مخروط‎افکنه‎ها یکی از مهم‎ترین لندفرم‎های کواترنری شمرده می‎شوند که می‎توان از آنها به‎عنوان پدیده‎ایی ژئومورفیک، در شناخت میزان فعّالیّت‎های تکتونیکی بهره جست. در این پژوهش نخست، مخروط‎افکنه‎های حوضه‎ی آبخیز دق سرخ در ایران مرکزی از نظر تعداد، مساحت و نحوه‎ی پراکنش در ارتباط با ویژگی‎های فیزیکی حوضه‎های آبریز بالادست، همچون مساحت، طول، ارتفاع کم، متوسّط و مطلق محاسبه شد. سپس تلاش گردید بر اساس را...

گستره مورد مطالعه، حوضه قم-ساوه، حاشیه شمالی ایران مرکزی و پهنه آتشفشانی ارومیه-دختر، بین گسل­ چپ بر کوشک-نصرت در شمال و شمال خاوری و گسل تلخاب در جنوب باختری قرار گرفته است.  مهمترین گسل های پهنه مورد مطالعه، بر اساس نقشه های زمین­شناسی 1:100000 منطقه، شامل کوشک-نصرت، ساوه، ایندس، تفرش، نوبران، تلخاب، البرز و پهنه گسله کوه قرمز  است. در پژوهش حاضر سعی شده میزان فعالیت زمین­ساختی این پهنه، با ا...

زون گسل بخاردن-قوچان در فاصله 150 کیلومتری شمال شرق مشهد از برجسته ترین چهره های توپوگرافی-ساختمانی مرکز کپه داغ در بین شهرهای قوچان، ‏شیروان و بجنورد است. مجموع گسل های امتداد لغز-راستگرد قوچان، باغان-گرماب، شیروان و غلامان-سومبار با روند شمالغرب-جنوبشرق از مهم ترین گسل های ‏این زون بوده که فعالیت نوزمین ساختی آنها در نهشته های کواترنری قابل ردیابی است. انتهای این گسل ها به صورت رورانده است. ط...

گسل باختر تالش با روند عمومی شمال‌خاور- جنوب‌باختر در پهنه ساختاری البرز باختری- آذربایجان، درشمال‌باختر ایران و در جنوب شهر اردبیل واقع شده‌ است. این گسل مرز بین ارتفاعات (جنوب شهر اردبیل)شامل بخش‌های آتشفشانی آندزیتی و بازالتی ائوسن در بلوک جنوب‌خاوری و دشت متشکل از رسوبات آواری پلیوسن پسین- کواترنری در بلوک شمال‌باختری است. شکستگی‌های پر شیب (شیب بین 60 تا 80 درجه) و گسل‌های عادی همزمان با ر...

با توجه به اهمیت مناطق صنعتی در اجرای پروژه‌های مهندسی، لزوم بررسی ویژگی‌های ژئوتکنیکی در جلوگیری از رخدادهای ناخواسته امری اجتناب‌ناپذیر است. منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی بندر ماهشهر در استان خوزستان، شهرستان ماهشهر و در مجاورت بندر امام خمینی واقع‌شده که ازلحاظ تقسیم‌بندی رسوبی- ساختاری در زون زاگرس قرارگرفته است. در این پژوهش بر اساس نتایج آزمایش­های شناسایی (هیدرومتری، آتربرگ، دانه ­بندی) خ...

سنگ­های آتشفشانی و توده­ی نفوذی بررسی شده در غرب شهرستان نیر در استان اردبیل و در جنوب آتشفشان سبلان قرار دارد. سنگ­های آتشفشانی در منطقه­ی مورد بررسی ترکیب  بازالتی تا تراکی­آندزیتی داشته و  بافت میکرولیتی پورفیری دارند. کانی­های اصلی تشکیل دهنده­ی سنگ­های بازالتی تا تراکی­آندزیتی عبارتند از پلاژیوکلاز، کلینوپیروکسن و الیوین. در اطراف این واحدهای آتشفشانی، توده­ی نفوذی میکروگابرویی تا میکرودیو...

مناطق مورد مطالعه در نقشه های چهار گوش زمین شناسی فیض آباد با مقیاس 100000:1 و بیرجند با مقیاس 250000:1 قرار دارند. براساس جدیدترین نظریه در مورد مرزبندی زون های ساختاری ایران (نوگل سادات 1989) منطقه بیرجند جزء بلوک لوت - سیستان می باشد و منطقه فیض آباد نیز در پنجرهء فرسایشی زون تکنار قرار دارد. در مطالعات میکروسکوپی سنگهای نئوژن - کواترتر این نواحی از بازالت ، آندزیت و داسیت وعمدتا" از آندزیت ...

اگرچه دورة کواترنری در میان دوره‌های زمین‌شناسی ازنظر زمانی، بسیار کوتاه است، ولی نزد ژئومورفولوژیست­ها بسیار مهم است. اهداف اصلی این مقاله، ارائة بهترین روش برآورد ارتفاع برف‌مرز دائمی، تجزیه و تحلیل اثر تغییر عرض جغرافیایی و جهت ناهمواری بر ارتفاع برف­مرز دائمی کواترنری و درنهایت، ترسیم نقشة فرایند یخچالی برای واحد ژئومورفیک زاگرس در طی کواترنری است. به این منظور، ابتدا با توجّه به فرم خطوط من...

       در جنوب خاور شهر طبس منطقه‌ای به وسعت حدود 400 کیلومتر مربع از بازالت‌های مربوط به کواترنری پوشیده شده است که از نظر زمین‌شناسی جزء زون لوت به‌شمار می‌آیند. براساس مطالعات سنگ‌نگاری و تجزیه میکروپروب الکترونی (EMPA) ، بافت این سنگ‌ها بیشتر پورفیری و گاهی آفیریک است. درشت بلورهای این بازالت‌ها به طور عمده اولیوین از نوع کریزولیت، اوژیت و پلاژیوکلاز (لابرادوریت تا آندزین) است که در خمیره‌ا...

آگاهی از سرگذشت و چگونگی تحول شکل‌های زمین، از دیرباز ذهن بسیاری از دانشمندان علوم زمین را به خود مشغول ساخته است و این کار با شواهد ثبت‌شده در حافظه­ی تاریخی زمین شکل­ها امکان‌پذیر است. در این مقاله شواهد ژئومورفولوژی کواترنری دشت اشتهارد و قزوین به‌منظور پی بردن به چگونگی تحول این منطقه، با استفاده از بازدیدهای میدانی و تهیه­ی نقشه­ی ژئومورفولوژی منطقه در نرم‌افزار ArcMap، نمونه‌برداری از رسو...