشته است. درباره مولوی جلال الدین محمد بلخی تحقیقات بسیاری انجام شده است. در این پژوهش، تحقیقات مربوط به عناصر داستان های دفتر اول مثنوی که از سال 1300 تا 1385 چاپ و منتشر شده، بررسی و تحلیل گردیده و از لحاظ شکل و معنا مورد مقایسه قرار گرفته است.در این بررسی ابتدا ...

درگستره ی زبان و ادب فارسی، در زمینه ی بلاغت، آثار فراوانی پدید آمده است . اگر چه آثاری چون ترجمان البلاغه، حدائق السحر، المعجم، کنزالفواید، معیار جمالی ، حقایق الحدایق و... مجموعه ای از رساله هایی را تشکیل می دهند که در این زمینه، برای ما بازمانده است -علی رغم تلاش های مولفان- تحول جدی در این فن روی نداده است در نیم قرن اخیر، در این باب، مطالبی جسته وگریخته نوشته شده، که البتّه تغییری در اصول آ...