در اواخر سال 2010م تحولاتی در مناطق شمال افریقا و خاورمیانه روی داد که تأثیر بسیاری بر محیط بین‌المللی نهاد. این تحولات در کشورهایی رخ داد که عموم مردم آنها مسلمان هستند و گرایشهای مذهبی دارند. پس از قیام مردم تونس و گسترش آن به کشورهای عربی و اسلامی دیگر، پدیده انقلابهای عربی و بیداری اسلامی همچون دومینو، نظامهای پادشاهی منطقه خاورمیانه را با مسائل جدی روبه‌رو کرد. نظامهای حاکم برای جلوگیری از...

بیداری اسلامی و در پی آن تغییر در نظام های سیاسی و بروز بحران در برخی از کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا، آثار وسیعی بر تعاملات سیاسی و امنیتی منطقه گذاشته، به نحوی که محورهایی از بازی گران منطقه ای و فرامنطقه ای، در جهت شکل دهی تحولات به نفع خود، در مقابل یک دیگر صف بندی کرده اند. بروز بیداری اسلامی، موجب شد تا کشورهای عربی به ویژه عربستان، آن را تهدیدی علیه امنیت خود تلقی نمایند و با اع...

جنبش اخوان المسلمین یکی از مهمترین، قدیمی ترین و تاثیر گذارترین جنبش های اسلامی معاصر است. این جنبش که از ابتدای تاسیس تاکنون بارها توسط دولت های حاکم در مصر و سایر کشورهای عربی سرکوب شده بود، پس از بیداری اسلامی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا توانسته است موقعیت برتر خود را در میان سایر جریانات سیاسی تثبیت کند. با عنایت به اینکه هرگونه تغییر و تحول ساختاری قدرت در حوزه کشورهای خاورمیانه که دا...

چکیده: این پژوهش در پی مقایسه، بررسی شباهت ها و تفاوت های انواع گفتمان و انگاره های خبری ساخته شده در دو سایت بی.بی.سی فارسی و خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران( ایرنا)، در خصوص پوشش خبری وقایع خاورمیانه و شمال آفریقا در بازه زمانی دی ماه 1389 تا پایان اردیبهشت ماه 1390 در کشورهای تونس، مصر، لیبی و بحرین است. به عبارت دیگر این پژوهش می کوشد نسبت به سیاست های خبری و رسانه ای این دو سایت فارسی زبان ...

این مقاله به تبیین کمی چهار موضوع می پردازد؛ 1) مفهوم امنیت و مشروعیت در منطقه خاورمیانه . 2) ارایه روش های کمی جهت ارزیابی مشروعیت و امنیت ، 3) اندازه گیری میزان مشروعیت و امنیت در برخی کشورهای عربی و 4) اثرات مشروعیت بر امنیت دولت و جامعه درکشورهای عربی طی دهه 1990. به طور کلی مقاله حاضر می کوشد برخی مفاهیم پایه ای جامعه شناسی امنیت یعنی امنیت و مشروعیت را مورد مطالعه کمی قرار دهد. بحث را با ...

خیزش ها و تحولات در منطقه خاورمیانه عربی و شمال آفریقا، از ژانویه 2011 که با اعتراضات تونس آغاز شد، موجی از درخواست ها و مطالبات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی اقشار مختلف مردم را در بر گرفت و سپس به سایر کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا از جمله مصر،لیبی،یمن و بحرین سرایت نمود. قیام مردمی در کشور تونس و سقوط رژیم بن علی بسیار سریع به کشور مصر سرایت کرد و به سقوط رژیم حسنی مبارک پس از سه دهه حکوم...

پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن 1357، نظام ژئوپلیتیکی خاورمیانه را برهم زد. با فروپاشی این سیستم، تحلیلگران علوم اجتماعی و ژئوپلیتیک به تحلیل چرایی وقوع این رخداد و پیش‎بینی سیستم‎های جایگزین پرداختند. تشکیل یک حکومت شیعی در منطقۀ ژئوپلیتیکی خاورمیانه، سبب همگرایی شیعیان این منطقه و در پی آن، افزایش وزن ژئوپلیتیکی آنها شد؛ به‎طوری که تحلیلگرانی چون فولر و توال، مفهوم ژتوپلیتیک شیعه را برای بیان اه...

این پژوهش برآن است تا نشان دهد توسعه مالی در کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا پیش شرط مهمبرای اثرگذاری سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر رشداقتصادی می باشد. به این منظور اثر بازارهای مالی درتاثیرگذاری سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی در این منطقه برای 15 کشور (اردن، الجزایر، اماراتمتحده عربی، ایران، بحرین، تونس، عمان، مراکش، مصر، یمن، ترکیه، لیبی، قطر، مالت و عربستان سعودی) درفاصله سال ...

به‌جرات می‌توان گفت که طی دهه گذشته، هیچ منطقه‌ای در جهان به‌ اندازه خاورمیانه و شمال آفریقا درگیر تحولات سریع سیاسی و دستخوش آشوب، ناآرامی‌و بی‌ثباتی نبوده است. آغاز دومینوی «اعتراضات توده‌ای ـ بی‌ثباتی سیاسی» در پی شکل‌گیری بهار عربی تنها یکی از آن موارد است. هدف اصلی پژوهش حاضر تبیین شرایطی است که بهار عربی ‌در آن تکوین یافت. پرسش اساسی پژوهش حاضر آن است که چه عواملی موجب شد تا بهار عربی از ...

آمریکا پس از فروپاشی اتحاد شوروی، همواره به دنبال تثبیت رهبری جهانی بوده است. کاخ سفید با ارائه طرح‌های متعدد از سال ۱۹۹۰، یعنی زمانیکه آمریکاییان احساس کردند می‌توانند به‌طور یک‌جانبه، مسائل مورد نظر خود را به نتیجه دلخواه برسانند و نیز از زمان مطرح شدن طرح نظم نوین جهانی بوش پدر که قسمتی از آن اصلاحات سیاسی در برخی از مناطق خاورمیانه را دربرمی‌گرفت، به دنبال اهداف درازمدت خود در خاورمیانه بود...